لائیسیته چیست؟ همراه با نقدی بر نظریه پردازی های ایرانی در باره لائیسیته و سکولاریسم؛ نویسنده: شیدان وثیق
لائیسیته دو کارکرد دارد. اولا قدرت را از دین می‌گیرد با جدا کردن آن از دولت. ثانیا به انواع دینداران آزادی عقیده می‌دهد در لائیسیته، دین از دولت جدا می‌شود و نه سیاست. یعنی فرد برای شاغل شدن یا درس خواندن یا هر امر دیگری به دینش ارجاع داده نمی‌شود. اما این به معنی سیاست‌زدایی از دین نیست. اتفاقا یکی از شروط اصلی تحقق لائیسیته، داشتن یک جامعه‌ی مدنی قوی و مستقل از دولت است (که در حکومت‌های توتالیتر ناممکن است). بنابراین لائیسیته ضددین نیست، بلکه عرصه‌ی دین را به جامعه‌ی مدنی می‌فرستد. در نتیجه به قول عده‌ای، لائیسیته هم دین را در امان نگاه می‌دارد و هم دولت را. نویسنده بعدتر به ریشه‌های تاریخی و فلسفی لائیسیته می‌پردازد. می‌گوید لائیسیته در کشوری مثل فرانسه که کلیسای کاتولیک حاکم بود رخ داد. یعنی جایی که باید از قدرت گسترده‌ی کلیسای کاتولیک با نیروی قهری و یک‌جانبه‌ی دولت کاسته می‌شد (که شروعش با انقلاب کبیر بود). اما سکولاریسم، به تدریج، در کشورهایی رخ داد که پروتستانیسم، خود پیشتر دین را دنیوی کرده بود و اصلا قصد سیطره‌ی حکومتی چندانی نداشت و با دولت هم روابط تقسیم‌شده‌ای داشت. در نیمه‌ی دوم کتاب، نمونه‌های مثال‌وارِ کشورهای لائیک و سکولارِ اروپا به تفصیل بحث می‌شوند که بنظرم با بحث‌های کلیِ سه فصلِ قبلی متناسب نیستند. و بعد در فصل آخر، نویسنده اشتباهات روشنفکران ایرانی درباره‌ی سکولاریسم را گوشزد می‌کند. آن‌جا که مفهومش را تقلیل می‌دهند یا مبسوط می‌کنند. آن‌جا که --به نظر نویسنده-- استفاده از منابع انگلیسی باعث می‌شود از منابع فرانسوی غافل بمانند (که مشابه این ایراد را به خود شیدان وثیق هم می‌توان گرفت، که کتاب‌شناسیِ کتابش تقریبا تماما به منابع فرانسوی ارجاع می‌دهد
--- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/hazardastan/messageHosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.