Bra podcast
Sveriges mest populära poddar
- Affärsnyheter
- Alternativ hälsa
- Amerikansk fotboll
- Andlighet
- Animering och manga
- Astronomi
- Barn och familj
- Basket
- Berättelser för barn
- Böcker
- Brottning
- Buddhism
- Dagliga nyheter
- Dans och teater
- Design
- Djur
- Dokumentär
- Drama
- Efterprogram
- Entreprenörskap
- Fantasysporter
- Filmhistoria
- Filmintervjuer
- Filmrecensioner
- Filosofi
- Flyg
- Föräldraskap
- Fordon
- Fotboll
- Fritid
- Fysik
- Geovetenskap
- Golf
- Hälsa och motion
- Hantverk
- Hinduism
- Historia
- Hobbies
- Hockey
- Hus och trädgård
- Ideell
- Improvisering
- Investering
- Islam
- Judendom
- Karriär
- Kemi
- Komedi
- Komedifiktion
- Komediintervjuer
- Konst
- Kristendom
- Kurser
- Ledarskap
- Life Science
- Löpning
- Marknadsföring
- Mat
- Matematik
- Medicin
- Mental hälsa
- Mode och skönhet
- Motion
- Musik
- Musikhistoria
- Musikintervjuer
- Musikkommentarer
- Näringslära
- Näringsliv
- Natur
- Naturvetenskap
- Nyheter
- Nyhetskommentarer
- Personliga dagböcker
- Platser och resor
- Poddar
- Politik
- Relationer
- Religion
- Religion och spiritualitet
- Rugby
- Så gör man
- Sällskapsspel
- Samhälle och kultur
- Samhällsvetenskap
- Science fiction
- Sexualitet
- Simning
- Självhjälp
- Skönlitteratur
- Spel
- Sport
- Sportnyheter
- Språkkurs
- Stat och kommun
- Ståupp
- Tekniknyheter
- Teknologi
- Tennis
- TV och film
- TV-recensioner
- Underhållningsnyheter
- Utbildning
- Utbildning för barn
- Verkliga brott
- Vetenskap
- Vildmarken
- Visuell konst
Start / Het uur van de waarheid
Het uur van de waarheid
Dennis van den Buijs duikt in de wereld van nepnieuws en online bedrog, samen met factcheckers, experten en luisteraars.
121 avsnitt • Längd: 30 min • Månadsvis
Om podden
Dennis van den Buijs duikt in de wereld van nepnieuws en online bedrog, samen met factcheckers, experten en luisteraars.
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
The podcast Het uur van de waarheid is created by VRT NWS. The podcast and the artwork on this page are embedded on this page using the public podcast feed (RSS).
Avsnitt
Dino's zagen er anders uit dan je denkt! En red het klimaat: neem het vliegtuig!
26 mars 2025 |
23 min
We weten vaak niet hoe dino's echt eruitzagen. De wetenschap stelt het beeld constant bij, maar het grote publiek volgt niet. Paleontoloog Koen Stein (VUB) neemt ons mee naar de echte T-rex, megalodon en velociraptor.
De trein nemen en niet het vliegtuig om het klimaat te redden? Zo simpel is het niet in Europa. Transport- en milieueconoom Stef Proost (KULeuven) legt de koehandel in CO2 uit.
Rwanda verspreidt online haat tegen België. En is Signal beter dan Whatsapp?
22 mars 2025 |
22 min
Is de app Signal echt veiliger en beter dan WhatsApp? Lara Richir (VRT NWS) sprak met de CEO van Signal en legt uit.
Wat zit er achter de vele anti-Belgische berichten uit Rwanda op sociale media? Factchecker Rien Emmery zocht het uit.
En VRT NWS-journalist Luc van Bakel spot gigakortingen bij Decathlon en Mediamarkt.
Kan iedereen hacken? Bedrijven met vals groen imago bestraft
15 mars 2025 |
26 min
De Flixbus is niet zo groen als het bedrijf zelf beweert op zijn website. De FOD Economie monitort systematisch valse klimaatclaims of zogenoemde greenwashing. Lien Meurisse van de FOD is te gast.
Iedereen kan vandaag een hacker worden. Het is poepsimpel geworden. Daarvoor waarschuwt expert cybercriminaliteit Peter Lahousse naar aanleiding van het undercoveronderzoek van VRT NWS bij pro-Russische saboteurs.
Luc van Bakel checkt foto's van Oekraïners met geamputeerde ledematen.
Undercover bij Russische saboteurs en fabels over bier van 't vat
12 mars 2025 |
23 min
VRT NWS ging undercover bij Russische saboteurs en bracht de hybride oorlog in Europa in kaart: Luc van Bakel legt uit.
Bier van 't vat is altijd beter! Klopt dat wel? We tappen uit het vat vol waarheid met biersommelier Sofie Vanrafelghem.
Trump is een held in Rusland en herbeleef de geschiedenis dankzij AI
8 mars 2025 |
24 min
De andere kant van de heisa: Olaf Koens keek naar de Russische staatstelevisie en zag hoe Trump een Russische held is geworden.
Video's over het dagelijkse leven van de Romeinen en Middeleeuwers gaan viraal, gemaakt met AI. Historicus Bram De Ridder keek mee.
Luc van Bakel checkt of windmolens koeien doden.
Een valse Rubens in The National Gallery? En antivaxers kapen Gents corona-onderzoek.
1 mars 2025 |
26 min
Hangt er een valse Rubens in The National Gallery in London? Bert Watteeuw, directeur van het Rubenshuis, reageert op de aantijgingen.
Is kaarsen branden ongezond? Ons licht in de duisternis heet Luc van Bakel die alle factchecks op een rij zet.
Wat als je wetenschappelijk onderzoek gekaapt en volledig omgedraaid wordt door antivaxers? Eline Meyers (UGent) maakt het mee.
Waarom is Tesla een Swasticar? Vlaamse landbouw verpakt reclame als wetenschap
26 februari 2025 |
20 min
Zijn onze melkkoeien echt klimaatvriendelijk? Dat staat in reclame van de VLAM die lijkt op een echt krantenartikel. Wat zegt de wetenschap en waar ligt de grens tussen reclame en misleidende overheidsboodschappen? Koen Wauters van VRT NWS en dr. Dorien Luyckx (PhD over Native Advertsising) leggen uit.
Wat is een Swasticar? Die hashtag over Elon Musk en Tesla is plots populair? Tim Verheyden legt uit.
Vals kankeronderzoek en de mythe van "overheerst" Belgie
22 februari 2025 |
28 min
Vals kankeronderzoek is een groeiend probleem. De wetenschap verliest jaren, de kankerpatiënt krijgt valse hoop. Wij spreken erover met Michaël Maris van het Antikankerfonds.
Luc van Bakel checkt uitspraken van JD Vance over een verbod op bidden in Schotland
We doorprikken de mythe dat België is een land is dat eeuwenlang overheerst is door andere landen. Wanneer historicus Brecht Deseure (ULB) die uitspraak hoort, wordt hij altijd lichtjes onpasselijk.
Mag je bakken in olijfolie? En waarom ChatGPT domme antwoorden geeft
19 februari 2025 |
22 min
Mag je bakken in olijfolie? Krijg je ontstekingen van zaadolie? Je hoort er veel over op TikTok maar wij vragen het aan voedingswetenschapper Nele Steenackers (KULeuven).
Waarom geven ChatGPT en co vaak domme antwoorden? Datajournalist Henk van Ess onderzocht AI-tools en geeft tips voor betere ervaringen.
Herkent je hond echt emoties? En hoe herken je nepvideo's over schietpartijen in Brussel?
15 februari 2025 |
26 min
Iedereen menopauzecoach! Maar dat is niet zonder gevaar, waarschuwen gynaecologen. Een gesprek met Heleen Vander Beken (VRT NWS).
Kunnen honden de mens echt lezen en onder meer ziektes voorspellen? Een gesprek met Anouk Haverbeke, professor dierengedrag aan de UGent.
De meest opmerkelijke factchecks van de week: virale nepfilmpjes over Anderlecht, neusklevers, en USAID, met Luc van Bakel.
Poolse spionnen in België. En hoe de AI-bedrijven smullen van defensiebudgetten.
12 februari 2025 |
25 min
Wie is spion Ryszard Kukliński? Wereldbekend in Polen, actief in België en misschien verantwoordelijk voor het vermijden van een Derde Wereldoorlog. Luc van Bakel doet het verhaal.
Welk AI-bedrijf werkt niet samen met legers en wapenfabrikanten? Professor Internationale Politiek Marijn Hoijtink (UAntwerpen) waarschuwt voor de vervlechting van technologie, defensie en macht.
Waarom elke wereldkaart een leugen is. En zitten er meelwormen in ons brood?
8 februari 2025 |
27 min
Elke kaart liegt! Dat zegt historisch cartograaf Bram Vannieuwenhuyze (Universiteit Amsterdam) na de heisa over de Golf van Amerika/Mexico.
Klopt het dat er meelwormen in ons brood en pasta verwerkt zijn? Luc van Bakel kronkelde zich door feit en fictie.
Tim Verheyden heeft zijn baret en accordeon ingepakt voor de AI-summit in Parijs. Wat mogen we daarvan verwachten?
Valse aardbeving of kernproef in Iran? En welke rol krijgt AI in jouw leven volgens de regering De Wever?
5 februari 2025 |
18 min
Een vermeende Iraanse kernproef blijkt toch een echte aardbeving: geoloog Katleen Wils (UGent) legt uit.
Tim Verheyden analyseert het regeerakkoord op het vlak van AI en technologie.
Luc van Bakel vertelt hoe Meta (Instagram, Facebook) grof geld blijft verdienen aan fake news.
"AI uit China zal Europa redden" en wie manipuleert de Duitse verkiezingen?
1 februari 2025 |
27 min
DeepSeek en de Chinese AI zijn geen bedreiging maar de redding voor de Europese technologische sector. Hoe dat zit en waarom we ons blindstaren op Silicon Valley vertelt sinoloog en technologieondernemer Pascal Coppens.
We maken onszelf graag wijs dat we minder alcohol drinken dan we doen. Koen Wauters van VRT NWS deed zelf de test tijdens Dry January en getuigt.
Sterven Europa en Japan uit als we niet snel meer kinderen maken?
29 januari 2025 |
22 min
Sterven we uit omdat we te weinig kinderen maken? Zeker in Japan en Europa? Dat beweert Elon Musk constant op X en met hem veel anderen. Hij moedigt de mensheid zelfs aan om meer kinderen te krijgen! Demograaf Patrick Deboosere (VUB) scheidt feit van fictie.
En Dorien Vanmeldert van VRT NWS buigt zich over de vele vragen die we binnenkrijgen over een luchtfoto na de branden in L.A. met de boodschap HELP op de grond.
Hoe oud zijn appels in de winkel? En pakjesfraude met jouw adres
25 januari 2025 |
24 min
Hoe oud zijn de appels die we eten? Luisteraar Didier signaleerde ons een filmpje op Facebook waarin sprake is van appels die minsten 1 jaar geleden geplukt zijn. Klopt dat?
Bart Nicolai van het Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten legt uit.
Tim Verheyden heeft last van pakjesfraude met zijn adres, Lien Muerisse van de FOD Economie luistert mee.
En Luc van Bakel schenkt klare wijn over thee en het Panamakanaal
Plagiaat in de muziek en smeulend fake news na de bosranden in L.A.
22 januari 2025 |
28 min
Plagiaat in de muziek: waar stopt de inspiratie en begint de diefstal? We spreken erover met producent en pianist Hans Francken en met Jozefien Vanherpe (KULeuven) die alles weet over intellectueel eigendomsrecht.
De bosbranden in Los Angeles smeulen na. Luc van Bakel legt uit hoe de ramp de perfecte cocktail vormt voor fake news en desinformatie inclusief AI en Russische beïnvloeding.
Was Hitler een socialist? En Mel Gibson verspreidt leugens over kanker
18 januari 2025 |
22 min
Steeds meer mensen beweren dat Hitler geen rechtse conservatief was maar een gevaarlijke socialist en communist. Duitslandkenner Georgi Verbeeck (KULeuven) legt uit.
Mel Gibson kent 3 vrienden die genazen van terminale kanker dankzij een blauw verfmiddel voor textiel. Oncoloog Filip Lardon (UAntwerpen) is kritisch.
En VRT NWS-journalist Luc van Bakel brengt leugens over Tupperware meer naar de studio.
Waarom maakt de digitale euro mensen bang? En wat is er mis met zielige livestreams op TikTok?
15 januari 2025 |
26 min
Complotten over de digitale euro tieren welig: "Staatscontrole! Al je geld weg in een klik! Frituur verboden voor mensen met hoog BMI!" Tim Verheyden van VRT NWS zet op een rijtje wat er circuleert. Selien De Schryder, professor monetaire economie (UGent) vertelt wat die digitale euro echt is.
Zielige livestreams op TikTok zijn vaak het werk van oplichters, uitleg door Dorien Vanmeldert van VRT NWS.
En Luc van Bakel zet de belangrijkste factchecks van de week op een rijtje.
Gili ontmaskert helderzienden en Facebook gooit factcheckers buiten
11 januari 2025 |
24 min
Is factchecking dood nu Mark Zuckerberg alle contracten opzegt voor factcheckers op Facebook? Jan Jagers van De Checkers werkt via de Knack-redactie ook als factchecker voor Facebook in ons land.
Gili is boos op de paranormale quatsch in James & Co op Play4, hij waarschuwt andermaal voor helderzienden.
Is Jack The Ripper fake news? En boekt AI jouw vakantie in 2025?
4 januari 2025 |
22 min
Jack The Ripper was fake news en de start van vele complottheorieën, blijkt uit een nieuwe BBC-documentaire. Anglofiel Harry De Paepe keek naar de eerste aflevering van het nieuwe seizoen van 'Lucy Worsley Investigates' op BBC over de zaak Jack The Ripper.
Tim Verheyden blikt vooruit op 2025: wat mogen we verwachten van AI in ons dagelijks leven? Wat met TikTok en andere sociale media? En wat doet Elon Musk in de schaduw van Donald Trump?
Dickpics en seksueel cybergeweld tegen vrouwen: hoe pakt de VN het aan?
21 december 2024 |
30 min
Wat is het geheime algoritme achter verslavende kindertelevisie? Wat maakt Bumba anders dan CocoMelon? Uitleg door ontwikkelingspsychologe Telidja Klaï,die werkt als content manager bij Ketnet.
Van dickpics tot meisjes die vermoord worden gewoon omdat ze online zijn: moet bescherming tegen cybergeweld tegen vrouwen in de de VN-mensenrechten? Catherine Van de Heyning vindt van wel en is in Genève om de VN te adviseren.
Foto's van je kinderen delen is gevaarlijk. En wat is de hybride oorlog?
18 december 2024 |
25 min
Het delen van foto's van je kinderen of kleinkinderen op sociale media is niet zonder gevaar. Joni Tomelei zag plots haar eigen dochter opduiken in reclame online en expert sharenting Liselot Hudders (UGent) vertelt wat er met je foto's kan gebeuren.
De NAVO en ons crisiscentrum waarschuwen voor een hybride oorlog waar we volop in zitten. Wat is dat? Luc van Bakel (VRT NWS) legt uit.
Russen verdienen miljoenen met valse artikels over BV'S en waarom hebben zwarte vogels een slecht imago?
14 december 2024 |
25 min
Russen verdienen miljoenen met nepartikels over BV's.
De Vogel van het Jaar is nog niet bekend, maar zal zeker zwart zijn. Maar waarom hebben zwarte vogels een imagoprobleem?
Beelden van Syrische gevangenissen gingen de wereld rond, maar VRT NWS-journalist Luc van Bakel weet dat niet alle video's echt zijn.
Koloniale mythes over afgehakte handen. En hoe ontmasker je medische onzin?
11 december 2024 |
24 min
Over het koloniale verleden van België doen er veel verhalen de ronde. Met historicus Gert Huskens (Universiteit Utrecht) onderzoeken we welke verhalen waar zijn, en welke niet.
En hoe ontmasker je medische onzin? Daarover praten we met arts en journalist Marleen Finoulst.
Gladiator II: feit of fictie? En waarom zijn schattige AI-katjes op TikTok een probleem?
7 december 2024 |
29 min
Wie waren de echte gladiatoren en vochten zij tot de dood in het Colosseum? Historicus Jeroen Wijnendaele (UGent) scherpt zijn zwaard over de film Gladiator II.
Waarom zijn AI-katjes op TikTok een probleem? Tim Verheyden komt praten over AI-slop aka digitale rommel.
VRT NWS-journalist Luc van Bakel injecteert de luisteraar met een factcheck over vaccinaties.
Ben ik mijn ziekte? Misleidend zelfbeeld bij ADHD, depressie en anorexia
4 december 2024 |
25 min
Wie ben ik? En wie ben ik als medicatie neem omwille van een aandoening? Stuurt die medicatie dan mijn persoonlijkheid? We praten erover met Sanneke de Haan, Universitair Docent Bio-ethiek en Ethiek van (geestelijke) gezondheid aan het Ethiek Instituut en Socrates Hoogleraar Psychiatrie en Filosofie aan de Erasmus School of Philosophy van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
En VRT NWS-journalist Tim Verheyden merkt dat ook Bluesky nu al last heeft van fake accounts.
Hoe herken je een echte politieman van een nepagent? En op bezoek bij TikTok
30 november 2024 |
24 min
Steeds meer politiekorpsen waarschuwen voor nepagenten die je opbellen of voor de deur staan. Hoe herken je de echte arm der wet? Wouter Bruyns van de Antwerpse politie legt uit.
Tim Verheyden mocht op bezoek gaan bij TikTok in Ierland. Wat heeft hij daar gezien?
En VRT NWS-journalist Luc Van Bakel checkt of kauwgom kan helpen om vroeggeboorte te voorkomen.
Waarom we zelfs de olifant zullen vergeten mocht hij uitsterven
27 november 2024 |
19 min
Dieren kunnen 2 keer uitsterven: op aarde en in ons hoofd. Dat is gevaarlijk, waarschuwen wetenschappers. "Generatie na generatie verdwijnen dieren uit ons collectieve geheugen. De rijkdom van de natuur was zo onvoorstelbaar groot, maar de kennis ebt weg en de norm verandert", zegt bioloog Marc Argeloo.
Hoe kan je mensen die afgelegen wonen en amper toegang hebben tot kritische media toch mediawijs maken? Daar praten we over met Bart Vetsuypens, directeur van VZW Comundos.
Een chip in je darmen: slim idee? Hoeveel cyberaanvallen zijn er elke dag in België?
23 november 2024 |
24 min
Microsoft stelt zijn jaarrapport cyberveiligheid voor. Bart Asnot is te gast over 7.000 aanvallen op wachtwoorden per seconde! Ze zien ook dat België een steeds belangrijker digitaal doelwit is geworden
Zijn onze darmen echt nog zo'n ongekend wetenschappelijk terrein? Imec ontwikkelt een inslikbare sensor die je volledige maag- darmstelsel in kaart kan brengen, Annelies Goris legt uit.
En factchecker Luc van Bakel (VRT NWS) checkt verhalen over snottebellen en het einde van het papieren geld!
Noord-Koreanen in Oekraïne: kloppen de clichés over het land van Kim Jong-un?
20 november 2024 |
22 min
Noord-Koreanen vechten in Oekraïne: kloppen de clichés over het land van Kim Jong-un? Koreakenner Remco Breuker praat over porno, de zwarte markt en tophackers.
Factchecker Rien Emmery legt uit hoe het satirische The Onion de failliete complotdenker Alex Jones uitkocht.
VRT NWS-journalist Luc van Bakel checkt of witte mannen echt kleiner worden!
Artificiële intelligentie schrijft valse Wikipedia-artikels. En vernielt Nederland zijn eigen duinen?
16 november 2024 |
20 min
Wikipedia kampt met valse artikels en paragrafen die door AI geschreven zijn. We spreken technologiefilosofe Katleen Gabriëls (Maastricht University)
VRT NWS-journalist Tim Verheyden zocht uit of je de camera van je slimme deurbel ergens moet registreren.
VRT NWS-journalist Luc van Bakel checkt geruchten over Nederlanders die hun duinen vernielen, en de NAVO die de VS zelf de deur zou wijzen.
Politici liegen over overstromingen. En een half miljoen camera's in België maar niemand controleert ze.
9 november 2024 |
40 min
Hoeveel camera's hangen er in België? Waar hangen ze? Wie filmt ons? En waarom weten we dat niet als burger? Tim Verheyden en Jelle Janssens (criminoloog aan de UGent) zijn te gast.
VRT NWS-journalist Luc van Bakel vertelt welk fake news er rondgaat na de verkiezingen in de VS.
Er is veel desinformatie over overstromingen zoals die in Valencia: wat is de rol van het wegnemen van dammen, dijken en riolering? Hydroloog Patrick Willems (KU Leuven) schept verheldering.
Werd Kanye West gekloond door de Illuminati? Is collageen echt hét wondermiddel voor een jongere huid?
2 november 2024 |
30 min
Op sociale media wordt collageen aangeprezen als wondermiddel voor een jongere en stevigere huid. Het wordt gepromoot in voedingssupplementen, drankjes en dagcrèmes. Experts blijven kritisch. We praten erover met dermatoloog Samira Baharlou van het UZ Brussel.
De populaire complottheorie dat rapper Kanye 'Ye' West vervangen zou zijn door een lookalike, steekt opnieuw de kop op door de Amerikaanse influencer en podcaster Kristin Cavallari. Muziekkenner Vincent Byloo factcheckt het verhaal.
Wie gelooft Kamala Harris en Donald Trump? En veel filmpjes van dieren in nood zijn in scène gezet
26 oktober 2024 |
39 min
Welke rol spelen leugens in de Amerikaanse verkiezingen? Welk fake news gaat er rond? We spreken erover met factchecker Maarten Schenk van leadstories.com en met Peter Van Aelst, politoloog en Amerikakenner van de UAntwerpen.
Tim Verheyden interviewde bestsellerauteur Yuval Noah Harari (Sapiens, Nexus) en betrapte hem over leugens over AI.
Dierenrechtenorganisaties waarschuwen voor filmpjes die viraal gaan waarin dieren gered worden. Vaak zijn ze in scène gezet.
Waarom smullen we van seksschandalen met sterren? En amateurisme troef bij de volmachten in Ninove
19 oktober 2024 |
29 min
Weervrouw Jacotte Brokken is gefascineerd door de samenzweringstheorie dat Beyoncé betrokken is bij het schandaal van P. Diddy. Cultuursocioloog Walter Weyns legt uit dat we al duizenden jaren smeuïge verhalen en bovenal seksschandalen doorvertellen over de rijken en machtigen der aarde.
Tim Pauwels van VRT NWS heeft als eigenhandig het aantal volmachten geteld dat in Ninove gebruikt is bij de verkiezingen. Hij heeft veel vragen bij de manier waarop dat wordt geregistreerd.
TikTokdokter Maarten vecht tegen valse info over gezondheid
12 oktober 2024 |
22 min
Kunnen de Russen onze kiesbureaus hacken? Jeroen Windey van Binnenlands Bestuur legt uit.
VRT NWS-journalist Luc Van Bakel factcheckt Bart De Wever en Kamala Harris tot in de slaapkamer
Gezondheid en Wetenschap begint met huisarts Maarten op TikTok
Word je gezonder wanneer je een slimme ring draagt?
9 oktober 2024 |
21 min
Maken chips in en rond ons lijf ons gezonder? VRT NWS-journalist Tim Verheyden testte de gezondheidsring van Samsung. Tamara Denie van Roche Diagnostics vertelt over hun sensoren bij diabetespatiënten.
Dave Allegaert uit Waregem kreeg een handgeschreven verjaardagskaart in de bus van een lokale N-VA-kandidaat. Maar Dave kent de politicus van haar noch pluim en vindt dit heel eng. Hoe kan dit? Privacy-expert Bart van Buitenen (Dasprive vzw) legt uit wat er gebeurd is.
Maakt AI een oorlog minder dodelijk?
5 oktober 2024 |
26 min
Worden oorlogen minder dodelijk door AI en hoogtechnologische wapens? We spreken met VRT NWS-expert Jens Franssen en politicoloog Marijn Hoijtink (UAntwerpen).
En verder: 10 keer per week frietjes eten zoals Matthias Diependaele? We factchecken wat dat doet met je gezondheid.
Misschien liegt jouw burgemeester: misleiding in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen
28 september 2024 |
41 min
De zetelverdeling in onze steden en gemeenten is pertinent onevenredig. Volgens het systeem Imperiali wint de grootste partij onevenredig veel zetels. Soms kan je met 38% van de stemmen wel meer dan 50% van de zetels binnenrijven.
Burgemeesters pakken richting 13 oktober graag uit met gedaalde criminaliteit in hun stad of gemeente. Maar klopt dat wel?
Geert Van Damme van AdLens en politiek marketeer Reinout Van Zandycke fileren de advertenties op socialer media van lokale partijen en politici.
Spioneren de Russen voor de Belgische kust? En worden we bedrogen in de supermarkt?
25 september 2024 |
29 min
Onderzoek van VRT NWS toont tal van verdachte scheepvaartactiviteiten op de Europese zeeën aan, onder andere van Russische vaartuigen. Hoe voorbereid is ons land op mogelijke acties van spionage of sabotage in de Noordzee?
Liggen supermarkten vol producten die gezonden worden voorgesteld dan ze in werkelijkheid zijn?
Pas op! Fien Germijns wil niet echt je vriend zijn op Facebook
21 september 2024 |
20 min
Valse vrienden! Veel mensen kregen op facebook berichten van collega Fien Germijns van Studio Brussel. Alleen was zij dat niet! Wie zit er achter die valse profielen, hoe vaak komt dat voor, en hoe herken je ze? We spreken Fien en technologiekenner Tim Verheyden van VRT NWS.
En we zetten de meest recente factchecks op een rij.
"Ik verloor honderden euro's door een vervalste bank-app"
14 september 2024 |
20 min
Mégane verloor honderden euro's door een valse bankapp! Hoe herken je die vervalste apps? Mégane getuigt hoe iemand haar oplichtte toen ze haar laptop verkocht, Tim Verheyden (VRT NWS) geeft uitleg en Lien Meurisse (FOD Economie) geeft tips om oplichting te vermijden.
Luc van Bakel, de chef van de checkredactie van VRT NWS, checkt of je hoofdluizen echt kan bestrijden met een badmuts vol olijfolie!
Spreken met overledene via AI: hulp of gevaar? En al duizenden valse voetbalshirts in beslag genomen
29 juni 2024 |
31 min
Valse voetbaltruitjes: ze zijn overal tijdens het EK, maar mag je ze dragen en kopen? En hoe groot is die namaakindustrie?
Europa dreigt fors kouder te worden als de Golfstroom stilvalt. Kritische klimaatsceptici wijzen erop dat we decennia horen dat alles warmer zou worden. Wie heeft er gelijk?
Je kan dankzij AI blijven praten en chatten met overleden dierbaren. Platte commercie op kap van emotioneel leed? Of zinvolle rouwtherapie?
En de meest opmerkelijke factchecks van de week.
Akelig echte deepfake van Hanne Decoutere en vervangt het AI-fotomodel binnenkort het echte?
22 juni 2024 |
32 min
Verdwijnt het echte fotomodel door AI? Daar spreken we over met Cameron-James Wilson, de ontwerper van AI-fotomodel Shudu dat de cover van Vogue haalde. En met Severine Nijs van modellenbureau Jackie Lee.
In de checkrubriek kijkt Luc van Bakel naar een slecht vertaalde speech van Meloni en naar een akelige deepfake van Hanne Decoutere.
Kloppen de clichés over Native Americans? 100 jaar geleden kregen ze het staatsburgerschap in de VS. Amerika-kenner Steven de Foer maakt de balans op.
Big pharma patenteert oude inheemse medicijnen? Hoe werken clickbait-nieuwssites?
15 juni 2024 |
31 min
"Hugo Sigal heeft touche": hoe werken clickbait-titels met BV's?
Grote farmabedrijven patenteren eeuwenoude medicijnen van inheemse volkeren. Wat is biopiraterij?
In onze checkrubriek gaan we na of Joe Biden aan dementie lijdt en of thee echt helpt tegen onder meer kanker.
Mag Europa de foto's controleren die jij rondstuurt? En leugens over Grieken en Romeinen!
8 juni 2024 |
32 min
Europa wil de beelden die we versturen op berichtendiensten laten screenen. Onder het Belgische voorzitterschap zijn verregaande stappen gezet richting chatcontrol. Goede zaak of Big Brother? Sofie Royer is privacy-experte en geeft uitleg en bedenkingen bij dat plan.
Veel beweringen over de Oudheid zijn fout. We misbruiken de Grieken en Romeinen aan de lopende band zegt classicus Patrick De Rynck.
Luc Van Bakel, chef factchecking van VRT-NWS, maakt de balans op van de factcheckmarathon.
Wat is het belang van politieke factchecks?
1 juni 2024 |
37 min
VRT NWS schakelt in aanloop naar de verkiezingen een versnelling hoger om politieke uitspraken te factchecken en organiseert een factcheckmarathon. Het uur van de waarheid is te gast op de marathon, en praat onder meer over hoe belangrijk politieke factchecks zijn.
Valse clichés over racistische Vlamingen en wie is de Duitse prins die een staatsgreep beraamde?
25 maj 2024 |
33 min
In Duitsland is het proces tegen de extreemrechtse Reichsbürger-beweging gestart. Heinrich Reuss, die zichzelf ‘Prins’ noemt, is de meest opmerkelijke spilfiguur. Wat moeten we weten over de ‘prins’?
Buitenlandse journalisten en correspondenten hebben soms een vertekend beeld van België en de Belgische politiek, omdat ze enkel de Franstalige media volgen.
Gefoefel onder vogelaars en staat de verkiezingsuitslag al op sociale media?
18 maj 2024 |
35 min
Wat zeggen sociale media over de verkiezingscampagne? Welke onderwerpen leven er? Welke politici krijgen aandacht? Hangt populariteit altijd samen met budgetten?
We praten over misleiding in de wereld van het competitief vogelspotten.
En we praten over een van de meest uitgebreide complottheorieën: Tartaria.
Met welke woorden kan je stiekem iemands gedrag sturen? Is AI een ramp voor het klimaat?
11 maj 2024 |
33 min
Artificiële intelligentie is een ecologische ramp.
Met welke woorden wordt je gedrag stiekem gestuurd en hoe wordt dat in de politiek gebruikt? Auteur Tim den Heijer legt het uit in zijn boek ‘bromvliegtaal’.
Kan Chat GPT jouw thesis schrijven? En hoe verstoren de Russen de gps van onze vliegtuigen?
4 maj 2024 |
31 min
Het merendeel van onze universiteiten en hogescholen staat studenten toe om gebruik te maken van artificiële intelligentie bij het schrijven van hun master- of bachelorproef. Dat blijkt uit een rondvraag van VRT NWS. Maar is dat wel een goede zaak?
Vliegmaatschappij Finnair heeft aangekondigd tijdelijk niet meer richting Estland te vliegen door herhaaldelijk verstoorde gps-signalen. Er wordt met een beschuldigende vinger naar Rusland gewezen.
Vergeet China, ook Amerika bespioneert je! En zijn er meer wegenwerken in een verkiezingsjaar?
27 april 2024 |
27 min
Vergeet China, ook Amerika bespioneert je! En zijn er meer wegenwerken in een verkiezingsjaar?
Maffia gebruikt valse koeien om Europees geld op te strijken en complotten rond regen in Dubai
20 april 2024 |
36 min
Via een ingenieus systeem kan de Italiaanse maffia Europese landbouwsubsidies opstrijken zonder dat er maar één koe of tractor in het veld staat. Correspondent Angelo Van Schaik vertelt hoe ze dat doen.
Een grote regenstorm in Dubai doet heel wat complottheorieën groeien.
Baas in eigen hoofd: kan AI binnenkort onze gedachten lezen?
13 april 2024 |
34 min
Baas in eigen hoofd: kan AI binnenkort onze gedachten lezen? Dankzij Neuralink en Elon Musk staat het ontcijferen van hersengolven hoog op de agenda. Maar komt het ooit zover? Kan AI ooit onze gedachten lezen en ontcijferen? Wat zou daar het voordel van zijn? En het gevaar? We praten erover met VRT NWS-journalist Tim Verheyden, An Jacobs, professor sociologie aan de VUB en verbonden aan imec, en Arno Libert, co-founder en CEO van Mindspeaker.
Wie gelooft er in de platte aarde? En ontmasker zelf oplichters die tweedehandsauto's verkopen!
6 april 2024 |
28 min
Het is opletten voor oplichters die zich voordoen als verkopers van tweedehandswagens via online platformen als 2dehands.be. Onze redactie ontving de afgelopen weken enkele getuigenissen van mensen die zo bijna in de val werden gelokt. Vorig jaar maakten oplichters zeker meer dan een half miljoen euro buit via valse zoekertjes. We geven tips hoe je dit zelf kan herkennen.
Waarom blijft de complottheorie van de platte aarde regelmatig opduiken?
Big business met nazi-Duitsland, over merken als Ford en Volkswagen. En hoe beïnvloedt Rusland onze verkiezingen?
30 mars 2024 |
32 min
De hele week ging het in het nieuws over mogelijke Russische inmenging in onze verkiezingen. Het Belgische Crisiscentrum dat instaat voor de communicatie met de inlichtingendiensten en Staatsveiligheid legt uit hoe zij alles monitoren en hoe politici meer op hun cybersecurity kunnen letten.
De Volkswagen Golf bestaat 50 jaar. Volkswagen wordt door velen nog altijd gelinkt aan nazi-Duitsland. Hoe zat dat ook alweer en kennen we nog zo’n bedrijven?
Opgelicht door goedkope hotelkamers, hoe groen is jouw totebag echt en mag je nog 'boterham' zeggen?
23 mars 2024 |
38 min
Hoteluitbaters en de Europese horecavereniging klagen over de vele misleidende boekingsplatformen die goochelen met prijzen. Wat doe je nu als consument het beste?
Katoenen totebags blijken minder milieuvriendelijk dan eerst gedacht. We praten erover met Laure Herweyers, doctor in de productontwikkeling aan de Universiteit Antwerpen.
En we zetten de meest opmerkelijke factchecks van de voorbije week op een rij.
Hoe pornosterren toch naakt op Instagram geraken en feit en fictie over je slaap
16 mars 2024 |
25 min
Op sociale media (vooral Instagram en Facebook) omzeilen 18+ content creators de naaktregels met de hashtag #breastfeeding. Wij praten met een model die die trend met lede ogen aan populariteit ziet winnen.
En naar aanleiding van Wereldslaapdag (15 maart) nemen we de grootste mythes over slaap onder de loep.
Kate Middelton middelpunt van bizarre complottheorieën. Heisa rond Europapa van Joost Klein! En valse VRT-berichten duiken op
9 mars 2024 |
35 min
Is Europapa van Joost Klein pure hersenspoelende propaganda voor de EU? Hoe neutraal is het songfestival? Cultuurwetenschapper Jonas Verschueren (KU Leuven) en Eurovisie-kenner Gianni Paelinck van VRT NWS duiken mee in de complottheorie!
Kate Middleton was vermist, lag in coma, bleek vermoord of op weg naar Brazilië voor een BBL. Het Britse koningshuis is al eeuwenlang het slachtoffer van de wildste geruchten en samenzweringstheorieën, vertelt historicus en anglofiel Harry De Paepe.
Jongeren factchecken TikTokkende politici en verstoort tandpasta met muntsmaak je slaap?
2 mars 2024 |
27 min
Ruim 500.000 jongeren in Vlaanderen en Brussel mogen dit jaar voor het eerst stemmen. Om die jongeren te helpen met hun keuze, is Dwaalzin, de vrijzinnig humanistische jongerencommunity, even geleden een TikTok-account gestart. Daar factchecken ze opvallende uitspraken van politici.
In onze checkrubriek bekijken we onder meer de invloed van tandpasta op je slaap.
En we onderzoeken waarom mediabedrijven vaak niet blij zijn dat hun artikels, foto's en video's gebruikt worden om AI te trainen.
Bestaat ADHD niet echt? En wat als de meest beruchte hackersbende ter wereld zelf gehackt wordt?
24 februari 2024 |
24 min
ADHD bestaat niet! Dat wordt online toch beweerd. En ook auteurs als Johann Hari en neuroloog Richard Saul beweren dat ADHD eigenlijk niet bestaat, dat het geen diagnose is, maar een beschrijving van een hoop afzonderlijke symptomen. Bestaat ADHD niet?
De Britse politie heeft één van ’s werelds grootste hackersbendes opgedoekt: Lockbit. Ze deed dat door de bende zelf te hacken. Hoe uitzonderlijk is dat?
Rusland wil Afrika veroveren met fake news. En jongeren maken strafbare valse naaktfoto's
17 februari 2024 |
32 min
Rusland probeert Afrika te veroveren met fake news en desinformatie.
Uit een nieuw onderzoek van de Universiteit van Antwerpen blijkt dat 13,8 procent van Belgische jongeren al deepnudes of AI-naaktbeelden ontvangen heeft. Vooral mannen maken het en vrouwen zijn er slachtoffer van. Apps om deepnudes mee te maken, zijn zo alomtegenwoordig op het internet dat jongeren niet doorhebben dat het strafbaar is, klinkt het.
Waarom lanceren politieke partijen eigen nieuwsapps? En groeien er écht meer bomen in Europa dan 100 jaar geleden?
10 februari 2024 |
35 min
Waarom lanceren N-VA, PVDA en Vlaams Belang eigen nieuwsapps? Zijn die misleidend?
AI helpt bedrijven bij sollicitaties en bij moeilijke beslissingen. Maar wie controleert of die AI en algoritmes eerlijk en onbevooroordeeld zijn?
Kaartjes op sociale media beweren dat Europa nu meer bossen heeft dan 100 jaar geleden. Klopt dat?
Bedrog in de koers: zit er een motor in de fiets? Facebook wordt 20 en Fanny Kiekeboe factchecker
3 februari 2024 |
33 min
Dit weekend is het WK veldrijden. Acht jaar nadat er een Belgische veldrijdster betrapt werd op een motortje in haar fiets, gonst het nog altijd van de geruchten. Wij praten met een controleur: hoe sporen ze fraude op.
Fanny Kiekeboe wordt factchecker in de vernieuwde Kiekeboe-stipreeks. Waarom hebben de makers voor deze verhaallijn gekozen?
En Facebook wordt 20: welke rol speelde het platform in de verspreiding van desinformatie.
Hoe manipuleert AI de verkiezingen? En dino's bestaan niet, zeggen complotdenkers.
20 januari 2024 |
34 min
OpenAI, het bedrijf dat onder andere ChatGPT maakt, heeft maatregelen aangekondigd om misbruik van ChatGPT en DALL-E in tijden van verkiezingen tegen te gaan. Zullen die maatregelen volstaan?
En verder: waarom geloven sommige mensen dat dino's een uitvinding van de mens zijn? En hoe geloofwaardig is een Netflix-documentaire over al dan niet vegan eten, als die betaald werd door een stichting die plantaardig eten promoot?
Bestaan zombie-herten? En zoekt CD&V het mooiste plekje van West-Vlaanderen of jouw data?
13 januari 2024 |
32 min
CD&V zit achter de onlinecampagne ‘De mooiste plekje van West-Vlaanderen’ en heeft daar al 20.000 euro aan Facebook-advertenties in geïnvesteerd. Toch is het even zoeken om door te hebben dat de partij achter de campagne zit. Is dat een nieuwe manier van campagne voeren?
Welke impact had fakenews op de verkiezingscampagne in Taiwan?
En veel jongeren maken zich door verschillende TikTok-filmpjes zorgen over zombie-herten. Is hun bezorgdheid terecht?
Na elke vulkaanuitbarsting smeult het fake news, en Vlaanderen stond in de 13e eeuw in rep en roer door een complottheorie over een dode graaf
23 december 2023 |
31 min
Op de digitale advertentiemarkt (lees: via de cookies en trackers aanwezig op elke website) zijn gevoelige gegevens te koop van militairen, politici, politieagenten en medewerkers van veiligheidsdiensten. Dat blijkt uit onderzoek van een Ierse burgerrechtenorganisatie.
En verder: fake news over vulkaanuitbarstingen, en een complottheorie zorgde voor onrust in het 13e eeuwse Vlaanderen.
Maakt computertechnologie het voetbal eerlijker? En waarom is vliegen goedkoop en de trein nemen duur?
16 december 2023 |
37 min
Na de COP28 de vraag: waarom kost een vliegtuigticket zo veel minder dan een treinticket?
Na alweer een opstoot van ontevredenheid bij onze topclubs over de VAR: heeft de computertechnologie de sport eigenlijk eerlijker gemaakt? Wat zegt de wetenschap?
En hoe beïnvloedt de Russische propagandamachine onze jeugd met verhalen over Oekraïne? De BBC legt in een onderzoek liefst12.000 valse TikTok-accounts bloot die desinformatie verspreidten over onder meer de levensstijl van bekende Oekraïners.
Hulp na de Sint: chocolade in of uit de koelkast? Aantal cyberaanvallen explodeert. En bedreigt populisme de democratie?
9 december 2023 |
36 min
Het aantal cyberaanvallen stijgt enorm. Wereldwijd gebeuren er 4000 aanvallen per seconde. Hoe gebeurt zo een aanval en wat kunnen bedrijven of gewone internetgebruikers tegen doen?
En verder: hoe bewaar je al die chocolade die je kinderen van Sinterklaas kregen het beste? En klopt het dat populistische partijen de democratie ten grave willen dragen?
Hey lekkere meid, chat je ook met iets ouder? Hoe veilig zijn chatwebsites voor jongeren? En zijn beha's eigenlijk wel gezond?
2 december 2023 |
38 min
Hoe veilig zijn chatplatformen als Chillplanet en dergelijke? Onze cyberexpert gaf zich uit als 14-jarig meisje. Binnen de minuut kreeg hij de eerste uitnodigingen voor afspraakjes met volwassen mannen.
En verder: dragen vrouwen best een beha of niet? En een aantal TikTokkers beweren dat zalm eten giftig is. Waar komt die claim vandaan, en klopt die ook?
Word je bedot als je nog iets koopt zonder korting? En was de Romeinse keizer Elagabalus een trans vrouw?
25 november 2023 |
41 min
Leven we in eeuwige tijden van korting of maken winkels ons dat wijs? Hoe misleidend is de wildgroei aan periodes als Black Friday, Cyber Monday of klassieke solden?
Was de Romeinse keizer Elagabalus een trans vrouw zoals een Brits museum beweerd?
Kunnen we nog gewoon van sport genieten, nu landen als Saoedi-Arabië miljarden investeren in voetbal, golf en Formule 1?
En journalist Luc van Bakel heeft het over nieuws van bij ons dat als fakenews viraal gaat in Georgië en Bulgarije.
60 jaar complotdenken rond de moord op JFK. Zitten de Russen achter de davidsterren in Parijs? Vlaamse partijen bespioneren ons internetgedrag
18 november 2023 |
39 min
JFK is al 60 jaar dood, maar complottheorieën over zijn dood blijven leven. Björn Soenens vertelt waarom het tot de verbeelding blijft spreken.
Verschillende Vlaamse partijen overtreden de wetgeving rond cookies, zegt privacy-expert Bart Van Buitenen. Waarom belangt ons dat aan?
Journalist Luc van Bakel heeft het over de vele davidsterren in Parijs. Zit daar een Russisch propagandanetwerk achter?
En het millennia oude stoïcisme is enorm populair bij jongeren op sociale media.
Heeft Taylor Swift een piemel? Gratis spullen uit China in ruil voor je privacy en verkiezingen in Nederland
11 november 2023 |
33 min
‘Shop als een miljonair’. Met die slagzin verovert de Chinese webwinkel Temu de wereld. Je krijgt een heleboel gratis producten in ruil voor informatie over je vrienden en familie.
En verder: waarom duikt Taylor Swift op in satanistische complottheorieën? En wat is het belang van de factcheckmarathon die binnenkort van start gaat in aanloop naar de Nederlandse verkiezingen?
Is kraanwater ongezond? Wat is Pallywood? En zweverige pseudowetenschap ontmaskerd!
4 november 2023 |
37 min
Tiktokkers beweren dat ons kraantjeswater vol schadelijke stoffen zit. Moeten we ons zorgen maken? Journalist Dorien Vanmeldert en waterwetenschapper Marjolein Vanoppen (UGent) gaan op onderzoek.
Wie is Sjamadriaan? Het populaire account klaagt op verschillende sociale media het verdienmodel achter pseudowetenschappen aan
Achter het account zit de Nederlandse wetenschapsjournalist Adriaan ter Braack.
En onze chef factchecking Luc van Bakel heeft het over het de term 'Pallywood'.
Delen we 50 procent van ons DNA met een banaan? En opgelet voor de LEGO-scam op Facebook!
28 oktober 2023 |
36 min
Delen we echt 50 procent van ons DNA met een banaan? Dat beweert schrijfster en theatermaakster Rebekka De Wit in haar column voor De Standaard. Maar klopt dat wel?
Opgelet voor de Legoscam! Dirk deed enkele weken geleden mee aan een wedstrijd om een duur LEGO-bouwset van Star Wars te winnen. Hij zag er een advertentie over op Facebook, maar het bleek fraude.
Kalasjnikovs en granaten in een klik gekocht: hoe gemakkelijk is het om online wapens te kopen?
21 oktober 2023 |
32 min
Hoe makkelijk is het om in ons land online aan illegale wapens te raken? In drie dagen tijd vonden we 17 verkopers en tal van wapens die we kunnen laten leveren. Tim Verheyden legt uit.
Luc van Bakel heeft het over het vele nepnieuws dat rondgaat in nasleep van de oorlog in Gaza en de terreur in Brussel. Verschillende politici deelden beelden van "vierende jongeren", bleek al snel om een videoclip te gaan.
En hoe komt het toch dat de wolf te maken heeft met zo'n negatieve beeldvorming?
Israëlisch-Palestijns conflict: Wat weten ze over elkaars slachtoffers? Over beeldvorming en ontmenselijking
14 oktober 2023 |
36 min
Wat weten Israëli’s en Palestijnen over elkaars doden? We praten over beeldvorming en ontmenselijking met Christophe Busch van het Hannah Arendt Instiuut en Majd Khalifeh van VRT NWS.
En verder: waarom blijven influencers zeggen dat een tekort aan serotonine veel depressies veroorzaakt? En de fopcatalogus van Renier Chalon (1840) wordt geveild.
Journalist Luc van Bakel heeft het over de meester van het nepnieuws,Tommaso Debenedetti, die alweer een Nobelprijswinnaar dood verklaarde.
Sociale media voeden eetstoornissen en hoe misleidend is 'Interview met de geschiedenis' van Arnout Hauben?
7 oktober 2023 |
36 min
Bijna de helft van de jongeren komt online in aanraking met dieet- en afslankingsverhalen. Uit onderzoek van VRT NWS blijkt ook dat op elk platform kanalen zijn waarin jongeren elkaar vinden en aanmoedigen. Sommige groepen zijn zelfs extreem en ronduit gevaarlijk.
Arnaut Hauben interview onze koningen in ‘Interview met de geschiedenis’. Historici hebben enkele bedenkingen bij de reeks. We praten met Arnaut Hauben en met historica Gita Deneckere (UGent).
Niemand nog veilig voor naaktbeelden met AI en opgepast voor fake advertenties voor studentenkoten
29 september 2023 |
40 min
Er circuleren tientallen apps waarmee je met behulp van AI mensen in hun blootje kunt zetten. Letterlijk. Nooit was de technologie zo gemakkelijk. Dat leidde al tot controverse in scholen in Spanje. Intussen zijn er ook hier al tientallen valse naakfoto’s van bekende Vlamingen.
En verder: opgelet voor fake advertenties voor studentenkoten. En heeft de Aziatische Hoornaar last van framing en negatieve beeldvorming?
Waarom spelen we vals? En hoe kan je zelf checken of oorlogsbeelden echt zijn?
23 september 2023 |
30 min
De raketinslag op een markt in Kostiantynivka zou mogelijk wel eens van een Oekraïense raket kunnen komen. Dat onderzocht de The New York Times. Maar hoe onderzochten ze dat? VRT NWS-journalist Rien Emmery legt wat je met 'OSINT-technieken' kan onderzoeken.
En verder: opgelet voor de Outlook Scam! En waarom spelen we zo snel en gemakkelijk vals?
Geen belastingen betalen of de wet volgen? Wie zijn die soevereine burgers?
16 september 2023 |
36 min
In Nederland zijn er naar schatting zo’n 10.000 mensen die zich ‘soeverein’ noemen. Dat zijn mensen die denken dat ze zich kunnen uitschrijven als staatsburger en zich daardoor aan allerlei verplichtingen zoals het betalen van belastingen of verkeersboetes kunnen onttrekken. Ook bij ons verklaren meer en meer mensen zich soeverein, en dat is niet zonder gevaar.
En verder: was de voorbije hittegolf echt de eerste in september? En nieuwe smaken creëren met AI: geniaal, of misleiding?
Karen Damen duikt op in nepadvertenties, maar wie zit daar achter? Hoe werkt die oplichting?
9 september 2023 |
38 min
Nepadvertenties met foto’s van Karen Damen haalden de voorbije maanden 7 miljoen views. VRT NWS heeft uitgezocht hoe die fraude werkt, wat er gebeurt als je doorklikt en hoe de oplichters je geld proberen buit te maken. We praten erover met Tim Verheyden. Karen Damen en parketmagistraat en expert Cybersecurity Phillippe Van Linthout reageren.
En verder: Björn Soenens over misleiding in Amerikaanse voedselreclames en een overzicht van de meest opmerkelijke factchecks van afgelopen week.
TikTok is de nieuwe Dr. Google, maar experten waarschuwen voor de gevaren. En waarom gaat de tijd sneller als je plezier hebt?
24 juni 2023 |
39 min
Iedereen gebruikt Dr. Google wel eens, maar jongeren zoeken steeds vaker hun informatie op TikTok en dus bestaat Dr. TikTok ook. Hoe betrouwbaar is de medische informatie die op TikTok te vinden is? VRT NWS-journalist Tim Verheyden zocht het uit.
En verder: orka’s vallen steeds meer boten in de straat van Gibraltar aan. Sommigen zien daar wraak van orka's in. Klopt dat? En waarom lijkt de tijd sneller te gaan naarmate we ouder worden? Is dat misleiding door onze hersenen?
Oplichting via online dating in opmars en de comeback van de papieren encyclopedie
17 juni 2023 |
36 min
Op verschillende datingsites worden mensen volgens een Amerikaans onderzoek "op industriële schaal" bedrogen en opgelicht. Zijn er ook in Vlaanderen veel gevallen van 'romance scams'?
En verder: information preppers vinden het een goed idee om een encyclopedie op papier in huis te hebben. Terecht? En we vertellen je hoe vroeger de magische toverlantaarn werd gebruikt om propaganda te verspreiden.
De comeback van nepnieuws op YouTube? En hoe hackbaar is je smartphone?
10 juni 2023 |
35 min
Prins Harry claimt in een rechtzaak dat tabloids zijn telefoon afgeluisterd en gehackt hebben. Hoe gemakkelijk of moeilijk is het eigenlijk om een telefoon te hacken, en bijvoorbeeld je Whatsapp-berichten te lezen of vanop afstand je camera te bedienen?
En verder: zet YouTube de deur voor nepnieuws opnieuw verder open? En wat is het syndroom van Münchhausen by proxy?
Verpesten influencers onze vakantie? En is AI te preuts?
3 juni 2023 |
36 min
Verpesten influencers onze zomervakantie? We vertellen hoe mensen zich laten leiden in een reiskeuze door influencers, maar vaak bedrogen uitkomen. Op wat moet je letten? Dat weet Britta Baeke, reisexpert en hoofdredactrice van Travel Express Benelux.
En verder? Is AI te preuts? Want DALL-E wil zelfs geen afbeelding van een condoom genereren. En waarom circuleren er zoveel valse quotes van historische figuren?
Op vakantie? Op restaurant? Hoe betrouwbaar zijn online reviews? En welke mythes houden jongeren weg van anticonceptie?
27 maj 2023 |
36 min
Op vakantie? Op restaurant? Hoe betrouwbaar zijn reviews? 8 op de 10 gelooft ze, maar er is ook wel wat gesjoemel mee. VRT NWS-journalist Tim Verheyden vertelt hoe geloofwaardig online reviews zijn.
En verder: voor het eerst wordt er artificiële intelligentie gebruikt om verkiezingskandidaten in diskrediet te brengen, tonen enkele cases uit Turkije aan. En we onderzoeken welke mythes rond anticonceptie er bij jongeren de ronde doen.
Mogen winkels zomaar je identiteitskaart vragen? En de wereldgeschiedenis in 50 leugens.
20 maj 2023 |
42 min
Steeds meer winkels vragen je identiteitskaart, onder meer om die als klantenkaart te gebruiken. Dat is een trend die privacyexperten niet graag zien gebeuren. Wanneer moet je nu wel of niet je identiteitskaart geven? We praten erover met Magali Feys, advocate gespecialiseerd in privacy.
En verder hebben we het over het bijzonder populaire Instagramkanaal Cestmocro. Hoe betrouwbaar is dat nieuwsmedium? En we geven een kleine wereldgeschiedenis in 50 leugens.
Worden videogames te realistisch en is Syrië hét nieuwe vakantieparadijs?
13 maj 2023 |
36 min
Games gaan er alsmaar echter uit zien, waardoor de beelden uit die games ook misbruikt kunnen worden. We praten erover met Dries Deryckere, directeur van Digital Arts and Entertainment, de gameontwikkelaarsopleiding van de HOWEST.
En verder: het regime-Assad gebruikt reis-influencers om Syrië te promoten. En in een nieuw boek legt auteur Sander Van Der Linden uit hoe je immuun kan worden voor nepnieuws.
Kan je nier gestolen worden na een Tinderdate?
6 maj 2023 |
30 min
Op TikTok doen opnieuw video’s de ronde van mensen die verklaren dat ze iemand kennen van wie de nier werd ontvreemd na een nachtje uit en nadat iemand een verdovend midden in hun glas heeft gekieperd. Kan dit eigenlijk of is het een broodje aap verhaal dat steeds terugkomt?
En verder: de kroning van koning Charles is een eindeloze inspiratiebron voor fake news.
Mag je kotbaas zomaar camera’s plaatsen? En was Cleopatra zwart?
29 april 2023 |
38 min
Camera’s en studentenkoten: wat kan er en wat niet? Is er een probleem met regelgeving? VRT NWS-journalist Tim Verheyden is gaan praten met studenten en schetst de problematiek.
En verder: in een nieuwe Netflix-reeks is Cleopatra zwart. Hoe historisch accuraat is dat? En we praten je bij over de persvrijheid in Nederland, en de heisa rond 'Ongehoord Nederland'.
Wordt een invloedrijke antivaxer president van de Verenigde Staten?
22 april 2023 |
36 min
Wie is Robert F. Kennedy Jr.? Tom Van de Weghe heeft het over de Kennedy-telg die woensdag z’n presidentscampagne op gang heeft getrapt. Hij is ook een van de grootste desinformatieverspreiders ter wereld en is voorzitter van ’s werelds grootste anti-vaxbeweging, Children’s Health Defence.
En verder: fotografie en artificiële intelligentie, en een propagandarel tussen Real Madrid en FC Barcelona.
Genoeg gelachen: zorgt fake news ervoor dat de 1 aprilgrap verdwijnt? En hoe gemakkelijk hack je een moderne wagen?
1 april 2023 |
32 min
Zorgt fake news ervoor dat de 1-aprilgrap verdwijnt? Wat is de kans op misbruik van desinformatie en verkeerd begrepen satire? We praten erover met Anke Lion (communicatiewetenschapper aan de UGent) en comedian Nigel Williams.
Kia Boys teisteren Amerikaanse steden: Kia’s worden gehackt en zo gestolen voor joyriding. Ethisch hacker Tom Van de Wiele werkt rond de beveiliging van auto’s. Hij legt uit hoe hackbaar onze auto’s zijn en hoe de sector daar mee omgaat.
Bang of enthousiast? Is AI een nachtmerrie of een droom?
25 mars 2023 |
34 min
Moeten we nu positief zijn over al dat AI-nieuws van de voorbije weken, of zijn er vooral veel redenen om ons zorgen te maken? Wij makken een tussentijds rapport met Katleen Gabriëls, gespecialiseerd in computerethiek.
Jo Hedwig Teeuwisse, de vrouw achter ‘Fake History Hunter’ vertelt hoe ze historische beelden factcheckt op social media. Waarom doet ze dat? En welke verhalen heeft ze ontmaskerd?
Big Brother in de klas: wie kijkt er mee op de laptop van je kinderen?
18 mars 2023 |
32 min
Big Brother in de klas: nieuwe software laat leerkrachten toe om continu mee te lezen op de computers van hun leerlingen. Maar hoe ver kun je daarin gaan? VRT NWS-journalist Tim Verheyden deed onderzoek.
En verder: hoe zeker ben je dat je mosterd uit Dijon komt? En je ham uit Parma? Dat vragen we aan Maarten Remmers, van het Nederlandse Keurinsdienst van Waarde.
En ook bij de Oude Grieken was er al fake news.
Wat is feit en wat is fictie in de tv-reeks '1985'?
11 mars 2023 |
39 min
‘1985’ is het verhaal van een van de meest zwarte bladzijden uit onze geschiedenis. De reeks speelt zich af in de woelige jaren ’80 en is gebaseerd op waargebeurde feiten. Maar hoever kan je gaan in een tv-reeks om feiten en fictie te vermengen? Dennis van den Buijs spreekt er in ‘Het Uur van de Waarheid’ over met scenarist Willem Wallyn, justitiejournalist Dirk Leestmans en professor mediacommunicatie Stijn Joye.
Bespioneert TikTok ons? En wat zegt Frank Deboosere over chemtrails?
4 mars 2023 |
31 min
Loog het Amerikaanse Fox News bewust over de vermeende verkiezingsfraude van Trump? De baas van Fox heeft dat in de marge van een miljardenrechtszaak toegegeven. We spreken erover met een Vlaamse prof in de US, Jan Van den Bulck.
Worden we bespioneerd door TikTok?
Wat heeft weerman Frank Deboosere te zeggen over chemtrails?
Hoe zie je of een Rubens echt is of vals? De kunst van factchecken in de kunst
25 februari 2023 |
38 min
Deze week was er een topwerk van Rubens te zien bij Sotheby’s in Brussel. Later zal dat werk geveild worden. Maar hoe weten veilinghuizen of een werk dat ze aanbieden echt is? Peter Bernaerts van het gelijknamige veilinghuis in Antwerpen praat over factchecken in de kunstwereld.
En verder: waarom is de klimaatontkenning "oude stijl" aan een nieuwe opmars bezig? En kunnen dieren aardbevingen voorspellen?
De desinformatie-industrie blootgelegd: hoe worden presidentscampagnes beïnvloed?
18 februari 2023 |
37 min
We blikken samen met Kristof Clerix van Knack terug op het internationale onderzoek dat hij mee gevoerd heeft naar de desinformatie-industrie.
Een land dat in die dossiers wordt genoemd, is Nigeria. Hoe schat journalist Stijn Vercruysse de problematiek van fake news in Nigeria in?
En met arts Marleen Finoulst praten we over niet-werkende gezondheidstoestellen die je gemakkelijk kan kopen.
Zijn data belangrijker dan tanks? De verborgen oorlog in Oekraïne.
4 februari 2023 |
43 min
Hebben we het afgelopen jaar het allereerste data-conflict uit onze geschiedenis meegemaakt? Bram Couwberghs van Microsoft meent van wel. Weinig mensen hebben door dat onze "middeleeuwse" stadscentra zoals die van Brugge, Gent of Antwerpen vaak 19de-eeuwse reconstructies zijn. Dus wat wij zien als authentiek is dat niet echt? We vragen het aan Marieke Jaenen, kunsthistorica en erfgoedonderzoeker.
Waarom duiken Joden steeds opnieuw op in complottheorieën?
28 januari 2023 |
35 min
Op 30 januari is het 90 jaar geleden dat Hitler aan de macht kwam. Antisemitisme blijkt de laatste jaren ook aan een opmars bezig, door corona en de oorlog in Oekraïne. We praten erover met professor Dennis Baert (UAntwerpen).
Jeugdtheater Bronks / Compagnie Barbarie hebben een theatervoorstelling gemaakt over fakennews: ‘Dit is niet de titel’. Karolien De Bleser (tekst & regie) en Amber Goethals (speelt mee) komen langs.
Is er een Vaticaans complot tegen paus Franciscus?
21 januari 2023 |
33 min
Is er een Vaticaans complot om paus Franciscus tot aftreden te dwingen? Verschillende kranten publiceerden daar onlangs een stuk over. Maar wat is feit en wat fictie en waarom is het Vaticaan zo vatbaar voor wilde verhalen? Vaticaanjournalist Andrea Vreede geeft duiding.
Worden we voortdurend misleid door product placement? Hoe bepaalt dit ons gedrag, ook al weten we dat het om reclame gaat? En wat zijn de regels. Nathalie Dens (Universiteit Antwerpen) geeft uitleg.
Kijken dieven mee via je robotstofzuiger, slimme deurbel of andere domotica?
14 januari 2023 |
36 min
Hoe veilig zijn 'slimme' huishoudtoestellen voor hackers of meeglurende gezinsleden? En zouden we zelf meekijken? Experten Julie Dereymaeker (UGent en Imec) en Bart Preneel (KU Leuven) geven toelichting.
ID-fraude bij sekswerkers? Schering en inslag! Nanoe Vaessen en Mel Melicious getuigen.
In Davos start het Wereld Economisch Forum. Spil van complottheorieën, maar er is ook terechte kritiek, zegt journalist Tim Verheyden.
Journalist Luc van Bakel bekijkt de strafste factchecks van de week.
Huiswerk maken en de verzekering oplichten met AI: Wat brengt 2023?
7 januari 2023 |
39 min
Wordt 2023 het jaar waarin artificiële intelligentie definitief in ons leven komt? Om ons te helpen of om ons te misleiden? We praten erover met Mieke De Ketelaere, 'madame AI' bij Vlerick, en met Kristin Van Damme, deepfakespecialist aan de UGent.
Hoe fake zijn de eindejaarsfeesten?
17 december 2022 |
37 min
Hoe fake zijn de eindejaarsfeesten? Hoe wild is het wild dat dat je serveert? Hoe zorg je ervoor dat je geen namaakproducten cadeau geeft? En hoe zorg je ervoor dat goede voornemens niet de ultieme vorm van zelfbedrog worden?
"De FOD Economie heeft 70 procent meer namaakartikelen in beslag genomen dan vorig jaar", zegt woordvoerster Lien Meurisse . En je kan écht je goede voornemens volhouden. Daar is dokter Servaas Bingé van overtuigd.
Is 'Ancient Apocalypse' de gevaarlijkste reeks op Netflix? En hoe strijden professionals tegen aanvallen van hackers?
10 december 2022 |
38 min
De Netflix-reeks ‘Ancient Apocalypse’ wordt ook bij ons massaal bekeken. De reeks gaat over een ‘geavanceerde beschaving’ tijdens de laatste IJstijd, die door een natuurramp zou uitgeroeid zijn. Historici noemen de reeks ‘de gevaarlijkste show op Netflix’. Terecht?
De stad Antwerpen wordt al enkele dagen hard getroffen door een cyberaanval. Hoe slaan professionals dat soort grootschalige aanvallen af?
En die valse berichten over dode celebrities zijn geen grap, maar een businessmodel.
Hoe honderdduizenden foto's van schaars geklede vrouwen het straatprotest in China verdoezelen
3 december 2022 |
39 min
De voorbije dagen verschenen op sociale media honderdduizenden tweets met die boodschap, telkens met een foto van een schaars geklede Aziatische vrouw bij en verstuurd vanuit een Chinees account. "Geen toeval", zegt onderzoeksjournalist Robert van der Noordaa.
We zoomen in op de populairste complottheorie van de voorbije jaren: ‘The Great Reset’ van het WEF. Want daar hangt een opmerkelijk een Belgisch linkje aan.
En is het veilig om apps als Instafest toegang te geven tot je luisterdata?
Kan iedereen in een web van complottheorieën belanden? En hoe geraak je eruit?
26 november 2022 |
44 min
Het is uitzonderlijk dat mensen willen getuigen over hoe ze in een web van complottheorieën beland zijn en hoe ze eruit geraakten. VRT NWS-journalist Tim Verheyden slaagde er voor een nieuwe Canvas-reeks in om met enkele mensen te spreken die het meegemaakt hebben.
Dennis van den Buijs gaat samen met Tim Verheyden over dit onderwerp in gesprek met Christophe Busch van het Hannah Arendt Instituut en met Dian van Huijstee die onderzoek doet naar misinformatie aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Hoe kan iemand jouw identiteit stelen en in jouw naam een lening afsluiten? En denken we door het toegenomen aantal wolven en raven te snel dat het goed gaat met onze natuur?
19 november 2022 |
35 min
Hoe kan iemand jouw identiteit stelen en in jouw naam een lening afsluiten?
Volgens ‘Our world in data’ zit de populatie van alle grote Europese landdieren in de lift. Worden we bij in ootje genomen, vragen veel mensen zich af op sociale media. Want volgens sommigen zaten we toch in een extinctiegolf?
Mogen we de waarheid weten achter het WK in Qatar? En steeds meer Vlaamse burgemeesters krijgen bedreigingen uit radicale hoek.
12 november 2022 |
36 min
Haatspraak, vandalisme en verregaande bedreigingen: lokale politici en medewerkers komen er volgens een bevraging van de Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) steeds vaker mee in aanraking.
Krijgen we wel de waarheid te zien over WK in Qatar of wordt er een ideaalbeeld opgedrongen? We praten met een supporter die op kosten van Qatar naar het WK mag, en met VRT NWS-journalist Jens Franssen.
En de opbrengst van 'ecologische armbandjes' gaat helemaal niet naar natuurbescherming.
Wat kan je doen als er iemand in jouw naam e-mails verstuurt? En wat dreef David DePape om Paul Pelosi aan te vallen?
5 november 2022 |
35 min
Door desinformatie is de man van Nancy Pelosi, de voorzitster van het Huis van Afgevaardigden in het ziekenhuis geslagen met een hamer. Tim Verheyden geeft duiding.
Luisteraar Ellen is het slachtoffer van spoofing: iemand zendt e-mails in haar naam. Computerwetenschapper Jeroen Baert legt uit hoe dat kan en wat je eraan kan doen.
Een zeeleeuw is geen zeehond. Geert Van Damme, oprichter van de Facebookpagina ‘What the Phoque’ gaat op zoek naar fouten in nieuwsberichten over dieren en planten.
Drink je echt de wijn die je gekocht hebt of een vervalsing? En kijken dieven mee op je Strava-app?
29 oktober 2022 |
30 min
Hoe veilig is je Strava-app? Onderzoeker Karel Dhondt van de KU Leuven ontwikkelt een programma om je gegevens te beveiligen.
Wat met die dure fles wijn? Is ze echt of vervalst? Kenner Chris Thiran legt uit hoe gecontroleerd wordt.
Journalist Luc van Bakel brengt de meest opmerkelijke factchecks van de week.
Wat met valse vriendschapsverzoeken op Facebook, vraagt een luisteraar zich af.
En wie bepaalt je gedachten? Jijzelf of de bacteriën in je darmen? Journalist Peter Brems zocht het uit.
Hoe check je een UFO-melding? En wat met de complottheorie QAnon die 5 jaar oud is?
22 oktober 2022 |
36 min
Complottheorie QAnon bestaat precies vijf jaar. Journalist Tim Verheyden analyseert.
Journalist bij Data News Pieterjan Van Leemputten kijkt met een kritische blik naar Belgische intrede van e-commerce mastodont Amazon.
Frederick Delaere van het Belgisch UFO-meldpunt vertelt hoe ze sinds 2007 al meer dan 3.400 meldingen onderzochten.
Hoe controleert China zijn bevolking? Leen Vervaeke over censuur en miljoenen camera's.
Journalist Luc van Bakel brengt de meest opmerkelijke factchecks.
Klopt het dat er meer filmpjes opduiken van vechtende jongeren? En waarom huurt voetbalclub PSG een online trollenleger in?
15 oktober 2022 |
32 min
We zien de laatste tijd geregeld filmpjes van vechtende jongeren. Maar waarom worden vechtpartijen überhaupt gefilmd in plaats van gestopt? Pieter Jan Valgaeren ziet een opmerkelijk link met de coronacrisis.
Voetbalclub Paris Saint-Germain zou concurrenten én eigen spelers beschimpt hebben via online nepaccounts. Journalist bij Sporza Sirik Geffray doet het verhaal.
Verder lanceert Mediawijs nieuwe lespakketten over fake news en kregen we van luisteraar Marc een vraag over sextortion.
Deze dame is de schrik van elke wetenschapper en is Wikipedia wel te vertrouwen?
8 oktober 2022 |
34 min
Elisabeth Bik is een wereldautoriteit in het opsporen van wetenschapsfraude. Ze jaagt op vervalste resultaten en foute conclusies en komt daarover vertellen. Kevin Pierlé werd bekroond voor zijn Wikipodcast waarin hij samen met Bekende Vlamingen hun Wikipedia-pagina updatet. Wat zijn de meest voorkomende fouten en kan hij die zomaar rechtzetten? Verder vond er in Putte een bijzondere rampoefening plaats en bespreken we met Peter Van Aelst de aankomende midterms in de VS.
"Preppers distantiëren zich van de staat waartoe ze behoren. Ze willen soeverein zijn."
1 oktober 2022 |
38 min
Na de dood van Yannick V. Wat zijn preppers? En waarom die angst voor een totalitair complot?
De stem achter Darth Vader stopt ermee, maar geen nood: ze wordt nagemaakt met Artificiële Intelligentie. Hoe gaat dat in zijn werk?
En een Belgisch-Iraanse vrouw getuigt anoniem over de strijd die woedt in Iran en wat de rol van sociale media daarin is. Hoe komt ze nog in contact met haar familie?
Het Nederlandse dorp Bodegraven is slachtoffer van een complottheorie over een pedofielennetwerk
24 september 2022 |
32 min
Online worden pillen verkocht waarvan de koper weet dat het een placebo is. Werken die pillen wel? En mag je ze zomaar gebruiken? VRT NWS-journalist Peter Brems zocht het uit.
Het Nederlandse dorp Bodegraven kreeg een storm van complotdenkers en -theorieën over zich heen. Het ging zo ver dat het dorp een noodverordening instelde. Bodegraven daagt Twitter nu voor de rechter omdat het complot er een platform kreeg.
Verder hoor je TikTok-ster Marieke Kuypers en ethisch hacker Inti De Ceukelaire.
Gelooft de Russische bevolking Poetin nog en zijn Duitse nazi-liederen op TikTok een probleem?
17 september 2022 |
33 min
Zingt uw kind soms Duitse liederen van TikTok? Vaak krijgen die filmpjes miljoenen views en likes, maar dat is minder onschuldig dan het lijkt. Door dergelijke filmpjes te bekijken, kan je ook veel extremere content te zien krijgen. VRT NWS sprak TikTok erover aan. In Rusland komen er barstjes in de staatspropaganda. Gezaghebbende stemmen stellen zich vragen bij de situatie in Oekraïne. Wat denkt de gewone bevolking? Verder vertelt Dries Depoorter over zijn project met openbare camera's.
Misleiding of niet? Waarom hengelen petities van politieke partijen naar jouw data?
10 september 2022 |
36 min
‘Veranker het recht op abortus in de grondwet, teken de petitie!’ en ‘Schaf de accijnzen af, teken de petitie’. Verschillende politieke partijen publiceren met de regelmaat van de klok online petities. Waarom doen ze dat? Aan wie geven ze die petities af? En wat doen ze met de gegevens die ze op die manier verzamelen? VRT NWS-journalist Tim Verheyden zocht het uit. Daarnaast bellen we met Maarten Schenk, factchecker voor Facebook in Amerika. En waarom zien jongeren zoveel alcohol op TikTok?
Trailer — Het uur van de waarheid
7 september 2022 |
1 min
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
00:00
-00:00
En liten tjänst av I'm With Friends. Finns även på engelska.