کتاب «دو قرن سکوت» اثر پژوهشگر برجسته فقید «عبدالحسین زرینکوب» است. این کتاب به تاریخ ایران پس از حمله اعراب تا روی کار آمدن سلسله طاهریان اختصاص دارد و در آن به حوادث سیاسی و اجتماعی، و قیامهای ایرانی علیه خلفای عرب پرداختهشده است.
کتاب «دو قرن سکوت» از منابع ارزشمند فارسی برای مطالعه وضعیت فرهنگی اعراب پیش از اسلام، و وضعیت سیاسی و فرهنگی مردم ایران در دو قرن اول هجری به شمار میآید. بسیاری از اسلامگرایان و مدافعان تاثیر اسلام بر فرهنگ ایرانی همچون مرتضی مطهری این کتاب را باستانگرایانه، ملیگرایانه و آغشته به تعصب خواندهاند، با این وجود این اثر از منابع معتبر در نگارش تاریخ زبان و ادبیات فارسی به شمار میرود.
«دو قرن سکوت» نخست به صورت پاورقی در نشریه «مهرگان» سپس در سال۱۳۳۰ برای نخستین بار به صورت کتاب توسط همان نهاد منتشر شد.
پس از نخستین انتشار در زمان پهلوی دوم، به سرعت چاپ اول «دو قرن سکوت» نایاب میشود. دکتر زرینکوب به تجدید چاپ رضایت نمیدهد تا در فرصت مناسب به تجدید نظر دربارهٔ کتاب بپردازد. زرینکوب جوان، پنج سال وقت و انرژی صرف میکند و منابع متعدد را از دیده میگذارند تا در اردیبهشت ۱۳۳۶ متن گسترش یافته و تجدید نظر شده اثر از سوی انتشارات امیرکبیر منتشر میشود. او در مقدمهٔ ویرایش دوم، برخی از انتقادات ویرایش اول کتاب را ناشی از جوانی و تعصب خود در آن هنگام میداند.
از فروردین ۱۳۳۶ متن «دو قرن سکوت» از چاپ دوم به بعد تغییر نکرد و چاپهای بعدی بر پایهٔ همین متن انجام شدهاست. پس از گذشت بیست سال از پیروزی انقلاب، کتاب «دو قرن سکوت» مجوز چاپ گرفت و انتشارات سخن، چاپ نهم آن را منتشر کرد. در ابتدای این کتاب نقد مرتضی مطهری بر این کتاب -که بخشی از کتاب «خدمات متقابل ایران و اسلام» بودهاست- عیناً آورده میشود که به تحلیلهای زرین کوب پاسخ داده شدهاست.