Epische Reizen

De Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) produceerde zijn eigen zeekaarten. In de loop van haar lange bestaan ​​(1602-1799) benoemde de VOC officiële kaartenmakers in het Oost-Indisch Huis te Amsterdam. De VOC-kaartenmakers moesten geheimhouding zweren, maar hoe konden zij dat belangenconflict rijmen met hun activiteiten als commerciële uitgeverij?

Martijn Storms, conservator kaarten en atlassen, legt uit hoe de bibliotheken van de Universiteit van Leiden de VOC-kaarten in handen heeft gekregen, en vertelt de geschiedenis van Nederlandse kaartenmakers, met name over de families Blaeu en de Van Keulens.

Bekende Nederlandse kaartenmakers waren Plancius, Robaert, Blaeu, Van Keulen, Hessel Gerritsz, Isaak de Graaf en Janssonius.

Hoge Resolutie Kaarten, allen afkomstig uit de collecties van de UB Leiden:

Molukken, Blaeu: http://hdl.handle.net/1887.1/item:3617268 

Banda eilanden, Janssonius: http://hdl.handle.net/1887.1/item:2013678

VOC-kaart Zuid-Chinese Zee: http://hdl.handle.net/1887.1/item:3639564

Timor kaart: http://hdl.handle.net/1887.1/item:2324889

Instagram: @Epischereizen @Linschotenvereeniging

Host: Robert Tetteroo

In de winter van 1780, dreigt een vloot van 150 vissersschepen op de Doggersbank, onwetend van het uitbreken van de oorlog tussen Engeland en de Republiek, ten prooi te vallen aan Britse kapers. De reders in de Maassteden kloppen tevergeefs aan bij de Staten Generaal, de Admiraliteit en bij Scheveningse collega's om de vloot te waarschuwen.

Een Vlaardingse reder vindt uiteindelijk schipper Jacob van der Windt bereidt om met gevaar voor eigen leven en dat van zijn bemanning, de Noordzee op te varen om de vissersvloot te waarschuwen en terug te roepen. Op 7 schepen na lukt Jacob dat, en hiervoor verwerft hij eeuwige roem en de herinneringspenningen en bokaal zijn tot de dag van vandaag te zien in verschillende musea.

Gast: Jeroen ter Brugge, conservator Maritieme Collectie Rijksmuseum Amsterdam

Host: Robert Tetteroo

Instagram: @Epischereizen @linschoten-vereeniging

In de nieuwe podcast Epische Reizen nemen historici je mee langs vergeten zeeslagen, ontdekkingsreizen en landexpedities. Luister naar nooit eerder vertelde avonturen uit eeuwenoude reisjournalen van reizigers uit vervlogen tijden. Nieuwe afleveringen verschijnen twee wekelijks in alle podcast apps, of volg de link naar: 

Spotify: https://open.spotify.com/episode/2NjxgbAg3Vyl94DtjTP25L?si=a25d3d56644640a5

Apple podcast: https://podcasts.apple.com/nl/podcast/epische-reizen/id1776368760 

Of: https://epische-reizen.captivate.fm/ 

Deze podcast komt wordt gemaakt door Robert Tetteroo in samenwerking met de Linschoten Vereeniging. 

Instagram @epischereizen en @linschotenvereeniging  

Als de 4e Engelse Oorlog uitbreekt varen Britse kapers uit om Nederlandse vissers in te nemen op de Doggersbank. De vissersvloot weet nog niet dat het oorlog is, en is in groot gevaar. De vishoeker Juffrouw Johanna wordt gekaapt. Dankzij een uniek rijmjournaal van de Maassluise opvarende Hendrik van der Gaauw, weten we hoe de kaapvaart er uit het gezichtspunt van een slachtoffer er uit zag.

Hendrik en de bemanning van 7 gekaapte vishoekers uit Vaardingen en Maassluis, werden gevangen genomen en gingen een erbarmelijke en uitzichtloze periode tegemoet.

Jeroen ter Brugge, conservator van de Maritieme Collectie van het Rijksmuseum heeft dit verhaal onderzocht en vertelt de gebeurtenissen vanuit verschillende perspectieven zoals de reders, de kapers, de Staten Generaal, de Engelse en Nederlandse Admiraliteit, maar in het bijzonder vanuit de vissers zelf.

Instagram: @epischereizen @linschoten-vereeniging

Adam Willaerts (1577–1664), de bekende schilder van zeegezichten uit de 17e-eeuw, schilderde in 1621 het vertrek van de Pilgrim Fathers uit Delfshaven. Zie: https://collections.mfa.org/objects/678528

Wie waren de Pilgrim Fathers, die in de geschiedenis van de Verenigde Staten zo'n mythische status bereikten? Wat bracht ze van Engeland naar Leiden, en hebben ze daar ooit Neerlands eerste Amerikakenner Johan de Laet ontmoet?

In deze aflevering spreek ik met hoogleraar zeegeschiedenis Michiel van Groesen over schilder Adam Willaerts en de Pilgrim Fathers, die vanuit Leiden via Delfshaven vertrokken op de Speedwell naar Engeland. Vandaar voeren ze met de legendarische Mayflower naar Amerika waar ze hun eigen kolonie stichtten in Massachusetts.

Van de Pilgrim Fathers stammen zeven Amerikaanse presidenten af: Grant, Coolidge, Taylor, F.D. Roosevelt, George H.W. Bush, George W. Bush en Barack Obama.

Gast: Michiel van Groesen, hoogleraar zeegeschiedenis en voormalig voorzitter van de Linschoten vereeniging

Host: Robert Tetteroo

Instagram: @epischereizen @linschoten-vereeniging

#pilgrimfathers #adamwillaerts #Westindischecompagnie #Johandelaet #Leiden #Epischereizen #Linschotenvereeniging #nieuwnederland #maritiemegeschiedenis #historischepodcast #geschiedenis #nederlandsbrazilie #goudeneeuw #zeegeschiedenis #historischereizen #Mayflower #Speedwell #rapenburg #barackobama

In deze aflevering hoor je hoogleraar zeegeschiedenis Michiel van Groesen spreken over de steenrijke Johan de Laet (1581-1649), die hij typeert als koopman, bewindhebber, geleerde en orthodoxe scherpslijper.

De Laet was niet alleen in zijn tijd van grote invloed op de West-Indische Compagnie, maar ook voor hedendaagse historici is hij de belangrijkste bron voor het reilen en zeilen van dit 17e-eeuwse bedrijf. Hij schreef boeken als 'Nieuwe Wereld ofte Beschrijvinghe van West-Indien', ' Iaerlyck Verhael' (Jaarlijk verhaal, een geschiedenis van de WIC) en het 'Braziliaans Handboek', waarvoor hij naast zijn verzamelde kennis ook putte uit het (later grotendeels verloren gegane) WIC archief.

De West-Indische Compagnie kreeg van de Staten Generaal de Atlantische Oceaan als octrooigebied, met als kroonjuweel Noordoost Brazilie, en ook de forten en bezittingen aan de kust van West-Afrika, de Caribische eilanden en de kolonie Nieuw Nederland, het latere New York. Behalve een handelsmonopolie kreeg de WIC opdracht van de Staten Generaal om tijdens de Tachtigjarige oorlog de strijd met Spanje in de Amerika's voort te zetten.

Gast: Michiel van Groesen, hoogleraar zeegeschiedenis en voormalig voorzitter van de Linschoten vereeniging

Host: Robert Tetteroo

Instagram: @epischereizen @linschoten-vereeniging

#Westindischecompagnie #Johandelaet #Leiden #Epischereizen #Linschotenvereeniging #Nieuwholland #nieuwnederland #maritiemegeschiedenis #historischepodcast #geschiedenis #nederlandsbrazilie #goudeneeuw

In zijn handgeschreven reisjournaal voegde Jan Jacob Bertold (1798-1873) ook nog eens 45 zelfgemaakte aquarellen toe. Historicus Sjoerd de Meer bespreekt deze 'schetsen' in een vervolg op episode 5 "Een Burgerman op Avontuur".

Zie de aquarellen op Instagram: @epischereizen en @linschoten-vereeniging

Bertold voer van Texel, via Kaapstad naar Batavia en terug en schreef een boeiend, avontuurlijk en droogkomisch verslag over zijn reis naar Nederlands-Indië, waar hij werd geconfronteerd met een zware storm, muiterij en een schipbreuk.

Bijzonder zijn twee tekeningen van de toen 16 jarige passagier Charles Ferdinand Pahud (16 jaar) van de eilanden St. Helena en Ascension. Pahud werd later Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indie.

Het reisverhaal van Bertold komt uit het archief van het Scheepvaartmuseum in Amsterdam en is inmiddels uitgegeven onder de titel "Een burgerman op avontuur. Herinneringen en schetsen van de reis van Jan Jacob Bertold naar Nederlands-Indië, 1818-1819

Gast: Sjoerd de Meer, oud-conservator bij het Maritiem Museum Rotterdam en het Scheepvaartmuseum Amsterdam, bezorgde deel 124 in de reeks Werken van de Linschoten-Vereeniging.

Host: Robert Tetteroo

www.linschotenvereeniging.nl

De reis van de Jan Jacob Bertold naar Nederlands-Indië.

Historicus Sjoerd de Meer vond dit reisverhaal in het archief van het Scheepvaartmuseum in Amsterdam en besloot het uit te geven. In deze aflevering vertelt hij smaakvol over de avonturen van deze 20-jarige stuurman aan boord van het zeilfregat Johanna.

Bertold voer van Texel, via Kaapstad naar Batavia en terug. Het is een boeiend, droogkomisch verslag en een belangrijke bron voor de kennis van de vroeg-negentiende-eeuwse geschiedenis van de Nederlandse vaart op Indië.

Gast: Sjoerd de Meer, oud-conservator bij het Maritiem Museum Rotterdam en het Scheepvaartmuseum Amsterdam, bezorgde deel 124 in de reeks Werken van de Linschoten-Vereeniging.

Host: Robert Tetteroo

www.linschotenvereeniging.nl

Boek: "Een burgerman op avontuur. Herinneringen en schetsen van de reis van Jan Jacob Bertold naar Nederlands-Indië, 1818-1819"

Instagram: @epischereizen @linschoten-vereeniging

Deze Epische Reizen kort gaat over een herontdekt schilderij van een zeeslag tussen Chinese piraten en een gecombineerde vloot van Zheng Zhilong – vader van Koxinga – en VOC Gouverneur Hans Putmans in 1630.

Kijk mee: https://tinyurl.com/yckyn54r

Het levensgrote schilderij hangt in Engeland en is gemaakt door Simon de Vlieger in 1650. Bijzonder is dat beeltenis van de zeeslag zeer gedetailleerd is en dat de 17e-eeuwse schilder hoogst waarschijnlijk aanwijzingen kreeg van een ooggetuige.

Gast: Tristan Mostert, Universiteit van Leiden en voorzitter Linschoten vereeniging

Host: Robert Tetteroo

Instagram: @epischereizen @linschoten-vereeniging

#Formosa #Taiwan #Koxinga #Epischereizen #Linschotenvereeniging #Coyet #Coyett #FortZeelandia #1624 #simondevlieger  

Historicus Tristan Mostert vertelt over de strijd tussen de verhitte Chinese krijgsheer Koxinga, en de koppige VOC-gouverneur Frederick Coyet.

In 1624 – dit jaar precies 400 jaar geleden – vestigt de Verenigde Oostindische Compagnie zich op Formosa, het huidige Taiwan. Naast de gebruikelijke handel begint de VOC het eiland steeds verder te koloniseren, tot een enorme Chinese vloot en legermacht het fort Zeelandia aanvalt en belegerd. Hoe lang houden de VOC stand? En komt er op tijd hulp uit Batavia?

Ook memoreert hij aan zijn recente reis naar Taiwan waar hij zag hoe de Taiwanezen dit jubileumjaar herdenken, en bezocht hij de laatste overblijfselen van de 17e-eeuwse Nederlandse aanwezigheid op het eiland. 

https://nl.wikipedia.org/wiki/Fort_Zeelandia_(Formosa)#/media/Bestand:Atlas_Blaeu-Van_der_Hem_-_Taioan.jpg

Gast: Tristan Mostert, Universiteit van Leiden en voorzitter Linschoten Vereeniging

Host: Robert Tetteroo

Instagram: @epischereizen @linschoten-vereeniging

Boeken:

De Val van Formosa, door Tonio Andrade

‘t Verwaerloosde Formosa, Deel 90 werken van de Linschoten Vereeniging

Familie Coyett bezoekt de Koxinga schrijn in Taiwan (2018): https://www.taipeitimes.com/News/feat/archives/2018/01/28/2003686554

In de zomer van 1588 wordt Goa opgeschrikt door een gruwelijke roofmoord die de hele stad in beroering brengt. Jan Huygen van Linschoten doet er uitgebreid verslag van in zijn boek De Itinerario.

De moord vindt plaats in de Hollandse gemeenschap. Jan Huygen en zijn goede vriend Dirck "China" Pomp maken het van nabij mee als de Antwerpse diamantslijper en bon vivant Frans de Coningh op laffe wijze om het leven wordt gebracht.

Ontdek het fascinerende verhaal van Jan Huygen van Linschoten (1562-1611), de Nederlandse avonturier die de geheimen van de Portugese handelsroutes naar Azië onthulde en daarmee de weg vrijmaakte voor de Nederlandse handel met het Oosten en de VOC

• De avontuurlijke reis van Jan Huygen naar India als secretaris van de aartsbisschop van Goa.
• Het belang van zijn bestseller Itinerario voor de Nederlandse zeevaart.
• Zijn rol in de vroegste pogingen om een noordelijke doorvaart naar Azië te vinden.
• Waarom Jan Huygen naamgever werd van de Linschoten Vereniging.

Met historici Djoeke van Netten, universitair hoofddocent Vroegmoderne geschiedenis aan de UvA en Tristan Mostert, verbonden aan de Universiteit Leiden. Beiden zijn respectievelijk bestuurslid en voorzitter van de Linschoten Vereeniging, die zich inzet voor het uitgeven van historische reisjournalen van Nederlandse en Belgische reizen en expedities.

Instagram: @Epischereizen

https://www.linschoten-vereeniging.nl/

Jan Huygen van Linschoten, Itinerario, Aziatische handel, Nederlandse ontdekkingsreizigers, Linschoten Vereeniging, ontdekkingsreizen, Goa, Nova Zembla, Epische Reizen, Nederlandse zeevaart, VOC, WIC, Verenigde Oostindische Compagnie, geschiedenis