در پیرامون تاریخ بیهقی- قطعۀ چهارم

سعید نفیسی به نقل از مجمع الانساب که که در سال 735 تالیف شده، داستان برآمدن غزنویان را به نقل از تاریخ ناصری روایت می کند.

آغاز کار غزنویان با آلپتگین است که غلامی بوده است در دربار سامانیان و به امیری می رسد. وقتی در دربار بر سر جانشینی اختلاف می افتد، او به سمت غزنین می رود. کم کم کارش بالا می گیرد و لشکر سامانیان و بعد امرای دیگر و نیز لشکر هند را شکست می دهد. بعد او پسرش اسحاق، بلگاتگین، و پیری به امارت می رسند. در این دوران کار غزنویان از رونق می افتد. لشکریان به جمع مال و خوش گذرانی مشغولند.

بعد امرای ترک سبکتگین را به امارت بر می گزینند. او امور را به سامان باز می آورد. نواحی پیرامونی را تصرف می کند و به هندوستان لشکر می کشد و غنایم بسیار می آورد. این آغاز قدرت گرفتن غزنویان است.

از سبک متن و نیز مفاهیم مطرح شده چنین برمی آید که متن در طول زمان دچار تغییراتی شده است. احتمالاً این متن با واسطه هایی از تاریخ ناصری نقل شده و زبان آن هم به مقتضای زمان تغییر کرده است.