کتابِ حیرت (قسمت ۲) - آذرخش مکری

نویسنده: داکر کلتنر

به روایت : دکتر آذرخش مکری

⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠مشاهده در یوتوب: https://youtu.be/tAIUEqnDayU

---------

معرفی کتاب:

از کلتنر کتاب "تناقض قدرت" را پیش تر در اردیبهشت سال گذشته معرفی کردم. او استاد روانشناسی دانشگاه برکلی است.

حیرت را جهت ترجمه لغت (اُو) بکار برده ام که البته معادل دقیقی نیست. شاید هم بتوان از واژه "شگفتی" استفاده کرد. نمی دانم آیا واژه بهتری یافت می شود یا نه. در هر حال آن عبارت است از هیجانی که هنگام مواجه شدن با رازی عظیم در ما بوجود می آید. بودن در حضور موجودی سترگ و رازآلود که به ما احساس کوچکی داده و درک ما از جهان را تعالی می بخشد.

از جمله مواردی که منجر به این حس در ما می شوند به گفته کلتنر می توان به برخورد با زیبایی اخلاقی، جوشش و خیزش های گروهی، صحنه هایی از عظمت طبیعت، موسیقی، طراحی ها و شاهکارهای بصری، اماکن و لحظات روحانی و مذهبی، مواجه شدن با مرگ یا تولد و نوزایی و بالاخره کشف و شهود اشاره کرد. او از این هشت حالت بعنوان هشت شگفتی زندگی یاد می کند.

این هیجان گاهی با نوع خاصی از اشک ریزش هم همراه است; نوعی اشک شوق در مشاهده عظمت. وقتی شجاعت، از خود گذشتگی یا بخشندگی دیگران را می بینیم یا در مقابل آبشار یا قله ایی بزرگ قرار می گیریم یا نوزادی به زندگی ما پا می گذارد آنرا تجربه می کنم. جالب اینکه به ادعای جین گودال، شامپانزه ها هم با مشاهده آبشار به این حالت که آنرا "نمایش های آبشار" می نامد، دچار می شوند.

کلتنر با توصیه پل اکمان هیجان شناس مشهور به مطالعه حیرت رو می اورد و طی دو دهه اخیر پژوهش های جالبی در اینباره انجام داده است.

تجربه حیرت و لو به اندازه چند دقیقه در هفته از ما انسانی بخشنده تر و از نظر روانی پایدارتر و سالم تر می سازد. انسان ها بعد از آن، خود را کوچکتر می بینند که منجر به فروتنی و حس همدلی بیشتر در ایشان می گردد. همبستگی گروهی افزایش می یابد و خشم به افراد درون گروه کاهش می یابد.

این حس چرا بوجود آمده است و چه کارکردی برای بشر داشته است؟ پاسخ آنرا نمی دانیم ولی افرادی مانند کلتنر، رابین دانبار و جاناتان هایت به گونه ای اشاره دارند که این هیجانات در شکل گیری تمدن و گروههای میلیونی انسانی موثر بوده اند. آن حس جمعی یا "متعال" افراد را متحد کرده و از آنان دسته های منسجم کارآمد ساخته است.

--------------------

#Azarakhsh_mokri #George_Makari #آذرخش_مکری دکتر آذرخش مکری #روانشناسی #Azarakhsh mokri #آذرخش_مکری #شگفتی #حیرت #هیجان #علوم_رفتاری

#azarakhsh_mokri #Dacher_Keltner #awe #sublime #psychology #psychiatry