Εθνικισμός και πατριωτισμός

Τα εθνικά κράτη θα ήσαν αδιανόητα χωρίς τον εθνικισμό. Ως ιδεολογία, αυτός γεννήθηκε φιλελεύθερος και δημοκρατικός από δύο επαναστάσεις: την Αμερικανική του 1776 και τη Γαλλική του 1789. Μόνο αργότερα παραμορφώθηκε. Σε αντικατάστασή του προτείνεται ο «πατριωτισμός». Αλλά ο πατριωτισμός αποτελεί έννοια αρχαιότερη. Υπήρξε και σε κράτη που δεν ήσαν εθνικά. Όταν η πατρίδα είναι εθνικό κράτος, ο πατριωτισμός αποτελεί απλώς μία αμυντική εκδοχή του εθνικισμού, όχι κάτι εντελώς διαφορετικό.