Κάθε Κυριακή στο cretalive.gr
The podcast Η ιστορία της Κυριακής is created by LIVETALKS. The podcast and the artwork on this page are embedded on this page using the public podcast feed (RSS).
Επετειακού χαρακτήρα είναι το νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» καθώς στις
6 Μαρτίου συμπληρώθηκαν 31 χρόνια από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη.
Το όνομά της μπορεί να συνδέθηκε με τον διαρκή αγώνα για την επιστροφή
των γλυπτών του Παρθενώνα στο «σπίτι» τους, και η ίδια να άφησε το
προσωπικό της στίγμα στο Υπουργείο Πολιτισμού, ωστόσο ήταν και μια
ακτινοβόλα προσωπικότητα. Η Ελίνα Φαρσάρη ασχολείται στο σημερινό
επεισόδιο με την καλλιτεχνική πορεία της Μελίνας Μερκούρη και τις
κορυφαίες στιγμές της διεθνούς της καριέρας στον κινηματογράφο και το
Μπροντγουέι
Με την Πυθία, την πρωθιέρεια του Απόλλωνα στο Μαντείο των Δελφών
ασχολείται το νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής». Ποια ήταν τα
συμβατικά προσόντα που έπρεπε να έχει μια γυναίκα για να γίνει ιέρεια;
Με ποια διαδικασία ερχόταν σε έκσταση; Ποιος ερμήνευε τα λόγια της και
συνέτασσε τους χρησμούς της; Τις απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά έχει η
Ελίνα Φαρσάρη στο νέο podcast.
Καλή σας ακρόαση!
Η «Φραγκοσυριανή» είναι το πιο διαδεδομένο τραγούδι του πατριάρχη του
ρεμπέτικου Μάρκου Βαμβακάρη. Μολονότι ο περισσότερος κόσμος θεωρεί ότι
το τραγούδι αυτό υμνεί τις ομορφιές της Σύρου, της ιδιαίτερης πατρίδας
του δημιουργού του, η αληθινή ιστορία πίσω από τους στίχους του
σχετίζεται με μια γυναίκα, ένα πρόσωπο υπαρκτό, την οποία ο Βαμβακάρης
κάποτε συνάντησε, αλλά δεν έμαθε ποτέ ούτε το όνομά της. Μια ιδιαίτερη
ιστορία εντοπίζεται πίσω και από άλλο ένα τραγούδι του Μάρκου Βαμβακάρη.
Το «Μαύρα μάτια, μαύρα φρύδια» γράφτηκε για μια καλλονή από την Κρήτη,
και μάλιστα κόστισε στον δημιουργό ένα εξαρθρωμένο χέρι! Η Ελίνα
Φαρσάρη, στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» ανακαλύπτει τις
ιστορίες των τραγουδιών μέσα στην αυτοβιογραφία ενός από τους
σπουδαιότερους εκπροσώπους του ρεμπέτικου τραγουδιού.
Ο Περσέας είναι ένας από τους πλέον αγαπητούς ήρωες της μυθολογίας. Μαζί
με τον Ηρακλή, τον Θησεά και τον Ιάσονα συμπληρώνει την τετράδα των
ηρώων που κλήθηκαν να φέρουν σε πέρας άθλους για την επίτευξη ενός
σκοπού. Η ιστορία του Περσέα περιλαμβάνει και τη σχέση του με την
Ανδρομέδα, ίσως το μοναδικό happy end ανάμεσα στις περιπέτειες της
ηρωικής τετράδας που οι αρχαίοι λάτρεψαν και απέδωσαν τιμές, δίδοντας
ξεχωριστή διάσταση στην έννοια του ημίθεου. Η Ελίνα Φαρσάρη στο νέο
επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» αφηγείται τον μύθο του ζευγαριού
αυτού που οι θεοί μετέτρεψαν σε αστερισμούς.
Καλή σας ακρόαση!
Μια καθοριστική στιγμή στην ιστορία της 7ης τέχνης παγκοσμίως υπήρξε η
μετάβαση από τον βωβό στον ομιλούντα κινηματογράφο. Η ταινία που
θεωρείται σταθμός στην πορεία αυτή είναι ο «Γαλάζιος Άγγελος» που ακόμη
και σήμερα, σχεδόν έναν αιώνα μετά παρακολουθείται με το ίδιο
ενδιαφέρον. Η ταινία αυτή υπήρξε σταθμός στην καριέρα της Μάρλεν Ντίτριχ
και τη δική της μετάβαση από τη Γερμανία στο Χόλιγουντ. Η Ελίνα Φαρσάρη
στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» μας μεταφέρει στην εποχή
του μεσοπολέμου και διηγείται την ιστορία του φιλμ και της
πρωταγωνίστριάς του.
Καλή σας ακρόαση
“Εν αρχή ην το Χάος” και κάπως έτσι ξεκίνησε η αρχαία ελληνική μυθολογία.
Ποιες ήταν οι πρωταρχικές οντότητες και τι ενέργειες είχαν; Με οδηγό τη
“Θεογονία” του Ησίοδου, η Ελίνα Φαρσάρη αφηγείται την πιο σκοτεινή
ιστορία που επινόησε η ανθρώπινη φαντασία.
Το νέο επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής” αναφέρεται στις απαρχές της
μυθολογίας.
Καλή σας ακρόαση
Η εμφάνιση της μέταλ μπάντας Gojira και της mezzo soprano Μαρίνα Βιόττι
ήταν αυτή που έκλεψε τις εντυπώσεις στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών
Αγώνων του Παρισιού. Το τραγούδι τους «Mea Culpa» ήταν μια πολύ
επιτυχημένη διασκευή του διάσημου «Ah! ça ira!», του τραγουδιού που έχει
θεωρηθεί το σύμβολο της Γαλλικής Επανάστασης. Ποια είναι όμως η ιστορία
του; Στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη
παρουσιάζει με τον δικό της τρόπο, όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε.
Καλή σας ακρόαση!
Η Κασσάνδρα, η θυγατέρα του Πρίαμου και της Εκάβης, η ιδιόρρυθμη μάντισσα
που προέβλεπε μόνο δεινά, κατέχει μια ιδιαίτερη θέση στη μυθολογία. Η
«Ιστορία της Κυριακής» στο νέο επεισόδιο ασχολείται με την πριγκίπισσα
της Τροίας και την τραγική μοίρα της. Πριν δολοφονηθεί άγρια από το χέρι
της Κλυταιμνήστρας η Κασσάνδρα ήταν μια μάντισσα περιφρονημένη ακόμη
και από τους ίδιους τους συγγενείς της, χτυπημένη από την κατάρα του
Απόλλωνα, που ήταν ως γνωστόν και θεός της μαντικής τέχνης. Τι ήταν αυτό
που εξόργισε τον Απόλλωνα και τιμώρησε την Τρωαδίτισσα πριγκίπισσα με
αυτόν τον σκληρό τρόπο; Η Ελίνα Φαρσάρη διηγείται με τον δικό της τρόπο
τα μυθολογικά επεισόδια της Κασσάνδρας.
Καλή σας ακρόαση
Το «Κλάμα βγήκε από τον παράδεισο» των Ρέππα – Παπαθανασίου είναι μια
ελληνική κωμωδία που θεωρείται πλέον διαχρονική. Αγαπήθηκε πολύ από το
κοινό και εξακολουθεί να αγαπιέται. Οι σπαρταριστές ατάκες της έχουν
ενσωματωθεί στην αργκό και διατηρούνται μέχρι και τις μέρες μας,
μολονότι έχουν περάσει ήδη 23 χρόνια από την πρώτη προβολή της. Η ταινία
αυτή είναι καλτ, είναι απολαυστική, το καστ της αποτελείται από την
καλλιτεχνική αφρόκρεμα και θεωρείται η ακριβότερη ελληνική
κινηματογραφική παραγωγή. Στο πρώτο επεισόδιο της νέας χρονιάς, η
«Ιστορία της Κυριακής» ασχολείται με μια επιπλέον ιδιαίτερη διάσταση της
ταινίας αυτής, τη σύνδεσή της με τον παλαιό ή εμπορικό ελληνικό
κινηματογράφο του 20ου αιώνα.
Καλή σας ακρόαση
Η κορυφαία στιγμή της νύχτας των Χριστουγέννων φτάνει όταν οι Τρεις Μάγοι
προσκυνούν το Θείο Βρέφος στο σπήλαιο της Γέννησης. Την υπέροχη αυτή
νύχτα λούζει στο φως του το άστρο της Βηθλεέμ. Τι συνέβαινε, λοιπόν,
στον ουρανό τη μέρα που γεννήθηκε ο Χριστός. Οι θεολόγοι μιλούν για ένα
από τα θαύματα της νύχτας εκείνοι. Ερμηνείες όμως για το άστρο της
Βηθλεέμ έχουν επιχειρήσει να δώσουν επιστήμονες και ιστορικοί. Στο νέο
επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής” λίγες μέρες πριν από τα
Χριστούγεννα, η Ελίνα Φαρσάρη συγκεντρώνει όλα όσα έχουν λεχθεί για το
αστέρι της γέννησης.
Ο μύθος της Αράχνης θεωρείται ως ένας από τους πλέον διδακτικούς της
αρχαίας ελληνικής μυθολογίας. Η αράχνη, το αρθρόποδο που δεν συμπαθεί
κανείς, σύμφωνα με τον μύθο, κάποτε είχε υπάρξει μια νέα και πολύ
ταλαντούχα κοπέλα. Ήταν η καλύτερη υφάντρα της Λυδίας στη Μικρά Ασία και
η φήμη της είχε εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο. Αυτή η
καθολική αποδοχή που εισέπραττε η νεαρή γυναίκα υπήρξε αφορμή για να
υποπέσει στο μέγιστο αμάρτημα της αλαζονίας. Η Ελίνα Φαρσάρη στο νέο
επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» μας διηγείται την ιστορία της
Αράχνης και το μαρτυρικό τέλος της.
Είναι σε όλους γνωστό, ότι η καλλιέργεια της πατάτας στη χώρα μας, διαδόθηκε
επί των ημερών του Καποδίστρια, του πρώτου κυβερνήτη του νεοσύστατου
ελληνικού κράτους. Η Ελίνα Φαρσάρη στο νέο επεισόδιο της “Ιστορίας της
Κυριακής” ασχολείται με αυτό ακριβώς το γεγονός. Στο επίκεντρο της
ιστορίας βρίσκεται το επίσης γνωστό ανέκδοτο που φέρεται να
χρησιμοποίησε ο Καποδίστριας για να πείσει τους δύσπιστους κατοίκους της
Αίγινας να αξιοποιήσουν το νέο και άγνωστο μέχρι τότε προϊόν. Πόσο
αληθινό ήταν τελικά αυτό το επεισόδιο; Μήπως πρόκειται για μύθο, τον
οποίο μάλιστα συναντάμε και σε άλλες χώρες;
Η απάντηση στο ηχητικό που ακολουθεί!
Καλή σας ακρόαση!
Τι απέγινε, άραγε, μετά την εξόντωση του Μινώταυρου από τον Θησέα; Ο ήρωας
της Αθήνας εκπλήρωσε την υπόσχεση γάμου που έδωσε στην Αριάδνη, την
πριγκίπισσα της Κνωσού; Στο νέο επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής” η
Ελίνα Φαρσάρη μας δίνει τη συνέχεια της ιστορίας και αναφέρεται στους
μύθους που σχετίζονται με την πριγκίπισσα των Μινωιτών. Τι σημαίνει το
όνομά της και γιατί λατρευόταν σαν θεότητα στην Κρήτη, τη Νάξο, την
Κύπρο και την Αττική; Που εμπλέκεται σε όλη αυτή την υπόθεση ο θεός
Διόνυσος; Αυτά και άλλα πολλά στο podcast που ακολουθεί! Καλή σας
ακρόαση!
Η ασπρόμαυρη εικόνα του τανκ μπροστά από την πύλη του Πολυτεχνείου λίγο
πριν από τις 3 τα ξημερώματα της 17ης Νοέμβρη 1973 είναι η πλέον
αναγνωρίσιμη εικόνα στη νεότερη ελληνική ιστορία. Ένα φορτισμένο
φωτογραφικό στιγμιότυπο που συμπυκνώνει το τέλος μιας ολόκληρης
χρονικής περιόδου. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει με το φιλμάκι των 35
δευτερολέπτων στο οποίο έχει αποτυπωθεί η στιγμή που το τεθωρακισμένο
συνθλίβει την πύλη. Στο νέο επεισόδιο της Ιστορίας της Κυριακής η Ελίνα
Φαρσάρη συγκεντρώνει τις πληροφορίες εκείνες που αφορούν στον φωτογράφο
και τον οπερατέρ αντίστροφα που κατάφεραν να “κλειδώσουν” την ιστορία
στον χρόνο.
Οι θεοί του Ολύμπου, οι μύθοι της μινωικής Κρήτης και μια διαχρονική
ιστορία για τον φόβο της εξουσίας όταν αρχίζει να νιώθει κλυδωνισμούς,
είναι τα βασικά συστατικά της σειράς “KAOS” της μαύρης κωμωδίας που
απέκτησε φανατικούς φίλους στη δημοφιλή πλατφόρμα. Η ιστορία που
πραγματεύεται είναι φανταστική προφανώς, αλλά τα πάντα περιστρέφονται
γύρω από τη μυθολογία. Η σειρά, παράλληλα δέχθηκε έντονη κριτική για τον
τρόπο με τον οποίο οι δημιουργοί της χρησιμοποίησαν την ελληνική και
κρητική μυθολογία. Στο νέο επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής” η Ελίνα
Φαρσάρη επιχειρεί να αποκωδικοποιήσει το “KAOS”.
Στους ρυθμούς του αμερικανόφερτου Halloween ζήσαμε το προηγούμενο χρονικό
διάστημα, τηρώντας και στα καθ’ ημάς κάποια από τα έθιμα της πιο
δημοφιλούς γιορτής στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ποιοι είναι, όμως,
οι μύθοι, οι θρύλοι και οι παραδόσεις που συνδέονται με την εμπορική
αυτή γιορτή; Η αφετηρία της εντοπίζεται σε παγανιστικές τελετουργίες της
κέλτικης παράδοσης, πράγμα που σημαίνει ότι είναι μια αγγλοσαξονική
γιορτή που πέρασε τον 19ο αιώνα και στις ΗΠΑ με τη μετανάστευση Ιρλανδών
και Βρετανών. Ένας από τους πιο εντυπωσιακούς μύθους του Halloween
είναι η κολοκύθα - φαναράκι η οποία συνδέεται με την ιστορία του
τσιγκούνη Τζακ. Όλες αυτές τις ιστορίες συγκέντρωσε η Ελίνα Φαρσάρη στο
νέο επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής”.
Ο Φιλοκτήτης είναι ένας παραγνωρισμένος ήρωας της ελληνικής μυθολογίας.
Ωστόσο, η συμβολή του στην έκβαση του τρωικού πολέμου ήταν καθοριστικής
σημασίας. Ο Φιλοκτήτης ήταν ένας ικανός και δίκαιος βασιλιάς που
αξιώθηκε να κληρονομήσει τα άτρωτα όπλα του Ηρακλή, το τόξο και τα βέλη
του. Παρ’ όλα αυτά αδικήθηκε και εγκαταλείφθηκε από τους συντρόφους του.
Η Ελίνα Φαρσάρη στο νέο επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής” μας
θυμίζει την ιστορία του μυθικού ήρωα αυτού που ξεχάστηκε.
Στη διάρκεια της ταραγμένης και αιματοβαμμένης δεκαετίας του ’40 για την
Ελλάδα, η Κατίνα Παξινού, η μεγάλη πρωταγωνίστρια του θεάτρου και του
φεστιβάλ Επιδαύρου έφερε στην ελληνική τέχνη μια από τις σημαντικότερες
διακρίσεις. Ένα Όσκαρ για την ερμηνεία της στην εμβληματική ταινία “Για
ποιον χτυπά η καμπάνα”. Στο νέο επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής” η
Ελίνα Φαρσάρη αφηγείται την ιστορία που αφορά στο βραβείο της Παξινού,
αλλά και στην ίδια την απονομή του 1944 που θεωρείται ιστορική για
πολλούς και διάφορους λόγους. Η Κατίνα Παξινού με τη συμμετοχή της σε 11
ταινίες του Χόλιγουντ είναι η ηθοποιός που δικαίως θα μπορούσε να
καυχηθεί ότι πέτυχε διεθνή καριέρα.
Η ιστορία του Ορφέα και της Ευρυδίκης κατέχει σημαντική θέση στην αρχαία
ελληνική μυθολογία. Στον μύθο αυτόν η έννοια της μουσικής αναδύεται σαν
μια από τις μεγαλύτερες αξίες στην ανθρώπινη επικοινωνία. Ταυτόχρονα,
όμως, αντλούμε και ένα πλήθος διδαγμάτων και μηνυμάτων. Η Ελίνα Φαρσάρη
στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» ασχολείται με τον μύθο
αυτό, τη διάσημη ιστορία αγάπης του ζευγαριού με το δραματικό φινάλε,
τις περιπέτειες του Ορφέα και το φρικτό του τέλος.
Καλή σας ακρόαση
Η «Παναγία των Παρισίων» δικαίως θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της
κλασικής λογοτεχνίας. Το επικών διαστάσεων δραματικό μυθιστόρημα με πολύ
λυπηρό φινάλε του Βίκτορα Ουγκώ είναι γεμάτο μηνύματα και φυσικά
συμβολισμούς. Ο ίδιος ο χαρακτήρας του Κουασιμόδου είναι εμβληματικός
και καταλήγεις – θέλοντας και μη – να τον λατρέψεις για την άδολη και
αυθεντική ψυχή του. Όπως ανέφερε ο ίδιος ο Ουγκώ στο προλογικό σημείωμα
της πρώτης έκδοσης του έργου, εμπνεύστηκε το μυθιστόρημά του από μια
ελληνική λέξη. Η Ελίνα Φαρσάρη στο νέο επεισόδιο της Ιστορίας της
Κυριακής αναφέρεται στην «Παναγία των Παρισίων» και τους πρωταγωνιστές
της.
Με μυθολογία επιστρέφει στο νέο της επεισόδιο η «Ιστορία της Κυριακής» και
αυτή τη φορά πρωταγωνιστεί η Αφροδίτη, η θεά του έρωτα και της
ομορφιάς. Αρχέγονη θεότητα, στενά συνδεδεμένη με το ανθρώπινο ερωτικό
συναίσθημα, πέρα από τα φυσικά της χαρακτηριστικά που της προσέδωσαν και
τον τίτλο της θεάς της ομορφιάς, στα μυθολογικά επεισόδια παρουσιάζεται
με μια ιδιαίτερα σκοτεινή πλευρά στον χαρακτήρα της. Μπορεί να ήταν η
προστάτιδα του έρωτα, του γάμου και της οικογένειας, ωστόσο το βασικό
της ελάττωμα ήταν η σκληρή εκδικητικότητα που μπορούσε να φτάσει ακόμη
και στον βασανισμό όλων όσοι ήθελε να τιμωρήσει!
Με την ιστορία ενός πίνακα ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας
της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη. Ο λόγος για την «Ψυχή του ρόδου» του
Τζον Γουίλιαμ Γουότερχάουζ που δέχθηκε επιρροές από τους προραφαηλίτες
ζωγράφους και τον σύγχρονό του ιμπρεσιονισμό. Ο δημιουργός που είχε
χαρακτηριστεί ως ο «ζωγράφος των μαγισσών και των νεράιδων» αντλεί από
έναν και μόνο στίχο του ποιήματος «Μωντ» του Λόρδου Τέννισον,
δημιουργώντας έναν πίνακα που εντυπωσιάζει με την αισθαντικότητά του και
τα πολλαπλά του μηνύματα.
Καλή σας ακρόαση
Είναι το πιο αναγνωρίσιμο επαναστατικό τραγούδι διεθνώς. Ο ύμνος των Ιταλών
παρτιζάνων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έχει γίνει ένα διαχρονικό σύμβολο
αντίστασης και διεκδίκησης. Η αφετηρία της ιστορίας του, ωστόσο,
εντοπίζεται στις αρχές του 20ου αιώνα. Η Ελίνα Φαρσάρη επιστρέφει με νέο
επεισόδιο στην «Ιστορία της Κυριακής» και μας αφηγείται την ιστορία του
«Bella ciao» από το 1906 έως και τις μέρες μας…
Καλή σας ακρόαση
Με την ιστορία μιας πολύ ιδιαίτερης και ξεχωριστής προσωπικότητας που
συναντάμε στον «Ερωτόκριτο» του Βιτσέντζου Κορνάρου ασχολείται το νέο
επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής». Ο Χαρίδημος, το ρηγόπουλο της
Κρήτης, είναι ο μοναδικός από τους ήρωες της γκιόστρας, το παρελθόν, τον
βίο και την πολιτεία του οποίου μας αφηγείται ο δημιουργός της
κορυφαίας μεσαιωνικής μυθιστορίας των ελληνικών γραμμάτων. Η Ελίνα
Φαρσάρη παρουσιάζει την προσωπικότητα του μαυροφορεμένου άρχοντα, όπως
επίσης τους συμβολισμούς και τα μηνύματα που κομίζει η παρουσία του.
Καλή σας ακρόαση!
Με μία από τις πιο διάσημες γυναικείες φιγούρες της μυθολογίας ασχολείται
στο νέο επεισόδιο η «Ιστορία της Κυριακής». Η ιστορία της Ελένης της
Σπάρτης, της «ωραίας Ελένης» όπως είναι περισσότερο γνωστή σμιλεύτηκε
στο στερεότυπο της μοιραίας καλλονής, της άπιστης και αχάριστης, για
χάρη της οποίας ξέσπασε ο πιο φρικτός και αιματηρός μυθικός πόλεμος. Τι
λένε, όμως, οι αρχαίες πηγές για την Ελένη; Ποια ήταν η γνώμη του
Ευριπίδη και του Ηρόδοτου; Τι θέλει να πει ο περίφημος στίχος του
Γιώργου Σεφέρη «για ένα πουκάμισο αδειανό, για μια Ελένη»… Η Ελίνα
Φαρσάρη σταχυολογεί τις επικρατέστερες εκδοχές και μας παρουσιάζει την
ιστορία της ωραιότερης γυναίκας του αρχαίου κόσμου.
Η ιστορία του «Τιτανικού», του υπερπολυτελούς υπερωκεανείου που χάθηκε
στον Βόρειο Ατλαντικό στο παρθενικό του ταξίδι, είχε διαφημιστεί ως το
πιο σύγχρονο και «αβύθιστο» πλοίο της εποχής του. Η ιστορία του
ναυαγίου, ως η πλέον γνωστή ναυτική τραγωδία στην ιστορία όλων των
εποχών έχει προσλάβει μυθικές διαστάσεις. Στο νέο επεισόδιο της
«Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη παραθέτει την αλήθεια αλλά και
τους θρύλους του «Τιτανικού» η δραματική ιστορία του οποίου επηρέασε τη
συλλογική μνήμη διεθνώς, όπως και την καλλιτεχνική έκφραση.
Καλή σας ακρόαση
Με μια νέα συλλογή παροιμιωδών φράσεων επιστρέφει στο νέο της επεισόδιο η
«Ιστορία της Κυριακής». Ατάκες, ρήσεις, φράσεις του παρελθόντος που μας
κληροδοτήθηκαν από τεκμηριωμένες και μη πηγές, από τις λαογραφικές
παραδόσεις αλλά και την pop κουλτούρα. Πώς όμως κατάφεραν να επιβιώσουν
μέχρι τις μέρες μας και να χρησιμοποιούνται με την ίδια έννοια από όλους
μας. Στο επεισόδιο αυτό η Ελίνα Φαρσάρη μιλά για την προφορική διάδοση,
το πρόβλημα της τεκμηρίωσης των πηγών και μας παρουσιάζει την τελευταία
λίστα με τις πιο διαδεδομένες ατάκες…
Καλή σας ακρόαση!
Η «Guernica» του Πικάσο είναι ένα από τα διασημότερα έργα τέχνης του 20ου
αιώνα. Έχει χαρακτηριστεί ως η εικαστική δημιουργία με το πλέον ισχυρό
αντιπολεμικό μήνυμα. Το διεθνές κίνημα «cancel Picasso», ασφαλώς,
εξακολουθεί να υφίσταται προκαλώντας και αναπόφευκτη κριτική στο έργο
του καλλιτέχνη, εντούτοις η «Guernica» παραμένει ένα από τα εμβληματικά
έργα του. Στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη
συγκεντρώσει όλα εκείνες τις μικρές ιστορίες, τους μύθους αλλά και τα
γεγονότα που σχετίζονται με πίνακα και την καταστροφή της ομώνυμης πόλης
στη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου.
Καλή σας ακρόαση
Με την συναρπαστική ιστορία ενός τραγουδιού που θεωρείται διαχρονική
επιτυχία ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η
Ελίνα Φαρσάρη. Το πασίγνωστο «Maracaibo» το ιταλικό χιτ της Lu Colombo
από τη δεκαετία του ’80 έχει μια ιδιαίτερη ιστορία. Οι περίεργοι στίχοι
του φημολογείται ότι αφηγούνται ένα επεισόδιο από τη ζωή του Φιντέλ
Κάστρο και παρά την πάροδο 40 χρόνων δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί αν
πρόκειται για μια πραγματικότητα ή για αστικό μύθο που επιβίωσε στον
χρόνο. Το τραγούδι γράφτηκε το 1980, έγινε όμως επιτυχία τρία χρόνια
αργότερα, επειδή μια διασκευή του παρουσιάστηκε σε δημοφιλές σόου της
ιταλικής τηλεόρασης. Η ιστορία του «Maracaibo» είναι κινηματογραφική,
όχι μόνο λόγω του θέματος που πραγματεύεται αλλά και λόγω των επιπτώσεων
που είχε η επιτυχία του στην καλλιτεχνική διαδρομή της δημιουργού του.
Το εντυπωσιακό είναι ότι 40 χρόνια μετά το χιτ που στην Ελλάδα έχουμε
συνδέσει με τις ξένες επιτυχίες του καρναβαλιού, τα μηνύματά του
μοιάζουν επίκαιρα περισσότερο από ποτέ…
Καλή σας ακρόαση
Με μυθολογία επιστρέφει στο νέο της επεισόδιο η «Ιστορία της Κυριακής». Ο Πήγασος, το φτερωτό άλογο, ο γιος της Μέδουσας και του Ποσειδώνα είναι μία από τις πιο αναγνωρίσιμες φιγούρες της ελληνικής και της ρωμαϊκής μυθολογίας. Έχει αποτελέσει έμπνευση για πολλά έργα της καλλιτεχνικής δημιουργίας και ο μύθος του είναι έμπλεος συμβολισμούς. Η Ελίνα Φαρσάρη, με τον δικό της τρόπο, στο επεισόδιο αυτό διηγείται την ιστορία του Πήγασου, τη σύνδεσή του με δύο ήρωες τον Περσέα και τον Βελλεροφόντη και τη συνύπαρξή του με τις 9 Μούσες. Ο Πήγασος θεωρείται προστάτης των τεχνών, των γραμμάτων αλλά και των καλλιτεχνών και το «όχημα» για να εκτοξευτεί ένας δημιουργός στο καλλιτεχνικό στερέωμα.
Καλή σας ακρόαση…
E
στη δεύτερη πρόταση θέλει ένα "το". Ο Πήγασος, το φτερωτό άλογο, ο γιος της Μέδουσας....
Με ένα από τα εγκλήματα που έκαναν μεγάλη αίσθηση στη νεότερη ιστορία της
ελληνικής κοινωνίας, και έμειναν στη συλλογική μνήμη ασχολείται στο νέο
επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη. Η φαρμακεύτρια
της Ζακύνθου, μια νεαρή κοπέλα με ατίθασο χαρακτήρα, δηλητηρίασε τον
πατέρα και τον αδελφό της και αποπειράθηκε να εξοντώσει με τον ίδιο
τρόπο και τη μητέρα της. Όταν η υπόθεση βγήκε στο φως, αποκαλύφθηκαν
ακόμη πιο φρικτές λεπτομέρειες. Η αδίστακτη δηλητηριάστρια είχε
κακοποιηθεί σεξουαλικά στα 13 της από τον ηλικιωμένο σύζυγο της γιαγιάς
της και για έξι ολόκληρα χρόνια διατηρούσε ερωτικό δεσμό μαζί του.
Θέλησε να εξοντώσει την οικογένειά της για να μην μπουν εμπόδιο στη
σχέση της….
Οι Magic De Spell είναι ένα από τα κορυφαία ελληνικά ροκ συγκροτήματα που
μεσουράνησε τη δεκαετία του ’90. Κατάφεραν να διατηρηθούν στο πέρασμα
των χρόνων με φανατικούς φίλους ενώνοντας δύο γενιές και κερδίζοντας τον
τίτλο της μακροβιότερης ενεργής ροκ μπάντας της Ελλάδας. Οι Magic De
Spell έχουν αφήσει παρακαταθήκη στο φαινόμενο «ελληνική ροκ» εμβληματικά
τραγούδια, αναμετρήθηκαν με το στοίχημα της μελοποίησης, ρίσκαραν
διασκευές (ακόμη και απροσδόκητες), σύστησαν στο ευρύ κοινό την ποιητική
υπόσταση της Κατερίνας Γώγου και πρόσφεραν στην τέχνη εξαίρετα video
clips. Η ροκ μπάντα συνεχίζει να δημιουργεί χαρίζοντας νέα τραγούδια και
εκπληκτικές διασκευές με σεβασμό στην ιστορία τους. Με αφορμή τη
συναυλία τους στο Ηράκλειο, οι Magic De Spell συνάντησαν την Ελίνα
Φαρσάρη στο στούντιο των Livetalks για το νέο επεισόδιο της «Ιστορίας
της Κυριακής». Μιλούν για το φαινόμενο «ελληνική ροκ», νοσταλγούν τις
δεκαετίες του ’80 και του ’90, διηγούνται ιστορίες του παρελθόντος και
απαντούν στο ερώτημα «πεθαίνει η ελληνική ροκ;».
Ο Σπύρος Μουστακλής είναι ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια της νεότερης
ιστορίας. Σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα, υπήρξε θύμα της σαδιστικής
θηριωδίας της χούντας. Συνελήφθη και βασανίστηκε τόσο άγρια με
αποτέλεσμα να υποστεί βαρύτατες και ανεπανόρθωτες βλάβες στην υγεία του.
Η σύζυγός του, η οδοντίατρος Χριστίνα Μουστακλή μιλά στην «Ιστορία της
Κυριακής» καταθέτοντας μια συγκλονιστική και βαθιά συγκινητική αφήγηση
για τα μαρτύρια του ηρωικού στρατιωτικού, την πορεία της ζωής του και
τον αγώνα για την αποκατάσταση της υγείας του. Σήμερα, η κ. Μουστακλή
διατηρεί δεσμούς φιλίας με την Κρήτη και το Ηράκλειο, ιδιαίτερα με το
43ο Δημοτικό Σχολείου Ηρακλείου που φέρει τιμητικά το όνομα του συζύγου
της, το σχολείο του Σπύρου Μουστακλή.
Το έργο του επηρέασε το θέατρο και τη λογοτεχνία, περισσότερο ίσως από
κάθε άλλο αρχαίο ποιητή. Ο Αριστοφάνης, ο σημαντικότερος κωμωδιογράφος
του αρχαίου θεάτρου μας άφησε παρακαταθήκη τις καυστικές του κωμωδίες
και ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην πολιτική σάτιρα. Στην πραγματικότητα,
αυτά που γνωρίζουμε για τον Αριστοφάνη τον Αθηναίο είναι λίγα. Γι’ αυτό
και οι περισσότεροι μελετητές αναζητούν στοιχεία της προσωπικότητάς του
στις 11 πλήρεις κωμωδίες του που μας έχουν σωθεί. Ο κορυφαίος κωμικός
ποιητής διαμόρφωσε το είδος της πολιτικοκοινωνικής κριτικής μέσω του
θεατρικού φαινομένου και θεωρήθηκε επικριτής του δημοκρατικού
πολιτεύματος της αρχαίας Αθήνας. Στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της
Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη συνοψίζει όλα όσα γνωρίζουμε για τον
Αριστοφάνη.
Το γλωσσικό ζήτημα δίχασε τον ελληνικό κόσμο για 20 ολόκληρους αιώνες. Το
ερώτημα αρχαΐζουσα ή δημοτική πήρε διαστάσεις κοινωνικοπολιτικής
σύγκρουσης την περίοδο της Μπελ Επόκ. Στην αυγή του 20ου αιώνα ο
«εμφύλιος πόλεμος» της γλώσσας προκάλεσε ταραχές και αιματηρές
συγκρούσεις. Είχαν προηγηθεί τα «Ευαγγελικά» με το Πανεπιστήμιο Αθηνών
να μετατρέπεται στο προπύργιο των γλωσσαμυντόρων. Τα «Ορεστειακά» τον
Νοέμβριο του 1903 στάθηκαν η αφορμή για να συγκρουστούν άγρια στο κέντρο
της Αθήνας φοιτητές με τον στρατό και τη χωροφυλακή. Και όλα αυτά
επειδή η «Ορέστεια» αποδόθηκε στη δημοτική γλώσσα και παραστάθηκε στο
Εθνικό Θέατρο. Στο επεισόδιο αυτό η Ελίνα Φαρσάρη μας διηγείται τα
αιματηρά επεισόδια έτσι όπως τα κατέγραψε ο τύπος της εποχής.
Καλή σας ακρόαση
Τους τελευταίους μήνες μια συνήθεια του παρελθόντος αρχίζει να αναβιώνει στη
νυχτερινή διασκέδαση. Ο λόγος για το περίφημο σπάσιμο των πιάτων που
έγινε συνώνυμο του γλεντιού και αναγνωρίζεται ως κάτι το «πολύ ελληνικό»
στα πέρατα του κόσμου; Πότε μας προέκυψε, όμως, κάτω κάτω από ποιες
συνθήκες; Η «Ιστορία της Κυριακής» στο νέο επεισόδιο αναζητά τις απαρχές
της συνήθειας αυτής στον Μεσοπόλεμο και μας ταξιδεύει στις δεκαετίες
του ’60 και του ’80, χρονικές περιόδους που το σπάσιμο των πιάτων
γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή του. Τη συνήθεια αυτή πάντως έσπευσε να
απαγορεύσει με νομοθετικό διάταγμα και ποινή φυλάκισης έως και 6 μηνών η
χούντα! Έτσι, το μεράκλωμα του Έλληνα γλεντζέ μετατράπηκε σε μια
ενέργεια … επαναστατική.
Καλή σας ακρόαση!
Έχει χαρακτηριστεί ως η μεγαλύτερη φυσική καταστροφή με την οποία βρέθηκε
αντιμέτωπη η χώρα μας στη νεότερη ιστορία της. Ο φρικτός καύσωνας του
1987 άφησε πίσω του επίσημα 1.300 νεκρούς, ωστόσο πολλοί είναι εκείνοι
που εκτιμούν ότι το πλήθος των θυμάτων ήταν υπερδιπλάσιο. Τον Ιούλιο
εκείνο η Αθήνα που «πλήρωσε» και το μεγαλύτερο τίμημα ήταν εντελώς
απροετοίμαστη για να διαχειριστεί τη μείζονα κατάσταση που προκλήθηκε.
Στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη μιλά για
τα δραματικά εκείνα γεγονότα αλλά και για τις συνθήκες που επικρατούσαν.
Ο καύσωνας του ’87 υπήρξε η αφορμή για να θεσμοθετηθούν οι
προειδοποιήσεις του κρατικού μηχανισμού και οι οδηγίες προς τους πολίτες
για την αντιμετώπιση των συνεπειών από τις φυσικές καταστροφές.
Ελάχιστα είναι τα πράγματα που μας διδάσκει η σχολική ιστοριογραφία για την
Μαντώ Μαυρογένους. Η ηρωίδα αυτή του ’21 έδωσε το είναι της για την
επανάσταση, καταξόδεψε την τεράστια περιουσία της μέχρι τέλους και στη
συνέχεια συκοφαντήθηκε παραμερισμένη. Έφυγε μόνη και πάμφτωχη σε ένα
φιλικό σπίτι στην Πάρο σε ηλικία 44 χρόνων χωρίς ποτέ η πατρίδα να της
«ξεπληρώσει» τις υπηρεσίες της. Στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της
Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη ασχολείται με τη συγκλονιστική ιστορία της
Μαντώς Μαυρογένους και ξεδιπλώνει τις πτυχές του μεγάλου της έρωτα με
τον Δημήτριο Υψηλάντη. Η Μαυρογένους έζησε με πάθος, μια γυναίκα
δυναμική που προηγούνταν κατά πολύ της εποχής της. Πολεμήθηκε πολύ,
συκοφαντήθηκε, λοιδορήθηκε . Ακόμη και η ίδια η ιστοριογραφία δεν της
επιφύλαξε την αξία και την προσοχή που θα της άρμοζε. Αυτή εδώ είναι η
ιστορία της.
Καλή σας ακρόαση
Με ένα μυθολογικό επεισόδιο επιστρέφει η «Ιστορία της Κυριακής». Η Ελίνα
Φαρσάρη μας μιλά για τον μύθο του Προμηθέα και της Πανδώρας έτσι όπως
παρουσιάζεται μέσα από το έργο του επικού ποιητή Ησίοδου. Με τον μύθο
αυτό, ο οποίος έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την τέχνη σε πολλές
εκφάνσεις της και είναι ιδιαίτερα διαδεδομένος στον δυτικό πολιτισμό, οι
αρχαίοι Έλληνες θέλησαν να εντοπίσουν την αφορμή για την οποία το
ανθρώπινο γένος βρίσκεται αντιμέτωπο με όλα τα δεινά που το ταλαιπωρούν.
Το πιθάρι της Πανδώρας, και όχι το κουτί – όπως έχει επικρατήσει να
λέγεται – κρύβει στο εσωτερικό του στη συμβολική απάντηση στην αιώνια
αγωνία του ανθρώπου να αντιμετωπίσει το αναπόδραστο της μοίρας του.
Καλή σας ακρόαση
Με τον δημοσιογράφο Μανώλη Παντινάκη ο οποίος τα τελευταία χρόνια έχει αφιερώσει κάθε του δραστηριότητα στην ιστορική έρευνα συνομιλεί στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη. Ο Μ. Παντινάκης αξιοποιώντας το οπλοστάσιο της δημοσιογραφικής έρευνας ασχολείται με την πιο απαιτητική ιστορική περίοδο στην Κρήτη, εκείνη της κατοχής, της αντίστασης, του εμφυλίου. Με συνεντεύξεις, μαρτυρίες και κυνήγι ντοκουμέντων ο δημοσιογράφος αποκαλύπτει άγνωστους ήρωες στην ενδοχώρα του νησιού και τους συστήνει στο κοινό μέσα από τα βιβλία του και τα ντοκιμαντέρ που δημιουργεί. Αφορμή για την πολύ ενδιαφέρουσα αυτή συζήτηση υπήρξε η κυκλοφορία του νέου τραγουδιού των Magic De Spell, του ροκ συγκροτήματος που μεσουράνησε στη δεκαετία του ’90. Το τραγούδι με τίτλο «Αν δεν ορίζεις εσένα» είναι μελοποιημένη ποίηση, με στίχους που γράφτηκαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί και σφράγισαν τους δεσμούς ανάμεσα σε ένα νεαρό Κρητικό και ένα νεαρό Γάλλο. Ο Μανώλης Παντινάκης αφηγείται τη συγκλονιστική ιστορία του τραγουδιού, την ιστορία δηλαδή του Τάκη Νινιδάκη και του Ζακ Νταρκ.
Δημοφιλή αντικείμενα της ποπ κουλτούρας. Τα χρησιμοποιούμε όλοι! Πώς όμως
προέκυψαν στην καθημερινότητά μας και έγιναν αναγνωρίσιμα ites του
σύγχρονου πολιτισμού; Από πού κρατάει η σκούφια τους; Στο επεισόδιο αυτό
η «Ιστορία της Κυριακής» ασχολείται με ένα ρούχο και ένα σνακ. Ο λόγος
για το μπλου τζιν και τα πατατάκια. Κατά μια συγκυρία και τα δύο
«γεννήθηκαν» την ίδια χρονιά, το 1853 πιο συγκεκριμένα, στην άλλη πλευρά
του Ατλαντικού. Η ιστορία τους έχει μεγάλο ενδιαφέρον αφού – όπως
γίνεται πολύ συχνά σ’ αυτές τις περιπτώσεις – η πραγματικότητα
μπερδεύεται με τους αστικούς μύθους. Καλή σας ακρόαση!
Πλησιάζει ο Μάρτης και ίσως να σκέφτεστε να φτιάξετε ή να αγοράσετε ένα
“μαρτάκι”, τον “Μάρτη” όπως είναι επίσημα η ονομασία του, το βραχιολάκι
εκείνο με τα λευκά και κόκκινα νήματα που μας έβαζαν στην παιδική μας
ηλικία για να “μη μας κάψει ο ήλιος”. Το έθιμο αυτό εξακολουθεί να
επιβιώνει στις μέρες μας και μάλιστα με μεγάλη συχνότητα. Ασφαλώς και
είναι ελληνικό, όπως λένε οι μελετητές και οι απαρχές του εντοπίζονται
στην αρχαιότητα καθώς θεωρείται μια συμβολική πρακτική στα Ελευσίνια
μυστήρια. Η “Ιστορία της Κυριακής” στο σημερινό επεισόδιο ασχολείται με
το έθιμο και την ιστορία του, έτσι όπως προσεγγίζεται από την επιστήμη
της λαογραφίας.
Η Μήδεια είναι ένα από τα πιο μισητά πρόσωπα της ελληνικής μυθολογίας,
λόγω της αποτρόπαιης διπλής παιδοκτονίας που αιώνες τώρα της έχει
καταλογιστεί. Το όνομά της είναι συνώνυμο της φρίκης, και
χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα για να προσδιορίσει τις γυναίκες εκείνες
που φέρνουν στον κόσμο παιδιά και για διάφορους λόγους τους κόβουν το
νήμα της ζωής. Τη Μήδεια παιδοκτόνο μας τη συνέστησε ο Ευριπίδης σε μία
από τις πιο συγκλονιστικές του τραγωδίες. Φυσικά, η Μήδεια είναι ένα
μυθικό πρόσωπο και η τραγωδία είναι θέατρο. Τι λένε, όμως, οι πηγές για
τη μάγισσα από την Κολχίδα που βρέθηκε στο πλευρό του Ιάσονα, προδόθηκε,
κυνηγήθηκε και σπιλώθηκε; Μήπως η εκδοχή της παιδοκτονίας επινοήθηκε; Ή
μήπως συνέβαινε κάτι άλλο; Το σίγουρο πάντως είναι ότι σύμφωνα με τον
μύθο τα παιδιά της Μήδειας και του Ιάσονα φονεύθηκαν άγρια. Από το χέρι
τίνος; Με ένα μυθολογικό θρίλερ ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο η
«Ιστορία της Κυριακής» απαντώντας – με βάση τις πηγές – στο ερώτημα
«ποιος σκότωσε τελικά τα παιδιά της Μήδειας»;
Με μια ακόμη αμφιλεγόμενη ιστορική προσωπικότητα ασχολείται στο επεισόδιο
αυτό η «Ιστορία της Κυριακής». Αυτή τη φορά η Ελίνα Φαρσάρη μας
διηγείται τη βιογραφία της Λουκρητίας Βοργία, της γυναίκας που έμεινε
στη συλλογική μνήμη ως μια αδίστακτη και ψυχρή δολοφόνος, ως μια μοιραία
γυναίκα που εξόντωνε συζύγους και εραστές. Η Λουκρητία κατηγορήθηκε
ακόμη για ανάρμοστες σχέσεις με τον ίδιο τον πατέρα της και τον αδελφό
της, ενώ παντού ψιθυριζόταν ότι ήταν ακόλαστη! Και τελικά, ήταν έτσι
όντως; Γιατί στο τέλος της ζωής της, η γυναίκα αυτή επέδειξε μια
εντυπωσιακή ωριμότητα και διοίκησε τη Φερράρα με σθένος και δικαιοσύνη.
Ας την γνωρίσουμε όμως καλύτερα.
Πόσοι από σας έχετε διαβάσει τη ραψωδία Σ της Ιλιάδας; Στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη μας ξεναγεί στο εκπληκτικά μαγικό εργαστήριο του Ηφαίστου, έτσι όπως μας περιγράφεται στο ομηρικό έπος. Τα ρομπότ του θεού της μεταλλουργίας και οι αυτόματες κατασκευές του μας εντυπωσιάζουν. Κυρίως επειδή όλα αυτά, που βρίσκονται τόσο κοντά στη δική μας πραγματικότητα, επινοήθηκαν από την ανθρώπινη φαντασία εκεί κάπου στον 8ο αιώνα π.Χ. Αν θέλετε κι εσείς να μάθετε πως ήταν τα δύο γυναικεία ρομπότ που είχε για βοηθούς ο θεός της φωτιάς, ακούστε το podcast που ακολουθεί!
Καλή σας ακρόαση!
Με μία εξαιρετικά αμφιλεγόμενη προσωπικότητα του παρελθόντος ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο η «Ιστορία της Κυριακής». Η Μαρία Αντουανέτα, η βασίλισσα που έγινε σύμβολο της γαλλικής μοναρχίας και συνέδεσε τη ζωή αλλά κυρίως τον θάνατό της με τη Γαλλική Επανάσταση, υπήρξε μια γυναίκα που μισήθηκε θανάσιμα. Πολλοί αστικοί μύθοι δημιουργήθηκαν γύρω από το όνομά της, ενώ αξιοσημείωτο είναι πως ακόμη και σήμερα ιστορικοί και μελετητές ασχολούνται με τη ζωή της και τον αληθινό της χαρακτήρα. Στο επεισόδιο αυτό, ξεκαθαρίζουμε ποιος τελικά είπε τη φράση «αφού δεν έχουν ψωμί, ας φάνε παντεσπάνι» και ξεδιπλώνουμε πτυχές της ζωής της πιο μισητής βασίλισσας.
Καλή σας ακρόαση!
Με τη γλυπτική τέχνη ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο η «Ιστορία της
Κυριακής». Η Ελίνα Φαρσάρη μας «αποκαλύπτει» ένα μυστικό για τα αγάλματα
της αρχαίας ελληνικής τέχνης και ασχολείται με ένα διαχρονικό ερώτημα
που απασχολεί όλους όσοι παρατηρούν το οποιοδήποτε άγαλμα απεικονίζει
μια ανδρική μορφή. Παράλληλα, γνωρίζουμε καλύτερα την ιστορία της
«Αφροδίτης με το χρυσό μπικίνι», ένα πανέμορφο γλυπτό που διασώθηκε στην
Πομπήια.
Καλή σας ακρόαση
Ο Κολοσσός της Ρόδου, το άγαλμα του Ήλιου που στα ελληνιστικά χρόνια
δέσποζε στην είσοδο του λιμανιού του νησιού, είναι από τα 7 θαύματα της
κλασικής αρχαιότητας. Μέχρι το 1987, όλοι γνωρίζαμε ότι είχα καταστραφεί
και το θαύμα της γλυπτικής είχε χαθεί για πάντα. Τότε, όμως, εκείνο τον
Ιούνη του 1987, όλοι πίστεψαν ότι κομμάτια του αγάλματος είχαν
ανακαλυφθεί στον βυθό του λιμανιού. Όλοι, εκτός από τους επιστήμονες που
αρχαιολόγους. Η "Ιστορία της Κυριακής" μας παρουσιάζει το μεγαλύτερο
πολιτισμικό φιάσκο με το οποίο βρέθηκε αντιμέτωπη η νεότερη Ελλάδα.
Ακούστε το νέο επεισόδιο για να δείτε πως ακόμη και υπουργοί πείστηκαν
από τα λεγόμενα μιας αλλοδαπής οραματίστριας.
Με την πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία ενός πρωτοχρονιάτικου εθίμου επιστρέφει
στο πρώτο επεισόδιο για το 2024 η «Ιστορία της Κυριακής». Η
αγριοκρομμύδα ή σκιλλοκρεμμύδα μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες δεν
έλειπε από κανένα σπίτι την πρώτη ημέρα του νέου έτους, μαζί με το
ποδαρικό, τις καλές χέρες ή το σπάσιμο του ροδιού. Στις μέρες μας
επιβιώνει σπανιότερα, ωστόσο, πρόκειται για ένα έθιμο που έφτασε στη
δική μας παράδοση από τα αρχαία χρόνια. Πώς, όμως, σχετίζεται το έθιμο
αυτό που διώχνει το κακό με τις μυθικές γοργόνες; Δεν έχετε παρά να
ακούσετε…
Στο πνεύμα των ημερών εντάσσεται το νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της
Κυριακής» με την Ελίνα Φαρσάρη να αναζητά στο παρελθόν την προέλευση του
Χριστουγεννιάτικου δέντρου. Γιατί το έλατο συνδέθηκε με τη νύχτα των
Χριστουγέννων; Ποιος ήταν εκείνος που το στόλισε για πρώτη φορά στο
σπίτι του και πότε στολίστηκε το πρώτο χριστουγεννιάτικο δέντρο στην
Ελλάδα; Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, όπως και μια απροσδόκητη
επιστροφή στην αρχαία Ελλάδα θα ακούσετε στο podcast της παραμονής!
Καλή σας ακρόαση!
Η ντισκοτέκ ως χώρος διασκέδασης συνδέθηκε με τις δεκαετίες του ’70 και
του ’80. Ήταν ο πιο δημοφιλής προορισμός για τους νέους όταν ήθελαν να
διασκεδάσουν αλλά ταυτόχρονα και μια terra incognita για τους γονείς. Η
ιστορία της ντισκοτέκ έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Ένας χώρος περιθωρίου
έγινε το απόλυτο trend και μετά βυθίστηκε ξανά στην αφάνεια μέχρι η
house music να κερδίσει τις καρδιές των νεολαίων. Στο επεισόδιο αυτό η
«Ιστορία της Κυριακής» αναπολεί το παρελθόν και εντοπίζει τις απαρχές
του φαινομένου ντισκοτέκ σε έναν απροσδόκητο χρόνο και τόπο: το κατοχικό
Παρίσι του 1941
Με μια ρετρό αναδρομή στις δεκαετίες του ’70 και του ’80 επιστρέφει σ’
αυτό το επεισόδιο η «Ιστορία της Κυριακής». Όσο ήταν παιδιά ή έφηβοι
στην περίοδο αυτή καλούνται να απαντήσουν στο ρητορικό ερώτημα «χωρούν
οι αναμνήσεις σε μια κασέτα»; Ο λόγος λοιπόν για τον ρόλο που είχε αυτό
το γκατζετάκι στη ζωή μας, το οποίο τώρα πια έχει περάσει στη λήθη
ανεπιστρεπτί. Η κασέτα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και σύμβολο της ποπ
κουλτούρας της εποχής αυτής μια που η χρήση της κυριαρχούσε στις
εφηβικές ζωές μας.
Καλή σας ακρόαση
Με ένα επεισόδιο που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως «μουσικό
διάλειμμα» επιστρέφει σήμερα η «Ιστορία της Κυριακής». Τραγούδια με
εσκεμμένα ακαταλαβίστικους στίχους έρχονται να προστεθούν σε μια
ενδιαφέρουσα ανθολογία. Ποια είναι η ιστορία τους; Τι θέλουν να πουν οι
στίχοι τους; Η Ελίνα Φαρσάρη διάλεξε πέντε από αυτά και μας τα
παρουσιάζει. Καλή σας ακρόαση!
Αλήθεια, πώς γίνονταν οι γάμοι στην κλασική αρχαιότητα; Είχαν παρανυφάκια,
στέφανα, βέρες και κουμπάρους; Έκαναν γαμήλιο γλέντι με καλεσμένους και
χαρίσματα; Πώς ήταν τα νυφικά; Προίκα δίνανε; Μήπως είχαν και διαζύγια
αν ο κοινός βίος δεν εξελισσόταν καλά; Αυτά και άλλα πολλά στο σημερινό
επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» που ασχολείται με ένα ενδιαφέρον
θέμα από τον τομέα της αρχαιογνωσίας…
Καλή σας ακρόαση
Με τη φράση η «παραγγελιά του Κοεμτζή» έμεινε για μισό αιώνα στη συλλογική
μνήμη το μακελειό του 1973 στο νυχτερινό κέντρο «Νεράιδα της Αθήνας». Ο
απολογισμός του ειδεχθούς αυτού εγκλήματος ήταν 3 νεκροί και 7
τραυματίες, όταν ο Νίκος Κοεμτζής καταλήφθηκε από αμόκ και κατέσφαξε με
ένα στιλέτο όποιον βρέθηκε μπροστά του. Η «Ιστορία της Κυριακής» στο νέο
επεισόδιο ασχολείται με το ειδεχθές αυτό έγκλημα και τις προεκτάσεις
του, ακολουθώντας την πορεία της ζωής του πρώην βαρυποινίτη. Η ιστορία
της «παραγγελιάς» με τις θρυλικές «Βεργούλες» απασχόλησε ιδιαίτερα τον
κόσμο της διανόησης, της τέχνης και της ερευνητικής δημοσιογραφίας,
καθώς ο πρωταγωνιστής του μακελειού είχε χαρακτηριστεί ως μια πολύ
ιδιαίτερη περίπτωση στα εγκληματολογικά χρονικά της νεότερης ελληνικής
ιστορίας.
Η Τζία Καράντζι υπήρξε ένα από τα πρώτα θύματα του Aids στη δεκαετία του
’80. Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 26 χρόνων. Εάν η μοίρα και ο
αδύναμος χαρακτήρας της, της είχαν επιτρέψει να ζήσει, οπωσδήποτε θα
ήταν μία από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες του κόσμου της μόδας. Η
ανυπότακτη αυτή καλλονή υπήρξε το πρώτο super model του 20ου αιώνα και
όσο γρήγορη και καταιγιστική ήταν άνοδός της άλλο τόσο γρήγορα και
θανατηφόρα ήταν η πτώση της. Η Τζία Καράντζι, εκτός από ένα σύμβολο της
μόδας θα μπορούσε να είναι και το σύμβολο της δεκαετίας του ’80, μια
περιόδου δύσκολης για τη νεολαία, καθώς τότε ήταν που η μάστιγα των
ναρκωτικών πήρε τις μεγαλύτερες διαστάσεις της. Στο νέο επεισόδιο της
«Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη μας παρουσιάζει τη δραματική
ιστορία της νεαρής κοπέλας, ο θάνατος της οποίας στάθηκε η αφορμή για να
μάθει ο κόσμος πώς μεταδίδεται το Aids.
Αυτά που οι περισσότεροι γνωρίζουμε για τη Μέδουσα συνδέονται με τον μύθο
του ήρωα Περσέα και τον άθλο που ανέλαβε να επιτελέσει φονεύοντας την
τερατώδη αυτή μορφή που πέτρωνε τους εχθρούς της. Πώς, όμως, το κομμένο
κεφάλι της Μέδουσας κατέληξε να κοσμεί την διάσημη ασπίδα της θεάς
Αθήνας; Στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη
συμπληρώνει τον μύθο με όλα όσα μας αποκαλύπτει ο Οβίδιος για τη φοβερή
και τρομερή γοργόνα που είχε φίδια αντί για μαλλιά. Παράλληλα, μας
εξηγεί για ποιον λόγο η μορφή της Μέδουσας έχει συνδεθεί με τον σύγχρονο
αγώνα κατά της πατριαρχίας και τι συμβολίζει.
Καλή σας ακρόαση
Με ένα ενδιαφέρον θέμα ασχολείται στο νέο επεισόδιο η "Ιστορία της
Κυριακής " που αποτελεί και ένα από τα συχνότερα ερωτήματα που θέτουν
όλοι όσοι ενδιαφέρονται για την αρχαιογνωσια. Τι έτρωγαν τελικά οι
αρχαίοι Έλληνες; Ποια ήταν η αγαπημένη τους λιχουδιά; Είχαν συνταγές, με
τι συνόδευαν το φαγητό τους και πόσα γεύματα ειχαν την ημέρα; Σ' αυτά
και σε άλλα πολλά απαντά το νέο podcast της Ελίνας Φαρσάρη.
Αναρωτιέστε αν υπήρχε καλλιτεχνικό ρεπορτάζ στα χρόνια του Μεσοπολέμου; Την
απάντηση μας δίνει στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα
Φαρσάρη. Με βάση ένα καταπληκτικό δημοσίευμα του 1934 αναζητάμε την
αλήθεια πίσω από τη φήμη ότι κάτι συνέδεε τον Έλληνα πρωτοπαλαιστή και
λαϊκό ήρωα Τζίμ Λόντο με τη χολιγουντιανή σούπερ σταρ Τζόαν Κρόφορντ.
Και όπως αποδεικνύεται το κους κους για τους διάσημους απασχολούσε την
κοινή γνώμη σχεδόν 90 χρόνια πριν, παρά το γεγονός ότι οι εποχές ήταν
εξαιρετικά δύσκολες.
Καλή σας ακρόαση
Η Μάτα Χάρι έχει μείνει στην ιστορία ως η μοιραία διπλή κατάσκοπος του Α’
Παγκοσμίου Πολέμου που εκτελέστηκε σαν σήμερα, 15 Οκτωβρίου 1917 μετά
από την καταδίκη της σε γαλλικό στρατοδικείο. Η ιστορία της διάσημης
αυτής κατασκόπου διατηρήθηκε στο πέρασμα των δεκαετιών και εμπλουτίστηκε
με ένα πλήθος αστικών μύθων. Τελικά, ήταν όντως κατάσκοπος η
σαγηνευτική αυτή γυναίκα που είχε αναστατώσει το Παρίσι των αρχών του
20ου αιώνα; Ή μήπως ήταν αθώα και έγινε εξιλαστήριο θύμα; Η «Ιστορία της
Κυριακής» επιστρέφει στο επεισόδιο αυτό, 106 χρόνια μετά την εκτέλεσή
της με την αληθινή ιστορία της Μαργαρίτας Γερτρούδης Ζέλε από την
Ολλανδία, όπως ήταν το αληθινό όνομα της Μάτα Χάρι, της αρτίστας με την
εξωτική ομορφιά και τα τολμηρά σόου.
Με ένα μυθολογικό επεισόδιο επιστρέφει αυτή τη φορά η «Ιστορία της
Κυριακής». Η Ελίνα Φαρσάρη αφηγείται τα γεγονότα που προηγήθηκαν της
αρπαγής της ωραίας Ελένης από τον Πάρη και το ξέσπασμα του Τρωικού
πολέμου. Οι «απαρχές» του έπους εντοπίζονται στον μύθο της Έριδας, τους
λαμπερούς γάμους της Θέτιδας και του Πηλέα και φυσικά τα πρώτα
καλλιστεία που επινόησε ποτέ ο ανθρώπινος νους. Όλα ξεκίνησαν όταν η
Έριδα, η κόρη της Νύκτας και θεά της διχόνοιας και τους διχασμού
προσβλήθηκε επειδή δεν έλαβε ποτέ πρόσκληση για τον γάμο…
Ακούστε περισσότερα στο podcast που ακολουθεί:
Με μια υπόθεση που είχε απασχολήσει την κοινή γνώμη αλλά και τον τύπο της
εποχής ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η
Ελίνα Φαρσάρη. Τον Ιούνιο του 1933 είχε γίνει δολοφονική απόπειρα κατά
του Ελευθερίου Βενιζέλου στην Κηφισιά, τη στιγμή που επέστρεφε από το
σπίτι της Πηνελόπης Δέλτα συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Έλενα
Βενιζέλου. Στις έρευνες που ακολούθησαν της αστυνομίας και των
ανακριτικών αρχών συντάχθηκε ένας μακροσκελέστατος κατάλογος υπόπτων,
ανάμεσα στους οποίους ξεχώριζε η μυστηριώδης Μίτση. Ποια ήταν η Μίτση;
Πώς ενεπλάκη στην απόπειρα δολοφονίας του αρχηγού των Φιλελευθέρων; Στο
επεισόδιο αυτό επιλύεται το μυστήριο με την άγνωστη ύποπτη και
μεταφέρεται το κλίμα της ιδιαίτερα ταραγμένης περιόδου του 1933-1935.
Ο Ιούλιος Βερν υπήρξε μια πρωτοπόρα μορφή της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Γαλούχησε γενιές και γενιές με τα περιπετειώδη μυθιστορήματά του,
θεωρείται ο θεμελιωτής του είδους της «επιστημονικής φαντασίας» και από
πολλούς έχει χαρακτηριστεί και ως «προφήτης» αφού τον 19ο αιώνα
περιέγραφε τεχνολογικά και επιστημονικά επιτεύγματα που ο άνθρωπος
γνώρισε πολλές δεκαετίες αργότερα. Ο Γάλλος δημιουργός, ένας από τους
πλέον μεταφρασμένους συγγραφείς σε παγκόσμιο επίπεδο, ήταν γνωστός
φιλέλληνας. Στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα
Φαρσάρη μας μιλά για το μυθιστόρημά του που είναι αφιερωμένο στην
ελληνική επανάσταση και διασκευάστηκε για πρώτη φορά ως νεανικό
ανάγνωσμα από τον μεγάλο μας στοχαστή Νίκο Καζαντζάκη. Ο Βερν έδειξε
μεγάλο προσωπικό ενδιαφέρον και για το λεγόμενο Κρητικό ζήτημα, αφού σε
ένα από τα κεφάλαια του εμβληματικού «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα»
ο μυστηριώδης πλοίαρχος Νέμο εμφανίζεται να χρηματοδοτεί την κρητική
επανάσταση!
Καλή σας ακρόαση
Παροιμιώδεις φράσεις… Αποδεικνύονται ανθεκτικές στον χρόνο, αφού «μπερδεύονται» στη
γλώσσα μας εδώ και δεκαετίες, πάντα με το ίδιο νόημα. Η «Ιστορία της
Κυριακής» επιστρέφει με ένα νέο επεισόδιο σε μια από τις ενότητες που
έχετε αγαπήσει, με έξι φράσεις που κρύβουν στο υπόβαθρο μια ιστοριούλα.
Γιατί, λοιπόν, λέμε ότι το καινούργιο ρούχο μας «έρχεται κουτί»; Από που
μας προέκυψε η σθεναρή άρνηση στο … βύσσινο όταν δεν θέλουμε να κάνουμε
κάτι και γιατί παίρνουμε το κρίμα του άλλου στον λαιμό μας; Αυτές και
άλλες ακόμη φράσεις συνέλεξε η Ελίνα Φαρσάρη στο ολόφρεσκο podcast…
Καλή σας ακρόαση!
Ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους Αμερικανούς
λογοτέχνες, η φήμη του οποίου εξαπλώθηκε με ταχύτατο ρυθμό σε όλο τον
κόσμο. Ο κύριος εκπρόσωπος του αμερικανικού ρομαντισμού, ο «σκοτεινός»
ποιητής, ο λογοτέχνης που έθεσε τα θεμέλια του είδους της αστυνομικής
λογοτεχνίας, έζησε μια σύντομη ζωή. Ανήσυχο πνεύμα και ευφυής έγινε
λάτρης της Ελλάδας και του ελληνικού πολιτισμού που γνώρισε μέσα από τις
κλασικές σπουδές του. Το ίνδαλμά του ήταν ο Λόρδος Βύρων και ένας
διακαής του πόθος ήταν να ταξιδέψει στην Ελλάδα και να πολεμήσει στην
Επανάσταση του ’21. Την απάντηση στο εάν τα κατάφερε ή όχι μας τη δίνει η
Ελίνα Φαρσάρη στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής».
Καλή σας ακρόαση
Στο μυθολογικό στερέωμα ο Ήφαιστος είναι μια από τις λιγότερο προβεβλημένες
μορφές του Δωδεκάθεου. Κι όμως ο θεός της φωτιάς, ο δύσμορφος εφευρέτης
και αρχισιδηρουργός του Ολύμπου είχε κατασκευάσει σχεδόν όλα τα
θαυμαστά και μαγικά αντικείμενα των διάσημων μύθων. Από τα παλάτια των
θεών μέχρι τον Τάλω, το ρομπότ της Κρήτης, και την πήλινη γυναίκα την
Πανδώρα. Στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα
Φαρσάρη ασχολείται με τον Ήφαιστο που θα μπορούσε να θεωρηθεί θύμα
ενδοοικογενειακής βίας λόγω της πονεμένης παιδικής του ηλικίας.
Παράλληλα, ο θεός της φωτιάς πρωταγωνίστησε και στο μεγαλύτερο ερωτικό
σκάνδαλο του Ολύμπου.
Καλή σας ακρόαση.
Τον Αύγουστο του 1978 η Ελλάδα θα θρηνούσε τη μεγαλύτερη αεροπορική
τραγωδία στην ιστορία της με εκατοντάδες θύματα και εκτεταμένες
πυρκαγιές. Ο όλεθρος αυτός αποσοβήθηκε χάρη σε έναν Ηρακλειώτη πιλότο
τον Σήφη Μιγάδη, ο οποίος κατάφερε το αδιανόητο, κόντρα στα αεροπορικά
πρωτόκολλα ακόμη και στους ίδιους τους νόμους της φυσικής. Η Ιστορία της
Κυριακής επιστρέφει σήμερα με ένα συγκλονιστικό γεγονός. Αυτή είναι η
ιστορία της τρομακτικής πτήσης 411 της Ολυμπιακής Αεροπορίας, που
γράφτηκε στα χρονικά. Η ολύμπια ψυχραιμία του κυβερνήτη Μιγάδη και του
συγκυβερνήτη Φικάρδου, οι γρήγορες αποφάσεις τους και κυρίως οι
προχωρημένες γνώσεις αεροδυναμικής του τότε 55χρονου Κρητικού πιλότου
έσωσαν τις 400 και πλέον ψυχές που επέβαιναν στο θηριώδες τζάμπο, αλλά
και τους ανυποψίαστους Αθηναίους που επέστρεφαν στα σπίτια τους από τη
δουλειά τους. Για την Μπόινγκ, ωστόσο, η συγκεκριμένη πτήση καταγράφηκε
ως «χαμένη».
Με ένα ενδιαφέρον μυθολογικό επεισόδιο επιστρέφει η «Ιστορία της
Κυριακής». Η Ελίνα Φαρσάρη μας μιλά για την περίεργη ασθένεια του
μυθικού βασιλιά της Κρήτης του Μίνωα που τον εμπόδιζε να απολαμβάνει την
ερωτική επαφή και πώς τον βοήθησε η Πρόκρις. Ακόμη μαθαίνουμε πως η
ανθρώπινη φαντασία επινόησε το πρώτο προφυλακτικό για την προστασία των
συντρόφων από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και τι απέγιναν τα
μαγικά γαμήλια δώρα που ο Δίας χάρισε στην Ευρώπη αμέσως μετά την ένωσή
τους στην Κρήτη
Η «Ιστορία της Κυριακής» επιστρέφει με ένα ιστορικό γεγονός το οποίο
έμεινε στο περιθώριο όλων όσων προηγήθηκαν του συγκλονιστικού
τορπιλισμού της «Έλλης» από το ιταλικό υποβρύχιο «Delfino» τον
Δεκαπενταύγουστο του 1940. Λίγες ώρες μετά από το ύπουλο αυτό χτύπημα
στην Τήνο, ιταλικά αεροπλάνα βομβάρδισαν ένα επιβατηγό ατμόπλοιο το
«Φρίντων» το οποίο γεμάτο επιβάτες πραγματοποιούσε το δρομολόγιο
Πειραιάς – Χανιά – Ηράκλειο – Πειραιάς. Το πλοίο χτυπήθηκε στα ανοιχτά
του νομού Ρεθύμνου ανάμεσα στο Πάνορμο και το Μπαλί και σώθηκε χάρη στην
ευφυΐα του καπετάνιου του, Γιώργου Βέη. Μετά την πάροδο 83 χρόνων, η
Ελίνα Φαρσάρη φιλοξενεί στην «Ιστορία της Κυριακής» τη μαρτυρία της
κυρίας Ευαγγελίας Περακάκη – Ξυλούρη, διασωθείσα του βομβαρδισμού κατά
του ατμόπλοιου. Στο επεισόδιο αυτό θα ακούσετε και μια σύντομη αναδρομή
των τεταμένων ελληνοϊτολικών σχέσεων μέχρι την ανέντιμη πρόκληση του
Δεκαπενταύγουστου 1940, αλλά και την ιστορία του ίδιου του «Φρίντων» που
υπήρξε ένα από τα ομορφότερα ελληνικά επιβατηγά πλοία του μεσοπολέμου.
Με μυθολογία επιστρέφει η «Ιστορία της Κυριακής» στο καινούργιο επεισόδιο.
Αυτή τη φορά η Ελίνα Φαρσάρη ασχολείται με τη Φαίδρα, την πριγκίπισσα
της Κρήτης, τη μικρότερη κόρη του Μίνωα και της Πασιφάης. Ο μύθος της
αδελφής της Αριάδνης συνδέθηκε με τη μυρτιά αλλά και τον παθιασμένο
έρωτα χωρίς ανταπόκριση. Μολονότι ένα δραματικό πρόσωπο, η Φαίδρα
θεωρήθηκε ως ένας από τους κακούς χαρακτήρες της μυθολογίας, κυρίως
επειδή η αφορμή για τον μαρτυρικό θάνατο του Ιππόλυτου, του πρόγονού
της, τον οποίο ερωτεύτηκε με πάθος ασίγαστο.
Καλή σας ακρόαση
Με ένα ρετρό επεισόδιο επιστρέφει η «Ιστορία της Κυριακής» και ασχολείται
με το φαινόμενο «Τόλμη και Γοητεία». Η διάσημη αμερικανική σαπουνόπερα
που άρχισε να προβάλλεται στα τέλη της δεκαετίας του ’80 προκάλεσε
αναταραχή στην ελληνική κοινωνία. Για πολύ καιρό, οι μεσημεριανές ώρες
της προβολής της, ερήμωναν τις πόλεις, αφού τα νοικοκυριά με πάθος
συντόνιζαν τους δέκτες τους στην τότε κρατική τηλεόραση προκειμένου να
παρακολουθήσουν με κομμένη την ανάσα τις περιπέτειες της οικογένειας
Φόρεστερ. Το καλοκαίρι του 1989, οι δύο πρωταγωνιστές του καθημερινού
σίριαλ, επισκέφθηκαν την Αθήνα, προκαλώντας μαζική παράκρουση. Με τα
παραλειπόμενα του γεγονότος αυτού ασχολείται η Ελίνα Φαρσάρη στη
σημερινή αναδρομή της σε προηγούμενες δεκαετίες. Καλή σας ακρόαση!
Ο Αμεντέο Μοντιλιάνι υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους της πρωτοπορίας. Το έργο του θεωρείται τόσο ιδιαίτερο και μοναδικό που δεν κατατάσσεται σε καλλιτεχνικό ρεύμα. Στο σημερινό επεισόδιο της "Ιστορίας της Κυριακής" η Ελίνα Φαρσάρη συλλέγει στοιχεία για την πολυτάραχη ζωή του, το ανήσυχο και ανεξάρτητο πνεύμα του, τη σχέση του με τις εξαρτήσεις και τη μοναδική του ικανότητα να δημιουργεί τα αριστουργήματά του σε σύντομο χρόνο. Στην πολύ σύντομη ζωή του ο Μοντιλιάνι συνέδεσε το όνομά του με μια τραγική ιστορία αγάπης που θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει και το σενάριο ταινίας.
Κυριακή εκλογών η σημερινή και η «Ιστορία της Κυριακής» επιστρέφει με επετειακό
επεισόδιο. Στο επίκεντρο αυτή τη φορά βρίσκονται οι εκλογικές «ατάκες»
και η προέλευσή τους. Η Ελίνα Φαρσάρη με σύντομη αναδρομή στις εκλογικές
διαδικασίες του παρελθόντος μας θυμίζει πως το «μαύρισμα» έγινε
συνώνυμο της εκλογικής αποτυχίας, από που μας έρχεται το «μονοκούκι»,
γιατί οι οπαδοί ενός κόμματος ή ενός υποψηφίου ψηφίζουν «δαγκωτό» και
γιατί ευχόμαστε «καλό βόλι»;
Η Έλσα Σκιαπαρέλι υπήρξε πρωτοπόρος της μόδας. Με χαρακτήρα ασυμβίβαστο
και εκρηκτικό, που έρεπε στις μεταφυσικές σκέψεις, υιοθέτησε ένα
εντυπωσιακό και απρόβλεπτο προσωπικό στιλ στην εμφάνισή της με στόχο να
προκαλέσει την κοινή γνώμη. Η ικανότητά της αυτή, έμφυτη όπως
αποδείχθηκε, την οδήγησε στον κόσμο της μόδας. Η Σκιαπαρέλι,
αριστοκρατικής καταγωγής από τη Ρώμη, διέπρεψε στο Παρίσι όπου
δημιούργησε με τις δικές της δυνάμεις τον ονομαστό οίκο μόδας που έφερε
φυσικά το όνομά της. Η δημιουργός συνδέθηκε με τους καλλιτεχνικούς
κύκλους της πρωτοπορίας στη γαλλική πρωτεύουσα και σε συνεργασία με τον
Σαλβαδόρ Νταλί και τον Ζαν Κοκτώ μετέτρεψε τη μόδα σε μορφή τέχνης και
ως τέτοια εξακολουθεί να εκλαμβάνεται ως τις μέρες μας. Η Ελίνα Φαρσάρη
στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» μας συστήνει την Έλσα
Σκιαπαρέλι, την πρωτοποριακή δημιουργό του μεσοπολέμου που πρόσθεσε στο
ρεύμα του σουρεαλισμού και την έκφανση της μόδας.
Καλή σας ακρόαση!
Με τη ζωή και τη δημιουργία ενός ταλαντούχου καλλιτέχνη που συνέδεσε το όνομά του με την εποχή του Μεσοπολέμου ασχολείται στο σημερινό καινούργιο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη. Ο Κλέων Τριανταφύλλου, ο γνωστός σε όλους μας Αττίκ, δημιούργησε μια λαμπρή διεθνή καριέρα πριν να εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα και υπήρξε ο εμπνευστής ενός καλλιτεχνικού φαινομένου που οδήγησε στην εδραίωση του είδους του ελαφρού τραγουδιού. Η «Μάντρα του Αττίκ» έγραψε τη δική της σελίδα στην ιστορία του νεότερου ελληνικού τραγουδιού και υπήρξε το φυτώριο μιας ολόκληρης γενιάς καλλιτεχνών που άφησαν το στίγμα τους. Στο επεισόδιο αυτό μαθαίνουμε για τη ζωή του, τη συναρπαστική ιστορία των πιο γνωστών τραγουδιών του, τους αστικούς μύθους που τα περιβάλλουν και το θλιβερό άδοξο τέλος του.
Καλή σας ακρόαση
Με ένα μυθικό ήρωα ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της
Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη που έδωσε το όνομά του, σε ένα από τα
ομορφότερα λουλούδια, αλλά και ενέπνευσε τους επιστήμονες να «βαφτίσουν»
μια πολύ συγκεκριμένη διαταραχή προσωπικότητας. Ποιος ήταν, λοιπόν, ο
μυθικός Νάρκισσος; Πώς κατάφερε να ερωτευθεί τον ίδιο του τον εαυτό με
τρόπο θανάσιμο; Γιατί συνδέθηκε μαζί του η ιστορία της νύμφης Ηχούς;
Αυτά και άλλα πολλά στο καινούργιο επεισόδιο του αγαπημένου σας podcast.
Καλή σας ακρόαση
Η χρονική περίοδος κατά την οποία ανέβηκε στον θρόνο ο Αλέξανδρος ο Α’
ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη τομή στην ευρωπαϊκή αλλά και την ελληνική
ιστορία. Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος άλλαξε τα δεδομένα στη γηραιά ήπειρο
και ο εθνικός διχασμός στην Ελλάδα, πήρε διαστάσεις εμφυλίου, για την
ακρίβεια ήταν εμφύλιος, και οι εξελίξεις που ακολούθησαν οδήγησαν στη
μεγαλύτερη τραγωδία του ελληνισμού κατά τον 20ο αιώνα, τη Μικρασιατική
Καταστροφή. Ο Αλέξανδρος που ανέβηκε στον θρόνο ως ανδρείκελο του πατέρα
του Κωνσταντίνου ήταν ο μόνος βασιλιάς που μπόρεσε να συνεννοηθεί με
τον Ελευθέριο Βενιζέλο και ήταν ιδιαίτερα αγαπητός στο στράτευμα και τον
λαό. Η σύντομη ζωή του, και ο μεγάλος έρωτάς του με την καλλονή
αριστοκράτισσα Ασπασία Μάνου, όπως και οι εξελίξεις που πυροδότησε ο
θάνατός του από σηψαιμία μετά το δάγκωμα μαϊμούς, είναι το θέμα του νέου
επεισοδίου της «Ιστορίας της Κυριακής».
Με ένα … μελωδικό podcast επιστρέφει η «Ιστορία της Κυριακής» αφιερωμένο
στο σατιρικό τραγούδι. Στο α’ μέρος της σειράς αυτής η Ελίνα Φαρσάρη
παρουσιάζει αγαπημένα τραγούδια όλων μας, με σατιρικό ασφαλώς
περιεχόμενο καλύπτοντας συνοπτικά έναν χρονικό ορίζοντα από τις πρώτες
δεκαετίες του 20ου αιώνα έως και το 1960.
Τραγούδια της οπερέτας, της επιθεώρησης, της λεγόμενης «παλιάς Αθήνας»,
αλλά ακόμη ρεμπέτικα και παραδοσιακά, ελαφρολαϊκά και όχι μόνο
παρουσιάζονται στο επεισόδιο αυτό στο πλαίσιο μιας επισκόπησης στο
σατιρικό τραγούδι. Στο β’ μέρος της σειράς θα ακολουθήσει μια αντίστοιχη
διαδρομή για τις δεκαετίες ’70, ’80 και ’90, όπου το πολιτικό σατιρικό
τραγούδι βρίσκεται στην περίοδο της ακμής του.
Ακούστε το α’ μέρος του Podcast…
O σερ Άρθουρ Τζον Έβανς έχει καταγραφεί στην ιστορία ως ένας από τους
πρωτοπόρους της αρχαιολογίας. Μπορεί οι μέθοδοι και οι πρακτικές του
στις αρχές του 20ου αιώνα να έχουν δεχθεί κριτική από τη σύγχρονη
αρχαιολογική επιστήμη, ωστόσο στο ανήσυχο πνεύμα του ανθρώπου αυτού και
την εμμονή του οφείλουμε τη γνωριμία μας με τον μινωικό πολιτισμό.
Στο επεισόδιο αυτό η «Ιστορία της Κυριακής» ασχολείται με την
ενδιαφέρουσα και περιπετειώδη ζωή του Άρθουρ Έβανς πριν από την Κνωσό.
Ποια ήταν η αφετηρία του; Ποιο τυχαίο συναπάντημα ήταν αυτό που τον
έφερε στην Κρήτη. Πώς ξεκίνησε τις ανασκαφές του; Αυτά και άλλα πολλά
για τον άνθρωπο Έβανς στο ολόφρεσκο podcast που ακολουθεί
Το άγαλμα της Αφροδίτης της Κνίδου, ενδεχομένως το μοναδικό γυμνό
λατρευτικό άγαλμα της θεάς, είναι ένα από τα πιο φημισμένα έργα του
ανεπανάληπτου Πραξιτέλη. Το αυθεντικό γλυπτό, δυστυχώς δεν σώζεται,
σώζονται όμως άπειρα αντίγραφά του που καταδεικνύουν και τη δημοφιλία
του και η εκπληκτική ιστορία του. Στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της
Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη μας μιλά για την ιδιαίτερη προσωπικότητα της
Φρύνης, που υπήρξε μία από τις πιο γνωστές εταίρες της κλασικής Αθήνας,
ερωμένη του Πραξιτέλη και μούσα του. Μαθαίνουμε πως συνδέεται η νεαρή
καλλονή με το φημισμένο άγαλμα και πώς γλύτωσε την καταδίκη όταν ένας
επίδοξος εραστής την έσυρε στα δικαστήρια…
Στην εποχή της νεοτερικότητας, η ελληνική κοινωνία ήρθε πολλές φορές
αντιμέτωπη με κομπογιαννίτες, συνειδητούς ή αφελείς που επιδίδονταν σε
ένα ανελέητο «εμπόριο ελπίδας» υποσχόμενοι θεραπεία του καρκίνου και
άλλων ανίατων ασθενειών. Το «νερό του Καματερού», όμως, εξελίχθηκε σε
κοινωνικό φαινόμενο με πολλές διαστάσεις. Το 1976, ολόκληρη η Ελλάδα
βρέθηκε σε μαζική παράκρουση για το θαυματουργό ραδιενεργό νερό που
ισχυριζόταν ότι είχε εντοπίσει σε μια μυστική πηγή στην Κω ο δικηγόρος
Γιώργος Καματερός. Άνθρωποι όλων των κοινωνικών στρωμάτων και των
μορφωτικών επιπέδων συνωστίζονταν στα βυτιοφόρα του δικηγόρου έτοιμοι να
αποκτήσουν με κάθε τρόπο έστω και ελάχιστες σταγόνες από το περίφημο
«Ήλιον» προκειμένου να σωθούν από τον καρκίνο. Η Ιστορία της Κυριακής,
στο σημερινό επεισόδιο ασχολείται με την ιστορία του μαγικού νερού αλλά
και με τις διάφορες διαστάσεις του κοινωνικού φαινομένου.
Με ένα από τα πλέον ανατριχιαστικά έργα του Ευριπίδη, τις «Βάκχες»,
συνδέεται μία από τις πιο γνωστές ατάκες του δημοφιλούς σίριαλ των 90’s
«Κωνσταντίνου και Ελένης». Η Μαρία Λεκάκη που υποδυόταν την περίφημη
«γκαρσόνα βου», κάθε τόσο αναφωνούσε «σκύλες της λύσσας» θέλοντας να
αποδείξει εμπράκτως το υποκριτικό της ταλέντο. Από που προέρχεται, όμως,
ο στίχος αυτός; Στο νέο της επεισόδιο η «Ιστορία της Κυριακής» μας μιλά
για ένα από τα πιο σκοτεινά έργα του σπουδαίου τραγωδού που αναφέρεται
στη λατρεία του θεού Διόνυσου, και μας αφηγείται τον μύθο του βασιλιά
Πενθέα.
Παροιμιώδεις φράσεις, λογοπαίγνια, λαϊκές ρήσεις επιβιώνουν από το παρελθόν στη
γλώσσα μας. Όλοι τις χρησιμοποιούμε με την ίδια πάντα σημασία, γλωσσικοί
κώδικες κατανοητοί, μολονότι τις περισσότερες φορές πρόκειται για
μεταφορές ή για ιστορίες χαμένες στη λήθη. Στο επεισόδιο αυτό η «Ιστορία
της Κυριακής» σταχυολογεί κάποιες από τις πιο γνωστές αυτές φράσεις και
εντοπίζει τις ιστορίες, τους θρύλους ή τα πραγματικά γεγονότα που
συνδέονται με αυτές. Οι ιστορίες αυτές ανάγονται στο Βυζάντιο, την εποχή
της νεοτερικότητας και επιβιώνουν σ’ εμάς ακόμη και από την εποχή της
αρχαιότητας. Καλή σας ακρόαση…
Η διεκδίκηση της γυναικείας ψήφου είναι μια ιστορία αντίδρασης και
πολύχρονης πάλης. Εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας των γυναικών να
χειραφετηθούν και η Ιστορία της Κυριακής στο σημερινό επεισόδιο κάνει
μια αναδρομή στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα. Οι
σουφραζέτες της Βρετανίας, ήταν ένα δυναμικό κίνημα το οποίο εξελίχθηκε
σε ριζοσπαστικό και συνδέθηκε με το πρώτο κύμα του φεμινισμού. Η ιστορία
τους έχει μεγάλο ενδιαφέρον και κάποιες ιδιαίτερες διαστάσεις που θα
μπορούσαν να ισχύουν και σήμερα.
Καλή σας ακρόαση
Με αφορμή την εθνική τραγωδία στα Τέμπτη, η «Ιστορία της Κυριακής» επιστρέφει σήμερα με ένα επεισόδιο – αναδρομή σε πολύνεκρα δυστυχήματα προηγούμενων δεκαετιών. Η Ελίνα Φαρσάρη καταγράφει τα σιδηροδρομικά και αεροπορικά δυστυχήματα που βύθισαν στο πένθος την Ελλάδα από τα μέσα του 20ου αιώνα έως και την πρώτη πενταετία του 21ου. Για τα περισσότερα από τα δυστυχήματα αυτά, παρά το πέρασμα των δεκαετιών δεν υπήρξαν επαρκείς απαντήσεις για τα αίτια που τα προκάλεσαν παρασέρνοντας στον θάνατο δεκάδες αθώες ψυχές. Ιστορικά, πλέον, συμβάντα που αποδόθηκαν σε παραλείψεις, ανθρώπινα λάθη, ελλιπείς υποδομές και έλλειμμα … επικοινωνίας και συνεννόησης μεταξύ υπευθύνων.
Η «Ιστορία της Κυριακής» στο επεισόδιο αυτό συμμετέχει στο αφιέρωμα του Cretalive Εν Δράσει για την ενδοοικογενειακή βία. Η Ελίνα Φαρσάρη αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας που ξεκινά τη δεκαετία του ’60 που θα μπορούσε να βρίσκεται παντού, σε κάθε χωριό και πόλη της Ελλάδας. Μιας γυναίκας που βίωσε τις συνέπειες της κλειστής πατριαρχικής κοινωνίας. Με την αφήγηση αυτή, έρχεται και η διαπίστωση πριν από λίγα μόλις χρόνια αντιμετωπίζαμε με τρόπο διαφορετικό τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας σε σύγκριση με το σήμερα.
Με το αρχαίο θέατρο ασχολείται η Ελίνα Φαρσάρη στο νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής». Αυτή τη φορά ξεκαθαρίζουμε γιατί το φαινόμενο του αρχαίου ελληνικού δράματος ήταν πρωτίστως πολιτικό και προσπαθούμε να προσεγγίσουμε τις συνήθειες των Αθηναίων πολιτών όταν πήγαιναν στο θέατρο; Παράλληλα δίδεται η απάντηση σε μερικά αναπάντεχα ερωτήματα, όπως:
Γινόταν σπόιλερ για έργα της εποχής;
Είχαν μεγάλους χορηγούς;
Έβγαιναν οι παραστάσεις sold out;
Μήπως οι θεατές συχνά πυκνά έχαναν τον έλεγχο και χρειαζόταν η επέμβαση των αρχαίων … ΜΑΤ για να αποφευχθούν τα χειρότερα;
Στη μυθολογία επιστρέφει η «Ιστορία της Κυριακής» με ένα επεισόδιο
αφιερωμένο στον μυθικό Μινώταυρο. Ασφαλώς, όλοι γνωρίζουμε τις
περιπέτειες του Θησέα και πώς κατάφερε να εξοντώσει το τέρας που
κατασπάραζε τους 7 νέους και τις 7 νέες των καλύτερων οικογενειών της
Αθήνας. Όμως, η εκδοχή αυτή του μύθου προέρχεται από την αττική
μυθολογία και η Ελίνα Φαρσάρη στο επεισόδιο αυτό αναφέρεται σε άλλες
εκδοχές που μας παραδόθηκαν και από αρχαίους συγγραφείς. Τελικά, υπήρξε ο
Μινώταυρος ή δεν υπήρξε; Ήταν τέρας ή ένας άγριος ατρόμητος στρατηγός;
Ποια η σχέση του με τον μινωικό πολιτισμό και εν τέλει ποιο γεγονός
θέλει να εξηγήσει η θεαματική του εξόντωση;
Καλή σας ακρόαση
Τα παχνίδια που αγαπήσαμε στην «Ιστορία της Κυριακής»
Με ένα νοσταλγικό επεισόδιο επιστρέφει σήμερα η «Ιστορία της Κυριακής». Πρωταγωνιστές της ρετρό αυτής αναφοράς είναι τα παιχνίδια των δεκαετιών ’70 και ’80. Κούκλες, λούτρινα, τρενάκια, επιτραπέζια, ομαδικά και φυσικά τα διάσημα ηλεκτρονικά παιχνίδια στα «ουφάδικα» σφράγισαν μια εποχή.
Η Ελίνα Φαρσάρη βουτά στο συρτάρι των αναμνήσεων και σας καλεί να θυμηθείτε τα δικά σας αγαπημένα παιχνίδια.
Καλή σας ακρόαση…
Σε μια σπουδαία γυναικεία μορφή του 19ου αιώνα είναι αφιερωμένο το
σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής». Η Τζόζεφιν Γκάρις –
Κόχραν ήταν μια ανήσυχη γυναίκα, την οποία η ιστορία δεν έχει τιμήσει
στον βαθμό που θα της άξιζε. Η προοδευτική αυτή Αμερικάνα, υπήρξε
εφευρέτης, επιχειρηματίας και εργοστασιάρχης σε μια εποχή που μια
γυναίκα δεν μπορούσε να διασχίσει ασυνόδευτη το λόμπι ενός ξενοδοχείου. Η
Τζόζεφιν από μια δική της ανάγκη επινόησε και εφηύρε το πλυντήριο
πιάτων, ωστόσο, δεν ευτύχησε να δει το όνειρο της να γίνεται
πραγματικότητα… Γιατί, αυτό που διακαώς επιθυμούσε στην εκπνοή του 19ου
αιώνα ήταν η εφεύρεσή της να μπει στην κουζίνα κάθε νοικοκυριού. Η Ελίνα
Φαρσάρη μας παρουσιάζει τη βιογραφία και τους αγώνες μιας πραγματικά
χειραφετημένης γυναίκας.
Καλή σας ακρόαση
Στη μυθολογία επιστρέφει το σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής»
και η Ελίνα Φαρσάρη ασχολείται με ένα επικό γεγονός, την περίφημη
Αργοναυτική εκστρατεία. Μέσα από την αφήγηση αυτή θυμόμαστε τις
περιπέτειες των ηρώων της Αργούς από την Ιωλκό έως και την Κολχίδα και
πίσω, αλλά στο επίκεντρο αυτή τη φορά βρίσκεται ένας άλλος
προβληματισμός. Τελικά, πόσο ηρωικός ήταν ο Ιάσονας; Μπορεί κάποιος να
θεωρηθεί ήρωας όταν οι άθλοι του έρχονται σε πέρας συνεχώς με τη βοήθεια
ενός τρίτου; Πολλοί λένε πώς για να καταλάβει κανείς την ιστορία της
Μήδειας πρέπει πρώτα να γνωρίσει την αργοναυτική εκστρατεία. Ιδού λοιπόν
ο μύθος μιας συμμαχίας ηρώων, που ξεκίνησαν από τον σημερινό Βόλο μέχρι
τα παράλια της Γεωργίας για να φέρουν στην Ελλάδα το χρυσόμαλλο δέρας
του Φρίξου.
Καλή σας ακρόαση..
Με αφορμή την τεράστια απήχηση που γνωρίζει η σειρά του Netflix «Wednesday» η «Ιστορία της Κυριακής» επιστρέφει σήμερα με ένα επεισόδιο αφιερωμένο στον δημιουργό της θρυλικής σκοτεινής, μακάβριας οικογένειας. Όσο κι αν φαντάζει παράξενο, η συμπαθέστατη κατά τα άλλα οικογένεια με τους φανατικούς θαυμαστές «γεννήθηκε» από το πενάκι του Τσαρλς Άντας, ενός εκκεντρικού αλλά εξαιρετικά ταλαντούχου σκιτσογράφου τη δεκαετία του ’30. Για πρώτη φορά είδε το φως στο περιοδικό «New Yorker» το 1938 και έκτοτε, έγινε κόμικ, σίριαλ, ταινίες και εσχάτως η δεύτερη πιο δημοφιλής αγγλόφωνη σειρά της δημοφιλούς πλατφόρμας.
Στο επεισόδιο αυτό η Ελίνα Φαρσάρη μας συστήνει τον δημιουργό της «Addams Family».
Με τη νέα χρονιά η «Ιστορία της Κυριακής» επιστρέφει με ένα πολύ
ενδιαφέρον επεισόδιο. Στο επίκεντρο αυτή τη φορά βρίσκεται η λεγόμενη
αεροπειρατεία της Κρήτης, ή αλλιώς η η πρώτη επιτυχημένη αεροπειρατεία
στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό συνέβη στις 2 Ιανουαρίου 1969 και «δράστης»
ήταν ένας 30χρονος Κρητικός, ο οποίος επιδίωκε να φύγει από την Ελλάδα
για να γλυτώσεις από τις διώξεις της χούντας. Στο επεισόδιο αυτό, η
Ελίνα Φαρσάρη εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο ο τύπος της εποχής
διαχειρίστηκε το συγκεκριμένο ρεπορτάζ.
Στο πνεύμα των ημερών το νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» και η Ελίνα Φαρσάρη γιορτάζει τα Χριστούγεννα με μια αναδρομή στην εορταστική περίοδο των παιδικών της χρόνων.
Πώς ήταν λοιπόν οι γιορτές στο Ηράκλειο τη δεκαετία του ’70; Ακούστε το νοσταλγικό podcast απολαμβάνοντας το χριστουγεννιάτικο πρωινό σας.
Χρόνια σας Πολλά και καλή ακρόαση!
Με μια υπόθεση που διαχρονικά απασχολεί την Ελλάδα, ως ένα από τα ανοιχτά
εθνικά ζητήματα ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της
Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη. Ο διπλωμάτης Τόμας Μπρους, ο 7ος Λόρδος του
Έλγιν, όπως ήταν επίσημα ο τίτλος του, υπήρξε ο ηθικός αυτουργός και
εντολέας των ανθρώπων που βανδάλισαν τον Παρθενώνα και έκλεψαν τους
θησαυρούς του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, με ένα έγγραφο –
παραποιημένο πιθανότατα – το οποίο δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί «επίσημη
άδεια» της Υψηλής Πύλης. Στο επεισόδιο αυτό, μαθαίνουμε τα γεγονότα της
πρώτης δεκαετίας του 19ου αιώνα, πριν από το ξέσπασμα της ελληνικής
επανάστασης και πώς τα περίφημα Γλυπτά έφτασαν να εκτίθενται στο
Βρετανικό Μουσείο. Αν θέλετε να μάθετε κι εσείς ποιο ήταν το τέλος του
ανυπόληπτου – ακόμη και για τους ίδιους τους Βρετανούς – διπλωμάτη,
ακούστε το νέο επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής»…
Καλή σας ακρόαση
Με τον μύθο του Τάλω ασχολείται στο επεισόδιο αυτό η «Ιστορία της Κυριακής». Ο χάλκινος αυτός γίγαντας, ο αήττητος προστάτης μινωικής Κρήτης, ήταν το πρώτο ρομπότ, η πρώτη ανθρωπόμορφη μηχανή που γέννησε η ανθρώπινη φαντασία.
Ο χάλκινος πολεμιστής ηρωοποιήθηκε και αγαπήθηκε ιδιαίτερα στην Κρήτη. Με τον ήρωα αυτόν συνδέεται το σπήλαιο του Μελιδονίου αλλά και ο μύθος του αρχιτέκτονα δαίδαλου, όπως και εκείνος της αργοναυτικής εκστρατείας. Η Ελίνα Φαρσάρη μας παρουσιάζει τις εκδοχές που σχετίζονται με τη δημιουργία του αλλά και το δόλιο τέλος του.
Καλή σας ακρόαση!
Η τυποποίηση στον κλασικό ελληνικό κινηματογράφο είναι ένα από τα κύρια
χαρακτηριστικά του. Ένα από τα λεγόμενα κλισέ ήταν και ο ρόλος των
υπηρετριών στις ελληνικές ταινίες. Όμως, εδώ δεν πρόκειται απλά για μια
στερεότυπη φόρμα, αλλά για ένα ολόκληρο κοινωνικό φαινόμενο της
μεταπολεμικής Ελλάδας που συνδέθηκε με την αστυφιλία και τη γένεση της
μεσοαστικής τάξης. Το φαινόμενο αναλύθηκε από κοινωνιολόγους και
ιστορικούς, και είναι πλέον γνωστό ως οι «δούλες της Αθήνας». Ο λόγος
για τις ανήλικες κυρίως υπηρέτριες που έμπαιναν ως βοηθοί στα νοικοκυριά
των μεσοαστών στις πολυκατοικίες της αντιπαροχής. Με το φαινόμενο αυτό,
της παιδικής εργασίας και της κακοποιητικής συμπεριφοράς που υφίσταντο
όλα αυτά τα μικρά κορίτσια και οι έφηβες από την επαρχία ασχολείται η
Ελίνα Φαρσάρη στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής».
Το μαρτύριο της περίφημης Σπυριδούλας που απασχόλησε πάρα πολύ την
ελληνική κοινή γνώμη ήταν η αφορμή για να αναδυθεί στο προσκήνιο η
δραματική διάσταση του φαινομένου.
Με αφορμή την επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου η «Ιστορία της
Κυριακής» επιστρέφει με ένα επεισόδιο για τη λογοκρισία της χούντας. Από
τις πρώτες κιόλας ώρες της δικτατορίας, το καθεστώς των συνταγματαρχών
άρχισε να ελέγχει τον τύπο. Η χουντική λογοκρισία από τον χώρο των ΜΜΕ
επεκτάθηκε πολύ γρήγορα στον χώρο της λογοτεχνίας, της μουσικής και του
θεάματος.
Μέσα σε ένα κλίμα ανελευθερίας, παράνοιας και καταπίεσης πολλοί ήταν οι
δημιουργοί που δεινοπάθησαν, κυνηγήθηκαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν.
Εξάλλου, η λογοκρισία της χούντας δεν είχε καμία απολύτως λογική, όπως
άλλωστε και η ίδια η ζοφερή δικτατορία.
Καλή σας ακρόαση
Με μια πολύ ιδιαίτερη προσωπικότητα, που έχει παραγνωριστεί στα κιτάπια της ελληνικής ιστορίας ασχολείται η Ελίνα Φαρσάρη στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής». Ο λόγος για τον Δημήτριο Παπαρρηγόπουλο, έναν από τους τελευταίους αληθινούς ρομαντικούς, έναν εκπρόσωπο της ελληνικής «πεισιθάνατης» ποίησης, έναν πραγματικό ιδεολόγο.
Το ποιητικό του έργο, θεωρείται ελάσσον, και ελάχιστοι είναι οι μελετητές που ασχολήθηκαν με αυτό. Ακόμη λιγότεροι είναι αυτοί που γνωρίζουν την ιστορία του και τους ιδεολογικούς του αγώνες. Στο επεισόδιο αυτό γνωρίζουμε την προσωπικότητα του Δημητρίου Παπαρρηγόπουλου και με αφορμή αυτόν προχωράμε και σε μια σύντομη επισκόπηση του μεγαλύτερου σκανδάλου του 19ου αιώνα, που οδήγησε τη μισή Ελλάδα στη χρεοκοπία.
Καλή σας ακρόαση
Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι υπήρξε οπωσδήποτε μια ιδιοφυΐα. Μια μορφή της ύστερης αναγέννησης που άφησε το στίγμα του στην εποχή του, και σήμερα εξακολουθεί να προσελκύει το ενδιαφέρον ιστορικών και μελετητών. Με τον μυστηριώδη αυτόν καλλιτέχνη, εφευρέτη και αρχιτέκτονα ασχολείται η Ελίνα Φαρσάρη στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής».
Παράλληλα, προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει τα αινίγματα του πιο διάσημου έργου του της Τζοκόντας. Στο επεισόδιο αυτό θα ακούσετε λεπτομέρειες που σίγουρα δεν γνωρίζατε.
Καλή σας ακρόαση..
Με μια συγκλονιστική ιστορία του αλβανικού μετώπου επιστρέφει η «Ιστορία της Κυριακής» λίγες μόλις ημέρες μετά την επέτειο του «ΟΧΙ». Η ιστορία του Μανόλη Ασημιανάκη από τους Κουνάβους, την οποία διηγείται στο επεισόδιο αυτό η Ελίνα Φαρσάρη, βασίζεται σε ντοκουμέντα της εποχής του αλβανικού έπους και είναι μία από τις ιστορίες αυτές που θα μπορούσαν κάλλιστα να αποτελέσουν κινηματογραφικό σενάριο. Μόνο που στην περίπτωση αυτή ο σεναριογράφος είναι η ίδια η ζωή με τις απίθανες και άκρως συγκινητικές συμπτώσεις της.
Πίσω στον 17ο αιώνα ταξιδεύει σε αυτό το επεισόδιο η «Ιστορία της Κυριακής». Η Ελίνα Φαρσάρη αναφέρεται στην τελευταία περίοδο της πολιορκίας του Χάνδακα και μας εξηγεί πώς συνδέονται ένα ναυάγιο στα ανοιχτά του Ηρακλείου, ο Λουδοβίκος 14ος ο «Ήλιος» και ο διασημότερος ωκεανολόγος Ζακ Υβ Κουστώ.
Μαθαίνουμε ακόμη τι απέγινε ο θησαυρός που ήταν κρυμμένος στα αμπάρια του ναυαγισμένου πλοίου, και πού βρίσκεται αυτό σήμερα…
Καλή σας ακρόαση!
Με δύο κορυφαίους του αρχαίου ελληνικού θεάτρου ασχολείται η «Ιστορία της Κυριακής» στο επεισόδιο αυτό. Ο κωμωδιογράφος Αριστοφάνης, με τον αιχμηρό λόγο του, τις παρωδίες του και την αποδόμηση προσώπων και καταστάσεων άφηνε το προσωπικό του σχόλιο στα σύγχρονά του κακώς κείμενα. Από την άλλη ο Ευριπίδης, ένας πραγματικός καινοτόμος της θεατρικής δημιουργίας, άφησε μια παρακαταθήκη που εντυπωσιάζει με την εκπληκτική της διαχρονικότητα. Υπήρξε αναμορφωτής του δράματος, ένας δημιουργός που επινόησε τη διεισδυτική ψυχογραφία εξαιρετικών δύσκολων χαρακτήρων. Οι ικανότητες του νεότερου των αρχαίων τραγωδών δεν αναγνωρίστηκαν όσο ζούσε. Την τεράστια απήχηση το έργο του τη γνώρισε μετά τον τραγικό και μαρτυρικό θάνατό του. Όσο, όμως συνυπήρξαν στη δραματουργία Ευριπίδης και Αριστοφάνης, ο κωμωδιογράφος σατίρισε πάμπολλες φορές τον ίδιο τον τραγικό ποιητή, τις καινοτομίες του, ακόμη και την προσωπικότητά του, με μια περίεργη εμμονή. Οι μελετητές έχουν αναζητήσει πολλές φορές τους λόγους για τους οποίους ο Ευριπίδης γινόταν τόσο συχνά και πιθανώς με επώδυνο τρόπο για τον τραγωδό, το «θέμα» του Αριστοφάνη. Στο επεισόδιο αυτό η Ελίνα Φαρσάρη μας συστήνει τον Ευριπίδη και παραθέτει τα στοιχεία εκείνα που δόμησαν την μάλλον ακατανόητη και μονομερή αυτή «κόντρα» ανάμεσα στους δύο σπουδαίους δημιουργούς του αρχαίου ελληνικού θεάτρου.
Κατά τη διάρκεια της belle epoque, της μεταιχμιακής εκείνης ιστορικής περιόδου ανάμεσα στα ρεύματα του ρομαντισμού και του ρεαλισμού, μια αληθινή ιστορία αγάπης με άδοξο, δραματικό φινάλε συγκλόνισε την Αθήνα.
Στα τέλη του 19ου αιώνα, το ερωτευμένο ζευγάρι του στρατιωτικού γιατρού Μιχαήλ Μιμίκου και της πριγκιπικής γκουβερνάντας Μαίρης Βέμπερ, έπεσε θύμα μιας δραματικής παρεξήγησης. Και οι δύο οδηγήθηκαν στον θάνατο, στην αυτοκτονία πιο συγκεκριμένα, προκαλώντας ρίγη συγκίνησης σε όλη τη χώρα.
Η ιστορία τους έγινε τραγούδι, βιβλίο, ταινία του κλασικού ελληνικού κινηματογράφου, έγινε επίσης θρύλος και σύμβολο της αιώνιας αγάπης και του ασίγαστου έρωτα. Πολλές δεκαετίες μετά τον θάνατό τους το μνημείο τους στο Α’ Νεκροταφείο της Αθήνας είχε μετατραπεί σε «ναό» για τους ερωτευμένους. Στο επεισόδιο αυτό της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη μας παρουσιάζει την αληθινή ιστορία του Μιμίκου και της Μαίρης, και πώς το δραματικό φινάλε τους έγινε ταινία.
Ο Αλέξανδρος Ωνάσης, ο πρωτότοκος γιος του Αριστοτέλη Ωνάση και χρυσός κληρονόμος της αμύθητης περιουσίας του κροίσου από τη Σμύρνη, είχε έναν πρόωρο και τραγικό θάνατο. Μόλις σε ηλικία 25 χρόνων, σκοτώθηκε στη διάρκεια ενός περίεργου αεροπορικού δυστυχήματος, λίγα μόλις δευτερόλεπτα μετά την απογείωση ενός μικρού υδροπλάνου της Ολυμπιακής Αεροπλοΐας στο αεροδρόμιο του Ελληνικού.
Ο θάνατος του Αλέξανδρου εξουθένωσε ψυχολογικά τον Αριστοτέλη Ωνάση, ο οποίος προσπάθησε στη συνέχεια να διαλευκάνει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες το νήμα της ζωής του γιου του κόπηκε τόσο ξαφνικά. Ο ίδιος πίστευε ότι πίσω από το τραγικό δυστύχημα κρυβόταν μια συνωμοσία, μια δολιοφθορά που πιθανότατα είχε στόχο τον ίδιο. Η τραγωδία αυτή ήταν η πρώτη από μια σειρά θανάτων που «χτύπησαν» την οικογένεια Ωνάση, με τελευταίο φυσικά τον αιφνίδιο θάνατο της Χριστίνας Ωνάση στην Αργεντινή το 1988. Η αλληλουχία των γεγονότων έθρεψε μια σειρά από θεωρίες συνωμοσίας που ακόμη εξακολουθούν να υπάρχουν. Στην πραγματικότητα, περίπου μισό αιώνα μετά, η υπόθεση θανάτου του συμπαθή στην κοινή γνώμη κληρονόμου δεν έχει ακόμη διαλευκανθεί. Στο σημερινή επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη καταγράφει τις λεπτομέρειες του αεροπορικού δυστυχήματος που συγκλόνισε την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό.
Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου από τον καταστροφικό σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου 2021 στο Αρκαλοχώρι η «Ιστορία της Κυριακής» συμμετέχει στο νέο μεγάλο αφιέρωμα του Cretalive Εν Δράσει.
Στο επεισόδιο αυτό η Ελίνα Φαρσάρη ασχολείται με τους λεγόμενους «ιστορικούς» σεισμούς που έπληξαν τη χώρα μας κυρίως στη διάρκεια του 20ου αιώνα. Πρόκειται για τις φυσικές εκείνες καταστροφές που συγκλόνισαν τη χώρα, και που για διάφορους λόγους θα μείνουν χαραγμένες στη συλλογική μνήμη.
Σεισμοί που ισοπέδωσαν ολόκληρες πόλεις, προκάλεσαν τεράστιο πόνο και θρήνο και είχαν συνέπειες οικονομικές αλλά και κοινωνικές. Σεισμοί που καλύφθηκαν σε ζωντανή σύνδεση, και συγκλονιστικές επιχειρήσεις εντοπισμού και διάσωσης επιζώντων.
Η υπόθεση του Θόδωρου Βενάρδου που έγινε γνωστός ως «ο ληστής με τις
γλαδιόλες» απασχόλησε για πολλά χρόνια την ελληνική κοινή γνώμη. Ο
άνδρας με τους αβρούς τρόπους και το εντυπωσιακό παρουσιαστικό, έμοιαζε
με σταρ του κινηματογράφου, όπως έλεγαν όλοι τη δεκαετία του ’70 ήταν
μια ιδιαίτερη προσωπικότητα.
Έκανε την πρώτη ένοπλη ληστεία τράπεζας στην Ελλάδα, χωρίς να
τραυματιστεί κανείς, με λεία ένα υπέρογκο ποσό και λίγες μόλις ώρες πριν
από την καταστολή της εξέγερσης του Πολυτεχνείου τον Νοέμβρη του ’73. Ο
Βενάρδος που κατάφερε να αποδράσει από τις φυλακές του Κορυδαλλού, να
διαφύγει στο εξωτερικό και να συλληφθεί … τυχαία, έγινε λαϊκός ήρωας και
θεωρήθηκε ως ο ληστής που κατάφερε να ρεζιλέψει τη χούντα και μάλιστα
όχι μία μόνο φορά. Η Ελίνα Φαρσάρη στο επεισόδιο αυτό, ξεδιπλώνει τα
στοιχεία της υπόθεσης που κράτησε ενεργό το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης
για περισσότερο από μια δεκαετία, μέχρι το δραματικό τέλος του «ληστή
με τις γλαδιόλες» στις φυλακές του Κορυδαλλού.
Η βασίλισσα Ελισάβετ η Β’ είναι πλέον ιστορία. Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών είναι καθοριστικής σημασίας για τον βρετανικό λαό, που αλλάζει «σελίδα» και εισέρχεται σε μία νέα εποχή. Με αφορμή λοιπόν την επικαιρότητα η «Ιστορία της Κυριακής» στο σημερινό επεισόδιο συνέλεξε ανατρέχοντας και στις διαθέσιμες πηγές από τη δεκαετία του ’50 στις λεπτομέρειες που αφορούσαν τη μοναδική επίσκεψη της Ελισάβετ στη χώρα μας, σε μια δύσκολη περίοδο για την Ελλάδα και σε μια εποχή που η ίδια ήταν ακόμη πριγκίπισσα διάδοχος.
Παράλληλα, στο επεισόδιο αυτό η Ελίνα Φαρσάρη συνοψίζει όλους εκείνους τους λόγους για τους οποίους η Ελισάβετ δεν διατηρούσε μια «θερμή» σχέση με την Ελλάδα. Ταξιδεύουμε στο παρελθόν και μιλάμε για τη δυναστεία των Γλύξμπουργκ, τη μικρασιατική εκστρατεία, τις μεταπολεμικές βρετανικές παρεμβάσεις στα εσωτερικά της χώρας, τον εμφύλιο και τον Κυπριακό απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ.
Καλή σας ακρόαση
Με μία περίεργη ίσως και αλλόκοτη ιστορία από τη δεκαετία του ’50 ασχολείται σήμερα η «Ιστορία της Κυριακής» στο νέο της επεισόδιο. Πρόκειται για την πολύκροτη υπόθεση του «δράκου της Βουλιαγμένης» που εξιχνιάστηκε από ένα αληθινό μέντιουμ.
Με αφορμή το έγκλημα αυτό που είχε συγκλονίσει την κοινή γνώμη της χώρας το καλοκαίρι του 1953, η Ελίνα Φαρσάρη παραθέτει τα στοιχεία της υπόθεσης με θύμα έναν 35χρονο δημόσιο υπάλληλο και δράστη έναν 24χρονο ηδονοβλεψία και ψυχικά ασθενή.
Το ενδιαφέρον βέβαια στην ιστορία του «δράκου της Βουλιαγμένης» επικεντρώνεται, στο διάσημο μέντιουμ, που είχε το χάρισμα της ενόρασης και είχε υπάρξει μαθήτρια και συνεργάτιδα του διάσημου ψυχιάτρου Άγγελου Τανάγρα.
Καλή σας ακρόαση
Η ζωγράφος Φρίντα Κάλο, μια δυναμική, επαναστατική και εντελώς αντισυμβατική προσωπικότητα του 20ου αιώνα, έχει γίνει σύμβολο. Όχι, μόνο, για την καλλιτεχνική της δημιουργία που εντάσσεται στα κινήματα της πρωτοπορίας, αλλά κυρίως για την ίδια την προσωπικότητά της.
Με τη ζωή και την αέναη μάχη της με τον πόνο, τον οποίο βίωνε από πολύ μικρή ηλικία, ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη.
Η εκκεντρική ζωγράφος από το Μεξικό, στη διάρκεια της σύντομης ζωής της, με πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας, δεν λύγισε, αντιστάθηκε με ένα πρωτοφανές σθένος και έζησε με πάθος. Το έργο της, μολονότι δεν αναγνωρίστηκε όπως θα έπρεπε όσο η Φρίντα Κάλο βρισκόταν εν ζωή, σήμερα αποτιμάται ως ιδιαίτερα σημαντικό. Μάλιστα, θεωρείται η μοναδική γυναίκα ζωγράφος που τα έργα της φτάνουν να πωλούνται στις δημοπρασίες σχεδόν όσο τα έργα του Πάμπλο Πικάσο.
Η Φρίντα Κάλο είναι μια τοπική ηρωίδα για το Μεξικό. Το σπίτι της, το περίφημο «γαλάζιο σπίτι» έχει γίνει μουσείο, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’50. Η εικόνα της είναι πλέον τόσο οικεία και αναγνωρίσιμη με το χαρακτηριστικό μονόφρυδο και την εμφανέστατη τριχοφυΐα στο πάνω χείλος, στοιχεία που και η ίδια θεωρούσε ως τα ωραιότερα χαρακτηριστικά της, μετά από το μυαλό της, όπως έγραφε στο ημερολόγιό της.
Το έργο της, αποτελείται στο μεγαλύτερο μέρος του από 55 προσωπογραφίες της, στις οποίες απεικονίζεται η προσπάθειά της να διαχειριστεί τον πόνο, την αναπηρία και εν γένει τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε, αλλά και ο ψυχισμός της, ως γυναίκας στα μέσα του 20ου αιώνα. Η Φρίντα Κάλο έχει σήμερα ενταχθεί στο πάνθεον του φεμινιστικού κινήματος, της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και εν γένει των καταπιεσμένων, αφού δεν επέτρεψε ποτέ στον εαυτό της να συμβιβαστεί.
Καλή σας ακρόαση!
Αν
το καλοσκεφτείτε η έννοια της τέχνης εμπεριέχεται σε όλες εκείνες τις
δραστηριότητες που είναι ζωτικές για τον άνθρωπο στην εξελικτική πορεία
των ανθρώπινων κοινωνιών. Έτσι, είναι και η τέχνη του μακιγιάζ. Η τέχνη
δηλαδή της ωραιοποίησης του προσώπου, της βελτίωσης της εξωτερικής
εικόνας, της επιδιόρθωσης κάποιων χαρακτηριστικών. Βεβαίως, σήμερα το
μακιγιάζ είναι μια τεράστια κερδοφόρα βιομηχανία που βρίσκεται σε
περίοδο πολύ μεγάλης ακμής, εν αναμονή φυσικά της παρακμής, καθώς αυτά
τα πράγματα νομοτελειακά κάνουν κύκλους. Αυτό, όμως που δεν θα
παρακμάσει ποτέ, είναι η ανάγκη του ανθρώπου να βελτιώνει την εικόνα
του. Πρόκειται για μια παρόρμηση, αρχέγονη, που εμφανίζεται για πρώτη
φορά και πολύ νωρίς στις πρώτες – πρώτες ανθρώπινες κοινωνίες.
Συνεπώς, η τέχνη του μακιγιάζ έχει τη δική της ιστορία στο πέρασμα των
αιώνων και με αυτή την ιστορία ασχολείται σήμερα η «Ιστορίας της
Κυριακής». Και πριν οι άρρενες φίλοι της στήλης ή όσοι δεν ενδιαφέρεστε
για τα ψιμύθια που είναι και η ελληνική λέξη για την απόδοση της
γαλλικής «maquillage» σπεύσετε να πείτε ότι αυτό το επεισόδιο δεν σας
ενδιαφέρει, να σας ενημερώσουμε ότι η προσέγγισή του γίνεται μέσα από
ένα κοινωνικό και αμιγώς ιστορικό πλαίσιο. Άλλωστε, το μακιγιάζ δεν ήταν
διαχρονικά γυναικεία υπόθεση. Από τη νεφελώδη εποχή της προϊστορίας
μέχρι τις μέρες μας, το μακιγιάζ υπήρχε και θα εξακολουθήσει να υπάρχει
γνωρίζοντας άλλοτε περιόδους ακμής και άλλες παρακμής.
Με την Κλεοπάτρα την Ζ’, την τελευταία της δυναστείας των Πτολεμαίων ασχολείται στο νέο επεισόδιο η «Ιστορία της Κυριακής». Η βασίλισσα της Αιγύπτου που αντιστάθηκε στους Ρωμαίους με τον δικό της ιδιαίτερο τρόπο, εκείνο της σαγήνης δηλαδή, έχει καταγραφεί ως η πρώτη μοιραία γυναίκα της ιστορίας.
Η προσωπικότητα αλλά κυρίως η ερωτική ζωή της Κλεοπάτρας ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες, και μάλιστα σχεδόν σε όλες τις εκφάνσεις της τέχνης, βλέπουμε έργα με πρωταγωνίστρια τη βασίλισσα της Αιγύπτου. Μια τόσο δυναμική και ιδιόμορφη προσωπικότητα, όπως ήταν αυτή της Κλεοπάτρας αναπόφευκτα περιβάλλεται από μύθους, θρύλους και στερεότυπα. Έτσι, αυτό που γνωρίζουμε εμείς σήμερα για τη βασίλισσα που σφράγισε με τον θάνατό της την ελληνιστική περίοδο, είναι η εικόνα μιας σαγηνευτικής, κακομαθημένης καλλονής που κατόρθωσε να εμπλέξει στα δίχτυα της δύο σπουδαίους Ρωμαίους στρατηγούς και πολιτικούς, τον Ιούλιο Καίσαρα και τον Μάρκο Αντώνιο. Τελικά, ποια ήταν πραγματικά η Κλεοπάτρα;
Χρησιμοποιούσε πράγματι την ελκυστικότητά της ως διπλωματικό μέσο για να αντισταθεί στις επιβουλές των Ρωμαίων ή ήταν μια ακόλαστη ιθαγενής που προσπαθούσε να ικανοποιήσει την ακόρεστη σεξουαλική πείνα της; Ήταν όντως τόσο μορφωμένη όσο φημολογείται και ήταν πράγματι ελληνικής καταγωγής;
Μήπως στην πραγματικότητα δεν ήταν καλλονή; Και τότε, γιατί θεωρείται διαχρονικό σύμβολο γυναικείας ομορφιάς και σαγήνης;
Αυτά και άλλα πολλά, μαζί με λίγα στοιχεία για την ελληνιστική περίοδο και τη δυναστεία των Πτολεμαίων, μας παραθέτει η Ελίνα Φαρσάρη.
Καλή σας ακρόαση!
Με τον σαγηνευτικό κόσμο της μυθολογίας ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο η «Ιστορία της Κυριακής» και η αφετηρία δεν θα μπορούσε να είναι άλλη από τον μύθο της αρπαγής της Ευρώπης από τον Δία!
Στο επεισόδιο αυτό η Ελίνα Φαρσάρη παρουσιάζει τον επικρατέστερο μύθο που σχετίζεται με το ειδύλλιο αυτό, ο οποίος στην ουσία ξεδιπλώνει την αφετηρία του μινωικού πολιτισμού. Όπως κάθε μυθολογικό στοιχείο, έτσι και η ιστορία της Ευρώπης έχει ως υπόβαθρο κάποια ιστορικά, δηλαδή αληθινά γεγονότα, τα οποίο ο λαϊκός αφηγητής προσπάθησε να αιτιολογήσει.
Έτσι, για παράδειγμα ο πρώτος προηγμένος πολιτισμός της Γηραιάς Ηπείρου, ο μινωικός, δεν θα μπορούσε να έχει άλλη προέλευση παρά μόνο θεϊκή. Έτσι, ο Μίνωας, ο ιδρυτής του λαμπρού αυτού πολιτισμού, ήταν ένας ημίθεος στην ουσία, ο πρωτότοκος της ένωσης του Δία με την πριγκίπισσα της Φοινίκης, την Ευρώπη.
Ας θυμηθούμε λοιπόν τον μύθο που διηγείται την αφετηρία όλων μας, ως Κρητικών και ως Ευρωπαίων, και ας δούμε ποιοι άλλοι μύθοι συνδέονται με αυτόν και πώς εξηγούνται κάποια γεγονότα που ακολούθησαν. Στο επεισόδιο αυτό, εκτός από τα μυθικά πρόσωπα, πρωταγωνιστεί και ο ευλογημένος τόπος της Γόρτυνας με τα γάργαρα νερά, τα «θεϊκά» πλατάνια και τον υπέροχο τοπίο.
Καλή σας ακρόαση!
Η ιστορία της “Μαύρης Ντάλιας” έχει αποτελέσει έμπνευση για πολλά μυθιστορήματα και ταινίες και φυσικά για ένα πλήθος ντοκιμαντέρ που αναφέρονται σε ανεξιχνίαστες υποθέσεις. Ίσως να είναι το πιο ανεξιχνίαστο έγκλημα του 20ου αιώνα, τις λεπτομέρειες του οποίου εξακολουθεί να έχει αναρτημένες το FBI στην επίσημη ιστοσελίδα του.
Η “Μαύρη Ντάλια” ήταν το παρατσούκλι που οι ρεπόρτερ τον Ιανουάριο του 1947 στο Λος Άντζελες έδωσαν στο θύμα μιας άγριας δολοφονίας. Η κοπέλα, της οποίας το νήμα της ζωής κόπηκε με βίαιο, αρρωστημένο τρόπο, ήταν η 22χρονη Ελίζαμπεθ Σορτ. Μια μονίμως μαυροντυμένη καλλονή, με γαλάζια μάτια και μαύρα μαλλιά τα οποία συνήθιζε να στολίζει με μια φρέσκια ντάλια. Η άτυχη κοπέλα που εργαζόταν ως φωτομοντέλο και σερβιτόρα περιστασιακά ονειρευόταν να γίνει σταρ του κινηματογράφου και η ζωή που έκανε δεν ήταν και η πιο εύκολη, μαρτύρησε τις τελευταίες της στιγμές. Το σώμα της βρέθηκε πολύ άσχημα ακρωτηριασμένο, αλλά ο δράστης δεν βρέθηκε ποτέ. Οι προσαγωγές υπόπτων και οι ανακρίσεις ήταν εκατοντάδες, όμως για κανέναν δεν προέκυπταν αποδεικτικά στοιχεία. Άλλοι τόσοι ήταν και εκείνοι που ισχυρίζονταν στις αρχές ότι γνώριζαν ποιος ήταν ο δολοφόνος ή ομολογούσαν την άγρια ανθρωποκτονία της νεαρής καλλονής.
Η Ελίνα Φαρσάρη στο νέο επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής” ξεδιπλώνει το χρονικό των γεγονότων εκείνου του Ιανουαρίου του 147 και μας συστήνει την “Μαύρη Ντάλια”.
Καλή σας ακρόαση!
Η ιστορία τους περιβλήθηκε από έναν θρύλο και έτσι διογκωμένη έφτασε μέχρι τις μέρες μας. Ο λόγος για το διαβόητο δίδυμο των ληστών από το Τέξας Μπόνι και Κλάιντ, που έμειναν στη συλλογική συνείδηση είτε ως οι ρομαντικοί εκδικητές του κατεστημένου που συνδέονταν με έναν ασίγαστο ερωτικό πάθος είτε ως στυγνοί και ψυχροί εγκληματίες.
Ποιο ήταν όμως το παρελθόν τους; Πώς έφτασαν να γίνουν φόβος και τρόμος και ο υπ’ αριθμόν «ένα» εχθρός της αστυνομίας στις αρχές της ταραγμένης δεκαετίας του ’30. Η μικροκαμωμένη Μπόνι Πάρκερ και ο συμπαθητικός φυσιογνωμικά Κλάιντ Μπάροου που κούτσαινε ελαφρά είχαν στο ενεργητικό τους, άπειρες ληστείες σε βενζινάδικα και μπακάλικα, δεκάδες κλοπές αυτοκινήτων, τουλάχιστον 12 ληστείες τραπεζών, 9 δολοφονίες αστυνομικών και άλλες 3 πολιτών και αρκετές ομηρείες.
Στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη ασχολείται με την αληθινή ιστορία του ζευγαριού των κακοποιών, που έγιναν θρύλος. Ο μύθος των αδίστακτων ληστών «χτίστηκε» με βάση μια σειρά ξεχασμένων φωτογραφιών που είδαν το φως της δημοσιότητας. Τα χαρακτηριστικά, όμως, που τους προσέδιδαν αστυνομικοί και δημοσιογράφοι ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα; Στη διάρκεια της πολύ σύντομης ζωής τους η Μπόνι και ο Κλάιντ αγαπήθηκαν παράφορα. Παράλληλα ο κόσμος, είτε τους θαύμαζε, είτε τους μισούσε. Η εικόνα που έχουμε σήμερα γ’ αυτούς έχει επηρεαστεί σε σημαντικό βαθμό από τη μυθοπλασία της διάσημης ταινίας με τον Γουόρεν Μπίτι και τη Φαίη Νταναγουέι, αλλά και από το πλήθος των θρύλων, των ψιθύρων και των μύθων που τους ακολουθούσαν.
Το όνομά της έχει γραφτεί με χρυσά γράμματα στην ιστορία της ελληνικής Εθνικής Αντίστασης. Η Ηρώ Κωνσταντοπούλου ήταν μόλις 17 χρόνων, όταν οι ναζί την εκτέλεσαν στο σκοπευτήριο της Καισαριανής στις 5 Σεπτεμβρίου 1944, έναν περίπου μήνα πριν από την απελευθέρωση της Αθήνας.
Η 17χρονη Ηρώ ήταν ένα κορίτσι καλής οικογένειας με καταγωγή από τη Σπάρτη. Αρσακειάδα, αριστούχος μαθήτρια με ιδιαίτερη έφεση στις ξένες γλώσσες. Ο ελληνοϊταλικός πόλεμος τη βρήκε 13χρονη μαθήτρια Γυμνασίου γιγαντώνοντας τον πατριωτισμό της. Πολύ γρήγορα εντάχθηκε στους κόλπους της ΕΠΟΝ και άρχισε την αντιστασιακή της δράση. Μέσα σε ένα μήνα συνελήφθη δύο φορές, μετά από προδοσία και βασανίστηκε άγρια στο κολαστήριο της οδού Μέρλιν. Στο σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη ασχολείται με την ιστορία της 17χρονης ηρωίδας. Στα αληθινά γεγονότα που οδήγησαν στην εκτέλεση της Ηρούς, αναφέρεται και η ταινία του Νίκου Φώσκολου «17 σφαίρες για έναν άγγελο» που έκανε ιδιαίτερη αίσθηση στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Έκτοτε, η ιστορία της μικρή αυτής ηρωίδας που συνέδεσε το όνομά της με την άλλη σπουδαία γυναικεία μορφή της Εθνικής Αντίστασης, την εμβληματική Λέλα Καραγιάννη, ξεχάστηκε για τους πολλούς.
Κάποιες ελληνικές πόλεις τιμούν τη μνήμη της δίδοντας το όνομά της σε δρόμους τους, ενώ δύο αγάλματα της ανήλικης ηρωίδας βρίσκονται σήμερα στην Ηλιούπολη και τον Πειραιά. Το σπίτι της οικογένειάς της στην οδό Βεΐκου στο Κουκάκι, εξακολουθεί να υπάρχει, όμως πλέον ρημάζει εγκαταλειμμένο.
Με μια ιστορική αναδρομή στο πολιτισμικό παρελθόν της Κρήτης συμμετέχει η “Ιστορία της Κυριακής” στο αφιέρωμα “Cretalive Εν δράσει … Εντέχνως”. Η Ελίνα Φαρσάρη ανατρέχει στην περίοδο της Ενετοκρατίας παρουσιάζοντας ένα συγκλονιστικό φαινόμενο, την “Κρητική Αναγέννηση” που συνέβαλε στη συνέχεια του ίδιου του ελληνικού πολιτισμού.
Τους δύο τελευταίους αιώνες της Ενετοκρατίας, η πολιτισμική όσμωση ανάμεσα στους κατακτητές και τους κατακτημένους απέδωσε μια εντυπωσιακή άνθηση των τεχνών και των γραμμάτων. Η περίοδος αυτή που τερματίστηκε βίαια με την άλωση του Χάνδακα το 1669 μας άφησε παρακαταθήκη τη σπουδαία “Κρητική Σχολή ζωγραφικής”, την κρητική λογοτεχνία και το κρητικό θέατρο. Έτσι, η Κρήτη υπήρξε η μόνη περιοχή του ελλαδικού χώρου που έζησε αναγέννηση παράλληλα με τη Δύση και δημιούργησε αυθεντική πρωτότυπη τέχνη με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Τα πολιτισμικά επιτεύγματα των Κρητών της περιόδου αυτής διασώθηκαν στα Επτάνησα, όπου κατέφυγαν πολλοί Κρητικοί μετά την πτώση της Κάντιας τροφοδοτώντας τον Επτανησιακό Πολιτισμό ο οποίος με τη σειρά του εξασφάλισε τη συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού.
Από το 1669 και μετά πυρήνες διανοουμένων, λογίων και καλλιτεχνών εξακολουθούσαν να αναπτύσσονται στην Κρήτη. Τον 20ο αιώνα υπήρξε μία ακόμη σημαντική στιγμή στην πολιτισμική πορεία του Μεγάλου Κάστρου. Ο σπουδαίος Μάνος Χατζιδάκις το 1980 υπήρξε ο εμπνευστής και δημιουργός του “Μουσικού Αυγούστου” του κορυφαίου φεστιβάλ που ξεπέρασε κατά πολύ τα σύνορα της Κρήτης και στο πέρασμα των δεκαετιών μετεξελίχθηκε στο φεστιβάλ “Ηράκλειο Καλοκαίρι” του Δήμου Ηρακλείου.
Την περίοδο του Μεσοπολέμου, και για την ακρίβεια τις ημέρες που σημειωνόταν το μεγάλο κραχ στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης βυθίζοντας ολόκληρο τον κόσμο σε μια πρωτοφανή οικονομική ύφεση, η κοινή γνώμη στην Αθήνα ασχολούνταν με την υπόθεση δύο αδελφιών, του Ανδρέα και της Κούλας Χριστοφιλέα. Ήταν ένα δίδυμο στυγνών κακοποιών με πλούσια εγκληματική δράση που περιλάμβανε μια δολοφονία, μία απόπειρα δολοφονίας και φυσικά πολλές ληστείες, κλοπές και επιθέσεις.
Τα δύο αδέλφια προέρχονταν από μία οικογένεια του υποκόσμου και την ιστορία τους περιέβαλαν πολλοί μύθοι και θρύλοι. Ο τύπος της δεκαετίας του 20 είχε χαρακτηρίσει τα δύο αδέλφια ως «Έλληνες Μπόνι και Κλάιντ». Σε αυτό το επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη βγάζει από τη λήθη το δίδυμο αυτό που επίσης ήταν γνωστό ως η «σπείρα Ροκαμβόλ» και μας εξηγεί γιατί τα δύο αδέλφια είχαν γίνει ο φόβος και ο τρόμος των επαγγελματιών σωφέρ της Αθήνας αλλά και των οικογενειών με μεγάλη οικονομική επιφάνεια. Παράλληλα, μας αποκαλύπτει πώς σχετίζεται με την υπόθεση των διαβόητων αυτών κακοποιών η Φούλα Κάστρου, η καλλονή «πρωταγωνίστρια» στο έγκλημα του Χαροκόπου και γιατί στον βίο και την πολιτεία του Ανδρέα Χριστοφιλέα ενεπλάκη η Μάχη της Κρήτης πριν τα ίχνη του χαθούν για πάντα.
Καλή σας ακρόαση
Με την περίφημη D-Day, την Απόβαση δηλαδή στη Νορμανδία, την καθοριστικής σημασίας στρατιωτική επιχείρηση των συμμάχων στις βόρειες ακτές της Γαλλίας, που καθόρισε εν πολλοίς την έκβαση του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ασχολείται στο επεισόδιο αυτό της "Ιστορίας της Κυριακής" η Ελίνα Φαρσάρη. Πέρα από το ιστορικό πλαίσιο αυτό καθαυτό, στο επεισόδιο αυτό συγκεντρώνονται όλες εκείνες οι ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες για το επικό φιλμ του Στίβεν Σπίλμπεργκ "Η διάσωση του στρατιώτη Ράιν" το οποίο ως γνωστόν πραγματεύεται όψεις της Απόβασης της Νορμανδίας. Πώς γυρίστηκε, με ποια τρικ και μέσα σκηνοθετικά αποδόθηκε η αληθινή ατμόσφαιρα του πεδίου της μάχης; Γιατί τα πρώτα 24 λεπτά της ταινίας είναι τα πιο πολυσυζητημένα στην ιστορία του επικού κινηματογράφου με θέμα τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο; Τις απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά και άλλα πολλά, όπως για παράδειγμα ποια ήταν η αληθινή ιστορία πίσω από τον μύθο του κινηματογραφικού στρατιώτη Τζέιμς Ράιαν θα ακούσετε στο podcast που ακολουθεί. Καλή σας ακρόαση!
Στην εποχή του Όθωνα και του νεοσύστατου ελληνικού κράτους μας ταξιδεύει αυτό το επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής” με ένα θρυλικό πρόσωπο να πρωταγωνιστεί. Η Ελίνα Φαρσάρη ξεδιπλώνει την αληθινή ιστορία του λήσταρχου Νταβέλη, που είχε υπάρξει λαϊκός ήρωας αλλά και αιμοβόρος κακοποιός που δεν δίσταζε να σφάξει ακόμη και μικρά παιδιά.
Οι θρύλοι που συνοδεύουν το όνομά του είναι τόσο πολλοί και διατηρούνται στη συλλογική μνήμη σε τόσο εντυπωσιακό βαθμό που φτάνουν να συγχέονται με την ιστορική πραγματικότητα. Ποιος ήταν λοιπόν ο λήσταρχος Χρήστος Νταβέλης; Για ποιο λόγο βγήκε στα βουνά και γιατί κάποιοι τον λάτρεψαν ως τον εκδικητή των κατατρεγμένων;
Ποιον ρόλο έπαιζε ο έρωτας στη ζωή του. Η “σπηλιά του Νταβέλη” ήταν όντως δική του και ποια η πραγματική του σχέση με τη Δούκισσα της Πλακεντίας; Αγαπούσε να κυκλοφορεί μεταμφιεσμένος στην Αθήνα, χαράζοντας το όνομά του στα τραπεζάκια των καφενείων; Αυτά και άλλα πολλά από την πολύ σύντομη αλλά και πολύ περιπετειώδη ζωή του μαθαίνουμε στο επεισόδιο αυτό, μαζί φυσικά με το ιστορικό πλαίσιο του 19ου αιώνα.
Καλή σας ακρόαση
Το πολιτισμικό φαινόμενο του κινηματογράφου έχει συμπληρώσει 127 χρόνια ζωής. Η πρώτη κινηματογραφική προβολή στην παγκόσμια ιστορία έγινε στις 28 Δεκεμβρίου 1895 στο Παρίσι από τους αδελφούς Αύγουστο και Λουδοβίκο Λυμιέρ, αφήνοντας το κοινό άφωνο. Για τα τέλη του 19ου αιώνα, οι εικόνες που κινούνταν ήταν κάτι το επαναστατικό!
Πότε, όμως, έφτασε ο κινηματογράφος στην Ελλάδα και πότε ξεκίνησαν οι πρώτες ελληνικές κινηματογραφικές παραγωγές;
Με τις απαρχές της 7ης Τέχνης στον ελλαδικό χώρο ασχολείται σε αυτό το επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής” η Ελίνα Φαρσάρη.
Η πρώτη οργανωμένη προβολή στην Αθήνα, έγινε 11 μήνες μετά την παρθενική εμφάνιση του κινηματογράφου στο Παρίσι και κέρδισε αμέσως τον θαυμασμό και τις εντυπώσεις του κοινού. Πολύ γρήγορα, άρχισαν και οι πρώτες ελληνικές παραγωγές ήδη από την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα.
Το πρώτο σωζόμενο ελληνικό φιλμ του βωβού κινηματογράφου σώζεται στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας και είναι οι διάσημες “Περιπέτειες του Βιλλάρ”. Ο Βιλλάρ, ένας ταλαντούχος ηθοποιός του βαριετέ και του μουσικού θεάτρου, με πραγματική διεθνή καριέρα στο εξωτερικό, ήταν ο πρωταγωνιστής του κύκλου αυτών των κωμωδιών που παραπέμπουν ξεκάθαρα στα πρότυπα του αμερικανικού και του γαλλικού κινηματογράφου. Ο Έλληνας “Σαρλό” ήταν ο Νίκος Σφακιανάκης από τα Σφακιά, ο οποίος επιστρέφοντας από το Παρίσι ως Νίκος Σφακιανός έγινε ένας από τους πρώτους αστέρες του ελληνικού κινηματογράφου, μεσουρανώντας τη δεκαετία του ‘20.
Όλα ξεκίνησαν από ένα ριμέικ, που την περίοδο αυτή έχει βγει στους κινηματογράφους με πολύ καλές κριτικές. Ο λόγος για την «Επιχείρηση Κιμάς» ένα παράτολμο, ευφυές, ένα αδιανόητο σχέδιο παραπλάνησης των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών σε βάρος των δυνάμεων του Άξονα.
Με την αληθινή ιστορία της «Επιχείρησης Κιμάς» του 1943 ασχολείται στο επεισόδιο αυτό της «Ιστορίας της Κυριακής» η Ελίνα Φαρσάρη. Η επιτυχής έκβαση της επιχείρησης καθόρισε σε σημαντικό βαθμό τις εξελίξεις του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου και γι’ αυτό πήρε τη δική της θέση στα κιτάπια της νεότερης ιστορίας.
Η «επιχείρηση Κιμάς» ήταν προετοιμασμένη στην παραμικρή της λεπτομέρεια, με χειρουργική ακρίβεια. Πρωταγωνιστής ήταν ένας νεκρός πράκτορας που υπηρέτησε τα συμμαχικά συμφέροντα μετά θάνατον. Η ιστορία αυτή, είναι αγωνιώδης και συναρπαστική. Έχει ατάκες του Τσώρτσιλ, πανέξυπνους πράκτορες, λίγο από Ίαν Φλέμινγκ και όχι μόνο επειδή μοιάζει με σενάριο του
Το
κοινωνικό αποτύπωμα μιας ολόκληρης εποχής περιλαμβάνουν οι ρεκλάμες, οι
διαφημιστικές δηλαδή καταχωρήσεις στα έντυπα των προηγούμενων
δεκαετιών. Τα κείμενα που συνόδευαν τα διαφημιστικά αυτά σε πολλές των
περιπτώσεων είναι σπαρταριστά, αναμφίβολα όμως αποτελούν τεκμήριο για
τις συνήθειες, τον τρόπο ζωής σε πολύ περασμένες δεκαετίες.
Σε ρεκλάμες τέτοιες από τις δεκαετίες του ’50 και του ‘60 ως επί το
πλείστον αναφέρεται η Ελίνα Φαρσάρη στο νέο επεισόδιο της “Ιστορίας της
Κυριακής” αντλώντας στοιχεία από μια εποχή που η υπερκατανάλωση και η
προτυπολατρεία άρχισε να κερδίζει έδαφος στην ελληνική κοινωνία. Έτσι,
τα καθαριστικά ήταν πανίσχυρα με κάποιες από τις ιδιότητες του να
αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφού είναι κατάλληλα και για τα χέρια της
νοικοκυράς, η οποία ανταποκρινόταν σε ένα μάλλον αμερικανικό πρότυπο.
Στο κόσμο των διαφημιστικών καταχωρήσεων της εποχής αυτής οι μπύρες
έκαναν καλό σχεδόν σαν γιατρικό και τα τσιγάρα είχαν μηδενική...οξύτητα.
Όσο για τα νάιτ κλαμπ της εποχής, πρόσφεραν αναπαυτικά σαλονάκια και
νανουριστική μουσική! Αυτά και άλλα πολλά ήταν τα επιχειρήματα των
διαφημίσεων σε εφημερίδες και περιοδικά οι οποίες τις περισσότερες φορές
ήταν σκίτσα σε πλαίσια, αφού ο ιλουστρασιόν κόσμος δεν είχε ακόμη
εφευρεθεί..
Καλή σας ακρόαση
Με ένα διαφορετικό επεισόδιο επιστρέφει η «Ιστορία της Κυριακής». Αυτή τη φορά η Ελίνα Φαρσάρη ασχολείται με μία αξέχαστη ταινία του ελληνικού κινηματογράφου που σχετίζεται έμμεσα αλλά και άμεσα με την Κρήτη. Ο λόγος για τη «Νεράιδα και το παλικάρι» ή αλλιώς την πασίγνωστη «βεντέτα» των Βροντάκηδων και των Φουρτουνάκηδων. Στην ταινία αυτά του 1969, στα τέλη δηλαδή της περιόδου που χαρακτήρισε ως η «χρυσή εποχή» του εμπορικού εγχώριου κινηματογράφου πρωταγωνιστούσε η Αλίκη Βουγιουκλάκη και ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ.
Η ταινία που βασίστηκε στο εμβληματικό έργο του Σαίξπηρ «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» γυρίστηκε στην Κρήτη, σε περιοχές των Χανίων και του Λασιθίου και στο επεισόδιο αυτό σταχυολογούμε όλα τα παραλειπόμενα από τη δημοφιλή αυτή παραγωγή της Φίνος Φιλμ που όταν προβλήθηκε έγινε αμέσως μεγάλη επιτυχία. Σε αυτό το επεισόδιο μαθαίνουμε επίσης διάφορα ενδιαφέροντα στοιχεία για τον ελληνικό κινηματογράφο εν γένει, για το ντουμπλάρισμα της Αλίκης από τη σωσία της, και ποιος σπουδαίος σκηνοθέτης παραχώρησε το σπίτι του για τις ανάγκες των γυρισμάτων. Ενδιαφέρουσες είναι οι πληροφορίες για τη μουσική επένδυση του φιλμ αλλά και σε ποιον ήταν αφιερωμένο το τραγούδι «Νανούρισμα», το πιο χαρακτηριστικό ίσως ολόκληρης της ταινίας.
Ακριβώς 55 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την πιο επεισοδιακή συναυλία που έγινε ποτέ στην Ελλάδα. Ήταν η περίφημη πρώτη εμφάνιση των εμβληματικών Rolling Stones στην Αθήνα, που ξεκίνησε αλλά δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, αφού στο γήπεδο όπου διεξαγόταν έγιναν εκτεταμένα επεισόδια. Το γεγονός αυτό έγινε τέσσερις ημέρες πριν από το πραξικόπημα, στις 17 Απριλίου 1967 και οπωσδήποτε θα μείνει στην ιστορία της ελληνικής κοινωνίας αλλά και της ροκ μουσικής γενικότερα.
Στο επεισόδιο αυτό της “Ιστορίας της Κυριακής” η Ελίνα Φαρσάρη ξεδιπλώνει τις σπαρταριστές λεπτομέρειες του απίστευτου αυτού περιστατικού και μας εξηγεί ποιοι ήταν οι γιεγιέδες του ‘60 και από που πήραν το όνομά τους.
Μία υπόθεση που είχε συγκλονίσει την κοινή γνώμη και έφερε το τέλος στα Δύο Αοράκια.
Με την ιστορία της Αθανασίας Κρικέτου, της αυτοαποκαλούμενης “Αγίας”
Αθανασίας του Αιγάλεω ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο η “Ιστορία της
Κυριακής”. Μέσα από μια αναδρομή στον βίο και την πολιτεία της γυναίκας
αυτής που κατάφερε να δημιουργήσει μια τεράστια περιουσία και να
αποκτήσει ένα πολυπληθές φανατισμένο κοινό, ακολουθούμε βήμα προς βήμα
την υπόθεση αυτή που απασχόλησε τη δημοσιογραφική έρευνα επί σειρά ετών
από το 1970 έως και το 1990.
Η Αθανασία Κρικέτου κατηγορήθηκε ως αγύρτισσα και βρέθηκε πολλές φορές
στις δικαστικές αίθουσες ως κατηγορούμενη. Πάντα, όμως, αθωωνόταν και
συνέχιζε το έργο της που όπως έλεγε η ίδια και οι πιστοί της ακόλουθοι
βασιζόταν στη φιλανθρωπία και την προσφορά στον συνάνθρωπο.
Η Αθανασία του Αιγάλεω έβλεπε, όπως ισχυριζόταν, την Παναγία σε οράματα
και μάλιστα η Θεομήτωρ χάραζε μηνύματα, ανορθόγραφα και ασύντακτα κατά
κανόνα στο στήθος της “ευνοούμενης” της. Στις αρχές της δεκαετίας του 60
κορυφαίοι ιατροδικαστές σε έκθεσή της ανέφεραν ότι η Κρικέτου έπασχε
από δερμογραφισμό, μια κληρονομική ευαισθησία του νευρικού συστήματος.
Παρ’ όλα αυτά υπολογίστηκε ότι η Αθανασία του Αιγάλεω, η οποία στα 20
της χρόνια πέθανε και “αναστήθηκε” παρουσία μαρτύρων που έδωσαν και
συνεντεύξεις στον τύπο της εποχής καταθέτοντας τη μαρτυρία τους,
κατάφερε από δωρεές να δημιουργήσει μια περιουσία σε διάφορες περιοχές
της Αττικής και της Πελοποννήσου που ξεπερνούσε τα 400 εκατ. δραχμές.
Μια
νοσταλγική αναδρομή στην εφηβεία μας επιχειρεί στο επεισόδιο της της
"Ιστορίας της Κυριακής" η Ελίνα Φαρσάρη, καταγράφοντας τις δικές της
μνήμες από την εποχή που ήταν μαθήτρια Γυμνασίου και Λυκείου στο
Ηράκλειο. Η αναδρομή αυτή έχει απ' όλα, συνήθειες, γούστα αγωνίες και
φυσικά πολύ νοσταλγία. Οι έφηβοι του '80 ήταν τα παιδιά που ανδρώθηκαν
στις αλάνες, τα παιδιά των τεσσάρων δεσμών στις πανελλήνιες, τα παιδιά
που πρόλαβαν τις χοροεσπερίδες στις ντίσκο. Οι έφηβοι του '80 έστελναν
αφιερώσεις στους πειρατικούς ραδιοσταθμούς και έγραφαν κασέτες με
μουσικές επιλογές στα κορίτσια που φλέρταραν. Οι έφηβοι του '80
σκορπούσαν το χαρτζιλίκι τους στα δισκοπωλεία και τα περίπτερα
αγοράζοντας τα νεανικά περιοδικά της εποχής και κολλούσαν αφίσες στα
δωμάτιά τους με ηθοποιούς, τραγουδιστές και ποδοσφαιριστές. Οι έφηβοι
του '80 έπαιζαν μπιλιάρδο, έπιναν νες με πολύ αφρό και ανήκαν σε "φυλές"
ανάλογα με το είδος της μουσικής που αγαπούσαν. Αφεθείτε σ' αυτό το
ταξίδι και θυμηθείτε τη δική σας εφηβεία.. Καλή σας ακρόαση!
Με μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της νεότερης ιστορίας
ασχολείται η Ελίνα Φαρσάρη στο σημερινό επεισόδιο της "Ιστορίας της
Κυριακής". Ο Ρασπούτιν, ο αμόρφωτος καλόγερος από τη Σιβηρία συνέδεσε το
όνομά του με τους τελευταίους των Ρομανόφ, λίγο πριν από την κατάρρευση
της ρωσικής αυτοκρατορίας στις αρχές του 20ου αιώνα. Ο Ρασπούτιν έμεινε
γνωστός στην ιστορία για τη μεγάλη επιρροή που ασκούσε στην τσαρίνα
Αλεξάνδρα, ενώ για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα έφτασε να κυβερνά μέσω
αυτής ολόκληρη την αχανή αυτοκρατορία.
Την αινιγματική αυτή προσωπικά περιβάλλει ένα θρύλος που επιδέχεται
πολλές συζητήσεις και αμφισβητήσεις. Γεγονός είναι πάντως ότι ασκούσε
καταλυτική επίδραση στο τσαρικό ζεύγος, χειραγωγώντας τους, ενώ ήταν και
ιδιαίτερα δημοφιλής στους αριστοκρατικούς κύκλους της Αγίας
Πετρούπολης. Η επίδραση που ασκούσε ο άνθρωπος αυτός στην τσαρίνα,
εκμεταλλευόμενος την αγάπη της για τον άρρωστο γιο της, ενόχλησε κύκλους
της μοναρχίας που αποφάσισαν να τον εξοντώσουν μετά από συνωμοσία. Όσο
επεισοδιακή ήταν η ζωή του, άλλο τόσο επεισοδιακός ήταν και ο θάνατος
του.
Το ενδιαφέρον για τον καλόγερο αυτόν παραμένει αναλλοίωτο στο πέρασμα
των δεκαετιών. Έχει γίνει αντικείμενο ιστορικών ερευνών, η ζωή του έχει
γίνει ντοκιμαντέρ, βιβλίο και φυσικά ταινία. Την ιστορία του διηγούνται
με τον δικό τους ιδιαίτερο ρυθμό οι εμβληματικοί Boney M στο ομώνυμο
τραγούδι που έγινε τεράστια επιτυχία της disco pop μουσικής στα τέλη της
δεκαετίας του '70.
Το τρομακτικό ατύχημα στο εργοστάσιο του Τσέρνομπιλ το 1986 υπήρξε ο χειρότερος πυρηνικός εφιάλτης που έζησε η Ευρώπη σε καιρό ειρήνης, με ανυπολόγιστες συνέπειες για το περιβάλλον, και φυσικά τον ίδιο τον άνθρωπο. Στο επεισόδιο αυτό της “Ιστορίας της Κυριακής” η Ελίνα Φαρσάρη ξετυλίγει το εφιαλτικό χρονικό του πυρηνικού ατυχήματος.
Τι είχε γίνει στη 1:23 τα ξημερώματα της 26ης Απριλίου 1986 στον αντιδραστήρα “4” του εργοστασίου “Βλαντιμίρ Ιλιτς Λένιν”;
Ποιες ήταν οι δοκιμές που έκαναν οι υπεύθυνοι του εργοστασίου;
Πότε έγιναν οι επίσημες ανακοινώσεις από την τότε Σοβιετική Ένωση για το τρομακτικό πυρηνικό δυστύχημα;
Υπήρξε όντως ανθρώπινο λάθος;
Αυτά και άλλα πολλά παρουσιάζει η “Ιστορία της Κυριακής” σε ένα επεισόδιο που μας υπενθυμίζει τον εφιάλτη του πυρηνικού ολέθρου.
Μπορεί να πέρασαν 134 χρόνια, ωστόσο, ερευνητές επιστήμονες, αστυνομικοί, ψυχολόγοι και συγγραφείς εξακολουθούν να ασχολούνται, με τον πιο σατανικό, τον πιο αιμοσταγή κατά συρροή δολοφόνο που γνώρισαν ποτέ τα εγκληματολογικά χρονικά.
Ο λόγος για τον Τζακ τον Αντεροβγάλτη, τον άγνωστο δράστη που κατακρεούργησε επίσημα 5 ιερόδουλες μέσα σε διάστημα δύο μηνών, σε μια από τις κακόφημες συνοικίες του βικτωριανού Λονδίνου. Με τον δολοφόνο αυτόν ασχολείται το σημερινό επεισόδιο της «Ιστορίας της Κυριακής», ξεδιπλώνοντας μερικές από τις άγνωστες πτυχές των δολοφονιών αυτών που μέχρι και τις μέρες μας έχουν μείνει ανεξιχνίαστες.
Ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης έγινε ταινία, βιβλίο, μελέτη περίπτωσης σε πανεπιστήμια και κάποιοι ερευνητές ακόμη και στις μέρες μας πασχίζουν να λύσουν τον γρίφο. Ήταν άνδρας ή γυναίκα τελικά ο μακελάρης του Γουάιτ Τσάπελ; Ήταν ένας ή πολλοί; Ήταν χειρούργος, χασάπης, ή ψυχασθενής. Οπωσδήποτε, τα φρικιαστικά του εγκλήματα έμειναν στην ιστορία και ο ίδιος ο άγνωστος δράστης έγινε συνώνυμο της πιο σκοτεινής, της πιο φρικιαστικής εκτροπής του ανθρώπινου μυαλού.
Στο πνεύμα της εποχής κινείται στο νέο επεισόδιο η “Ιστορία της Κυριακής” με την Ελίνα Φαρσάρη να ανατρέχει στο μεσαιωνικό Ηράκλειο, αντλώντας στοιχεία για τη μεγάλη γιορτή του καρναβαλιού που γιόρταζαν στην ενετοκρατούμενη Κάντια του 16ου αιώνα.
Το καρναβάλι την περίοδο εκείνη είχε μεγάλη χρονική διάρκεια, αφού οι Απόκριες της εποχής ξεκινούσαν την επομένη των Θεοφανείων και διαρκούσαν έως την έναρξη της Σαρακοστής. Τη μεγάλη αυτή χρονική περίοδο οι μασκαράδες διασκέδαζαν στους δρόμους, τις πλατείες και τα σοκάκια της Κάντιας, με ατελείωτους χορούς και τραγούδια, διοργανώνοντας χοροεσπερίδες και δρώμενα από θεατρικές παραστάσεις έως ιπποτικά κονταροχτυπήματα και νεραντζοπόλεμο.
Κάποια από τα έθιμα αυτά διατηρήθηκαν στο πέρασμα των αιώνων, μολονότι σήμερα πια έχουν εξαφανιστεί πλήρως. Ωστόσο, τα πλούσια αρχεία, οι καταγραφές και τα απομνημονεύματα που έχουν διασωθεί δίνουν ένα αξιόλογο υλικό σε ιστορικούς ερευνητές και όχι μόνο για την καθημερινή ζωή των Κρητικών την περίοδο της Ενετοκρατίας.
Καλή σας ακρόαση!
Με ένα από τα πιο φρικιαστικά εγκλήματα της νεότερης ελληνικής ιστορίας ασχολείται το σημερινό επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής”. Η Ελίνα Φαρσάρη ξεδιπλώνει τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες του άγριου φονικού με θύμα τον 40χρονο εργολάβο Δημήτρη Αθανασόπουλο, ο οποίος δολοφονήθηκε τον Γενάρη του 1931.
Το έγκλημα αυτό που έγινε γνωστό ως το “έγκλημα στου Χαροκόπου” ήταν ένα από τα πιο ειδεχθή εγκλήματα αφού οι δράστες τεμάχισαν το πτώμα του θύματος και προσπάθησαν στη συνέχεια να το ξεφορτωθούν πετώντας το στον Κηφισό ποταμό.
Η υπόθεση αυτή κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, για πολλούς μήνες, όπως άλλωστε και η δίκη των δραστών. Πρωταγωνιστές στην ιστορία αυτή ήταν ο ευκατάστατος εργολάβος, η καλλονή σύζυγός του, η αδίστακτη πεθερά του και το περιβάλλον της που την υπάκουε τυφλά.
Η δολοφονία του Αθανασόπουλου έγινε ρεμπέτικο τραγούδι, νούμερο σε επιθεώρηση, βιβλίο ενώ θεωρείται μία από τις υποθέσεις με πολύ έντονο κοινωνικό και ιστορικό ενδιαφέρον. Έχουν περάσει 91 χρόνια από το έγκλημα στου Χαροκόπου και πολλές λεπτομέρειες της στυγερής δολοφονίας δεν έχουν ακόμη βγει στο φως. Πώς χειρίστηκε η δικαιοσύνη την υπόθεση αυτή και τι απέγιναν οι πρωταγωνιστές της;
Με την περίοδο της Ενετοκρατίας ασχολείται στο επεισόδιο αυτό η “Ιστορία της Κυριακής”. Η Ελίνα Φαρσάρη μιλά για τα 400 χρόνια της βενετσιάνικης κυριαρχίας στην Κρήτη και γιατί η ιστορική αυτή περίοδος θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική όχι μόνο για την Κρήτη αλλά και για την εξέλιξη του ελληνικού πολιτισμού.
Οι Βενετσιάνοι που απέκτησαν την Κρήτη έναντι ενός ευτελούς ποσού, μόλις 5.000 χρυσών δουκάτων από τον Βονιφάτιο τον Μομφερρατικό, αμέσως μετά την Δ’ Σταυροφορία, τους δύο πρώτους αιώνες της κυριαρχίας τους υπήρξαν ιδιαίτερα σκληροί και αιμοσταγείς κατακτητές. Δεν είναι τυχαίο ότι στα 200 αυτά χρόνια ξέσπασαν 27 επαναστάσεις στις οποίες προεξάρχοντα ρόλο είχαν αρχοντικές οικογένειες της Κρήτης.
Στη συνέχεια, όμως, οι Ενετοί αφομοιώθηκαν σε εντυπωσιακό βαθμό από το κατακτημένο νησί και οι δύο λαοί αλληλεπίδρασαν μεταξύ τους δημιουργώντας τον βενετοκρητικό πολιτισμό, μια περίοδο μεγάλης άνθησης των τεχνών και των γραμμάτων που ονομάστηκε “κρητική αναγέννηση”.
Έτσι, η Κρήτη ήταν η μοναδική περιοχή του ελληνικού χώρου που δέχθηκε τις επιδράσεις της Αναγέννησης, αφήνοντας το αποτύπωμά της στη λογοτεχνία, το θέατρο και τη ζωγραφική.
Μια νοσταλγική αναδρομή στην παιδική μας ηλικία κάνει η Ελίνα Φαρσάρη στο νέο επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής”. Από μία τυχαία συνάντηση στο σούπερ μάρκετ το κουβάρι της μνήμης ξετυλίγεται και ταξιδεύουμε στην παιδική ζωή προηγούμενων δεκαετιών, από τη δεκαετία του ‘80 έως και την περίοδο του μεσοπολέμου.
Γεύσεις, μυρωδιές, συνήθειες από το παρελθόν ξεπηδούν μέσα από τη συλλογική ανάμνηση των παιδικών μας χρόνων με αναφορές στη σχολική ζωή, τα είδη των παιχνιδιών, ομαδικά και μη, τις σχέσεις με τους γονείς και τους παππούδες, την καθημερινότητα μας ως παιδιά. Όλα μαζί ανασυνθέτουν την τρυφερή εικόνα μιας ανέφελης περιόδου της ζωής μας. Το επεισόδιο αυτό σας καλεί να θυμηθείτε πρόσωπα, καταστάσεις και γεγονότα που έμειναν ανεξίτηλα στη μνήμη σας και διαμόρφωσαν την προσωπικότητα και τα γούστα σας!
Με την ιστορία της περίφημης "μπλε πολυκατοικίας" των Εξαρχείων ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο της "Ιστορίας της Κυριακής" η Ελίνα Φαρσάρη. Το εμβληματικό αυτό κτίριο που θεωρείται μνημείο της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς ανεγέρθηκε το 1933 και ήταν το πιο μοντέρνο κτίριο της πρωτεύουσας. Η σύλληψη του αρχιτέκτονα Κυριακούλη Παναγιωτάκου για μία από τις πρώτες πολυκατοικίες της πρωτεύουσας ήταν ρηξικέλευθη και εντυπωσιακή.
Την περίοδο του μεσοπολέμου, ιδιαίτερα δύσκολη από οικονομική και όχι μόνο άποψη, εισήχθη στη χώρα μας από τη δυτική Ευρώπη ο μοντερνισμός, το πρώτο και καθοριστικό κίνημα της πρωτοπορίας που επηρέασε σημαντικά τις τέχνες και τα γράμματα. Οι πολυκατοικίες έγιναν το "σήμα κατατεθέν" του μοντερνισμού στην αρχιτεκτονική και η "μπλε πολυκατοικία" των Εξαρχείων ήταν ένα από τα ωραιότερα και εντυπωσιακότερα οικοδομήματα του μοντερνισμού.
Το κτίριο αυτό στο πέρασμα των δεκαετιών "υπήρξε μάρτυρας" μέσα από τα μάτια των επιφανών ενοίκων του μεγάλων στιγμών της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας από τη δικτατορία του Μεταξά μέχρι τη χούντα των συνταγματαρχών. Κατά μια περίεργη συγκυρία, οι περισσότεροι από τους ενοίκους των 40 διαμερισμάτων της "μπλε πολυκατοικίας" ήταν προοδευτικοί και δημοκράτες και το κτίριο που ανήκε στον επιχειρηματία Κωνσταντίνο Αντωνόπουλο έγινε το καταφύγιο κατατρεγμένων και κυνηγημένων.
Στο σημερινό επεισόδιο ξεναγούμαστε στους εντυπωσιακούς χώρους του κτιρίου αυτού που εξακολουθεί να στέκει στο ίδιο σημείο της πρωτεύουσας ως φορέας μνήμης και ιστορίας.
Με μια σύντομη αναδρομή στις παιδικές μνήμες όσων έζησαν τη δεκαετία του '70 ασχολείται στο σημερινό επεισόδιο της "Ιστορίας της Κυριακής" η Ελίνα Φαρσάρη. Αφορμή η εορταστική περίοδος που διανύουμε και οι ανέμελες στιγμές των παιδικών μας χρόνων που συχνά πυκνά έρχονται στο μυαλό μας ιδίως όταν μας κατακλύζει νοσταλγία.
Μια από τις νοσταλγικές εμπειρίες πολλών από εκείνη την πρώτη δεκαετία της μεταπολίτευσης, ήταν το Μινιόν, το μεγαλόπρεπο πολυκατάστημα στο κέντρο της Αθήνας που έφτασε στην περίοδο της μεγάλης του ακμής να κατατάσσεται μεταξύ των 11 μεγαλύτερων πολυκαταστημάτων της Ευρώπης.
Και ποιος δεν θυμάται τον 6ο οροφο του καταστήματος με τα παιχνίδια αλλά και τον ολοζώντανο, για πρώτη φορά, Άγιο Βασίλη που μοίραζε σοκολάτες και ευχές και έβγαλε φωτογραφίες με τα παιδιά που συνέρρεαν στο Πολυκατάστημα. Ξεδιπλώνοντας τις ευχάριστες αυτές μνήμες, το επεισόδιο αυτό εξελίχθηκε σε μια σύντομη αναδρομή της ίδιας της ιστορίας του Μινιόν, της επιχείρησης που άλλαξε για πάντα το λιανεμπόριο στην Ελλάδα... Καλή σας ακρόαση!
Στο τραγικό ναυάγιο του “Ηράκλειον”, του επιβατηγού – οχηματαγωγού πλοίου της εταιρείας “Τυπάλδος Lines” που οδήγησε στον υγρό θάνατο 217 ψυχές, αναφέρεται το σημερινό επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής”. Με μια αναδρομή στα γεγονότα της μαύρης εκείνης 8ης Δεκεμβρίου 1966, αλλά και το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής, η Ελίνα Φαρσάρη ξεδιπλώνει το χρονικό της μεγάλης τραγωδίας που βύθισε στο πένθος την Κρήτη αλλά και την Ελλάδα ολόκληρη.
Το ναυάγιο του “Ηράκλειον” του πιο γρήγορου πλοίου, όπως το διαφήμιζε η ναυτιλιακή εταιρεία που κυριαρχούσε στην ακτοπλοΐα της μεταπολεμικής περιόδου, υπήρξε η αφορμή για να δημιουργηθεί ο θάλαμος επιχειρήσεων στο Υπουργείο Ναυτιλίας και να εκπονηθούν πρωτόκολλα έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα.
Η τραγική απώλεια των 217 ανθρώπων έθεσε σε εφαρμογή τον μηχανισμό της απαγόρευσης απόπλου για όλα τα πλοία όταν στα πελάγη επικρατούν επικίνδυνες καιρικές συνθήκες, και προετοίμασε το έδαφος για την δημιουργία των ναυτιλιακών εταιρειών λαϊκής βάσης.
Η ναυτιλιακή εταιρεία των αδελφών Τυπάλδου, μετά το πολύνεκρο ναυάγιο μπορεί να κατέρρευσε οικονομικά, όμως οι υπαίτιοι έπεσαν “στα μαλακά” όταν εν τέλει κάθισαν στο εδώλιο του κατηγορούμενου.
Σήμερα, 55 χρόνια μετά τη ναυτική αυτή τραγωδία, οι επιβάτες των ακτοπλοϊκών δρομολογίων της Κρήτης ταξιδεύοντας προς τον Πειραιά, νιώθουν δέος όταν περνούν από τη Φαλκονέρα, το σύνορο του Κρητικού και του Μυρτώου πελάγους, όπου αναπαύονται για πάντα τα θύματα του “Ηράκλειον”.
Με πτυχές της ζωής των πιο διάσημων βυζαντινών αυτοκρατόρων, του Ιουστινιανού του Α' και της συζύγου του Θεοδώρας ασχολείται στο νέο επεισόδιο του podcast "Ιστορία της Κυριακής" η Ελίνα Φαρσάρη. Η αυτοκράτειρα, έμεινε γνωστή στην ιστορία ως η γυναίκα με το "άγριο" παρελθόν που κατάφερε να γίνει πατρικία και στη συνέχεια αυτοκρατορική σύζυγος.
Ο Ιουστινιανός τη γνώρισε στη διάρκεια μιας παράστασης θεάτρου του δρόμου, του μίμου, ένας είδος αυτοσχέδιας παντομίμας που οι Βυζαντινοί λάτρευαν να παρακολουθούν, μολονότι δεν είχαν σε καμία εκτίμηση τους καλλιτέχνες του, άνδρες και γυναίκες. Η Θεοδώρα με την μνημειώδη ομορφιά της αλλά κυρίως με τα αισθησιακά της κόλπα σαγήνευσε τον τότε συναυτοκράτορα, τον οποίο και παντρεύτηκε εν τέλει παρά τα εμπόδια και τις δυσκολίες που συνάντησε το ζευγάρι.
Κι ενώ όλοι υποψιάζονταν ότι η Θεοδώρα είχε ένα ανομολόγητο παρελθόν, πέντε περίπου αιώνες μετά τον θάνατό της βγήκε στην επιφάνεια ένα βιβλίο, συγγραφέας του οποίου ήταν ο Προκόπιος ένας από τους πιο γνωστούς ιστορικούς της πρωτοβυζαντινής περιόδου. Στο βιβλίο αυτό που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως ροζ λιβελλογράφημα, ο ιστορικός φέρνει στο φως με τρόπο ωμό και σκανδαλιστικό ακόμη και για τους νεότερους αναγνώστες όλο το ακόλαστο παρελθόν της χορεύτριας που έγινε αυτοκράτειρα. Στις σελίδες του ξετυλίγονται σκάνδαλα και περιγράφονται ακολασίες που δεν χωρά ο νους, όπως το σόου που έδινε η Θεοδώρα εν μέση οδώ...
Παράλληλα, όμως, ο Προκόπιος στηλιτεύει τον δημόσιο και ιδιωτικό βίο του ίδιου του Αυτοκράτορα, αλλά και του σπουδαιότερου στρατηγού του του Βελισάριου, αποκαλύπτοντας απίστευτα σκηνικά διαφθοράς... Είναι ευνόητο πως αν το βιβλίο αυτό είχε κυκλοφορήσει στην εποχή του, ο συγγραφέας θα άδοξο τέλος...
Με την αθηναϊκή δημοκρατία του 5ου αι. π.Χ ασχολείται στο νέο επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής” η Ελίνα Φαρσάρη δίνοντας έμφαση στη θέση της γυναίκας την εποχή του “Χρυσού αιώνα του Περικλή”.
Το να είσαι γυναίκα στην κλασική Αθήνα δεν είχε τίποτα το επίζηλο, αφού η περίφημη συμμετοχική δημοκρατία ήταν αποκλειστικά και μόνο ανδρικό προνόμιο. Οι γυναίκες ήταν προορισμένες μόνο για το νοικοκυριό και την τεκνοποίηση, ζούσαν περιορισμένες στο σπίτι τους, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης και κοινωνικής τάξης και δεν είχαν κανένα απολύτως δικαίωμα. Δεν είχαν καν νομική υπόσταση και ήταν κηδεμονευόμενες σε όλη τους τη ζωή, από τον πατέρα, τον αδελφό, τον σύζυγό ή και τον γιο ακόμη. Φυσικά δεν μπορούσαν να διαχειριστούν περιουσία, ούτε καν την προίκα τους, και επίσης δεν μπορούσαν να κληρονομήσουν την περιουσία του νεκρού συζύγου τους.
Αντίθετα, οι εταίρες ήταν ανεξάρτητες, μορφωμένες, μπορούσαν να αποκτήσουν περιουσία και να τη διαχειριστούν, κυκλοφορούσαν ελεύθερα στην αγορά, συζητούσαν σχεδόν ισότιμα με τους άνδρες και συμμετείχαν σε συμπόσια, κάποια από τα οποία διοργανώνονταν προς τιμήν τους.
Εν ολίγοις, η ζωή μιας γυναίκας στην κλασική Αθήνα του Περικλή ήταν μονότονη, πληκτική και εγκλωβισμένη στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού της. Ο μόνος τρόπος για να βγουν από το σπίτι ήταν η συμμετοχή τους στις θρησκευτικές γιορτές, τις οποίες περίμεναν με ανυπομονησία. Αναμφισβήτητα, η αγαπημένη τους γιορτή ήταν τα Θεσμοφόρια, όπου για 3 ημέρες μπορούσαν να διανυκτερεύσουν μακριά από το νοικοκυριό και τον σύζυγο στην πιο γυναικεία γιορτή του αρχαίου ελληνικού εορτολογίου.
Μια συγκλονιστική αφήγηση φιλοξενεί σε αυτό το επεισόδιο η "Ιστορία της Κυριακής". Το ταξίδι στο χρόνο αυτή τη φορά σταματά στις ημέρες εκείνες του Νοέμβρη '73 που διαμόρφωσαν την πολιτικοκοινωνική φυσιογνωμία της μεταπολιτευτικής Ελλάδας.
Ένας από τους έγκλειστους του Πολυτεχνείου, ο Γιώργος Αντωνάκης, ο πιο γνωστός θεατράνθρωπος του Ηρακλείου, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Δήμου Ηρακλείου που κατέστησε το όνομά του συνώνυμο με τις πολιτιστικές εκδηλώσεις του καλοκαιριού, μιλά στην Ελίνα Φαρσάρη και εξιστορεί πώς έζησε ο ίδιος σε ηλικία 19 χρόνων και όντας σπουδαστής Δραματικής Σχολής στην Αθήνα, τις μέρες του Πολυτεχνείου.
Με μια ζωντανή καθηλωτική αφήγηση που δονείται από τις μνήμες ο Γιώργος Αντωνάκης περιγράφει πώς και κάτω από ποιες συνθήκες βρέθηκε μέσα στο Πολυτεχνείο το μεσημέρι της Τετάρτης 14 Νοεμβρίου '73, πώς έζησε την εισβολή των τανκς και σε ποιο φιλόξενο σπίτι βρήκε καταφύγιο μαζί με άλλους συντρόφους του.
Βιωματικές λεπτομέρειες από την πιο συγκλονιστική στιγμή της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας έρχονται στο φως σε αυτό το διαφορετικό επεισόδιο της "Ιστορίας της Κυριακής¨.
Με μία από τις πλέον λαμπρές σελίδες της μακραίωνης ελληνικής ιστορίας ασχολείται το σημερινό επεισόδιο της “Ιστορίας της Κυριακής”. Η Ελίνα Φαρσάρη ξετυλίγει το χρονολόγιο της μάχης των Θερμοπυλών το 480 π.Χ. και μας μιλά για τους άγνωστους ήρωες που δεν δίστασαν να δώσουν τη ζωή τους για την πατρίδα.
Το σημερινό επεισόδιο επικεντρώνεται στην άγνωστη για τους πολλούς θυσία των 700 Θεσπιέων, των κατοίκων της αρχαίας πόλης της Βοιωτίας Θεσπιές, που αν και μπορούσαν να αποχωρήσουν από το πεδίο της μάχης και να σωθούν, επέλεξαν με αυτοθυσία να πολεμήσουν στο πλευρό του Λεωνίδα και των 300 του, γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι θα χαθούν.
Παράλληλα, αναφερόμαστε και στους συνοδούς των Σπαρτιατών στον πόλεμο, τους 3 είλωτες που αντιστοιχούσαν σε κάθε πολεμιστή, οι οποίοι χάθηκαν επίσης μαζί τους, χωρίς η θυσία τους να μνημονεύεται σε καμιά επιτύμβια στήλη.
Η θυσία των Θεσπιέων τιμήθηκε από την πολιτεία πολύ μεταγενέστερα, με καθυστέρηση 2.477 χρόνων, καθώς ένα λιτό μνημείο ανεγέρθηκε δίπλα στο λαμπρό μνημείο του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες, για να μας θυμίζει όχι μόνο την ηρωική εθελοθυσία τους, αλλά και το ότι πολλές φορές η ιστορία γράφεται στα ψιλά γράμματα.
Πηγές που αξιοποιήθηκαν δημοσιογραφικά για το Podcast:
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους
mixanitouxronou.gr
Ελληνική wikipedia
protothema.gr
Στην Αθήνα του Όθωνα, το 1840 ταξιδεύει σήμερα η “Ιστορία της Κυριακής”, όταν οι κάτοικοι της πρωτεύουσας του νεοσύστατου ελληνικού κράτους έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με την ιταλική όπερα; Ποια ήταν η υποδοχή που έγινε στο νέο αυτό είδος για ένα κοινό που μέχρι πριν λίγα χρόνια πολεμούσε για την ανεξαρτησία του και η πιο αγαπημένη του διασκέδαση ήταν οι παντομίμες και τα ακροβατικά;
Οι ιταλικοί θίασοι που περιόδευαν στην Αθήνα έφερναν μαζί τους καλλίγραμμες αρτίστες που προκαλούσαν τον θαυμασμό αλλά και μεγάλα πάθη στους άρρενες θεατές.
Στο επεισόδιο αυτό η Ελίνα Φαρσάρη μας παρουσιάζει έναν αστικό μύθο γύρω από την παροιμιώδη φράση “ας πάει και το παλιάμπελο”, μιλώντας για τις Ιταλίδες πριμαντόνες που ξετρέλαιναν παλιούς αγωνιστές της επανάστασης και σκανδάλιζαν τον Στρατηγό Μακρυγιάννη.
Η ιστορία της Κυριακής
Με αφορμή την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου η Ελίνα Φαρσάρη αφηγείται την άγνωστη θυσία ενός στρατιώτη από την Κρήτη
Στους άγνωστους ανώνυμους ήρωες του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου είναι αφιερωμένη η σημερινή “Ιστορία της Κυριακής”. Σε όλους αυτούς που υπήρξαν ανώνυμα θύματα της θηριωδίας του πολέμου, στους ήρωες δηλαδή χωρίς μνήματα.
Στο επεισόδιο αυτό, η Ελίνα Φαρσάρη με συναισθηματική φόρτιση, διηγείται την ιστορία του παππού της, ενός από τους στρατιώτες της V Μεραρχίας των Κρητών, που χάθηκε με τρόπο ύπουλο, όντας αιχμάλωτος των Γερμανών, στη θάλασσα των Κυθήρων.
Ο χαμός Ελλήνων αιχμαλώτων και μάλιστα από φίλια πυρά στο ανοιχτό πέλαγος, είναι μια πολεμική ιστορία παράπλευρης απώλειας, οι λεπτομέρειες της οποίας παραμένουν ανοιχτές, καθώς η έρευνα, δημοσιογραφική ή και ιστορική δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
Η ιστορία της Ιωάννας Παλιοσπύρου, τελευταίου θύματος επίθεσης με βιτριόλι στη χώρα, συγκλόνισε την κοινή γνώμη για ολόκληρους μήνες. Σε παλιότερες δεκαετίες, ωστόσο, το θεϊκό οξύ είχε χρησιμοποιηθεί με μεγάλη συχνότητα από γυναίκες ως επί το πλείστον αλλά και από άνδρες, ως “όπλο εκδίκησης” σε ζητήματα προσβεβλημένης τιμής και προδομένου έρωτα. Οι επιθέσεις με βιτριόλι στην Ελλάδα ήταν τόσο συχνές που έφτασαν να καλύπτονται με μονόστηλα στα ψιλά των εφημερίδων, υπήρχαν όμως και μεγάλες υποθέσεις με ίντριγκες και προσωπικά δράματα που ξετυλίγονταν στις δικαστικές αίθουσες, τις οποίες οι αναγνώστες παρακολουθούσαν με μεγάλο ενδιαφέρον μέσα από τα πρωτοσέλιδα του ημερήσιου τύπου. Το πλήθος των καταγεγραμμένων περιστατικών ήταν τέτοιο, που η ελληνική κοινωνία στα μέσα του 20ου αιώνα βάφτισε ως το “φαινόμενο του βιτριολισμού”.
Στο ιστορικό Podcast του Cretalive “Η ιστορία της Κυριακής”, η Ελίνα Φαρσάρη “ξετυλίγει” βιτριολικές ιστορίες του παρελθόντος από την εποχή των αλχημιστών της μεσοβυζαντινής περιόδου μέχρι τις διάσημες βιτριολίστριες της εποχής του Μεσοπολέμου αλλά και της πρώτης μεταπολεμικής 20ετίας.
En liten tjänst av I'm With Friends. Finns även på engelska.