Scientias Podcast

Shownotes:

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week.

• Pinguins: https://www.youtube.com/watch?v=9dfWzp7rYR4 
• Lithium: https://scientias.nl/gebied-waar-lithium-gewonnen-kan-worden-veel-droger-dan-modellen-aangeven-en-dat-kan-een-grote-impact-hebben-op-de-energietransitie/ 
• Waarom plopt een biertje?
• https://scientias.nl/plop-zegt-het-biertje-als-je-het-opent-maar-wat-gebeurt-er-dan-eigenlijk-precies/ 
• Hoe ongezond is zomertijd?
• https://scientias.nl/de-klok-verzetten-slecht-voor-je-gezondheid-onzin-zeggen-deze-wetenschappers-het-is-juist-beter-voor-je/ 
• Luchtfilters https://en.wikipedia.org/wiki/Corsi%E2%80%93Rosenthal_Box https://scientias.nl/zo-maak-je-eenvoudig-zelf-een-luchtfilter-dat-de-lucht-binnenshuis-schoon-houdt/

00:00 Intro

00:29 1 april?

03:12 Agenda van de aflevering

03:44 Is er wel genoeg lithium bereikbaar?

06:35 Bier! Waarom plopt het nou zo mooi?

12:10 Zomertijd? Ongezond? Toch niet?

27:03 Bouw een luchtfilter

31:40 Afsluiter: volgende week hoe de maan werd gevormd

Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden.

• Twee mensachtigen: https://scientias.nl/studie-naar-dna-onthult-verborgen-hoofdstuk-in-menselijke-evolutie-we-stammen-niet-af-van-een-maar-van-twee-mensachtigen/ 
• Bedreigde diersoorten: https://scientias.nl/sommige-bedreigde-diersoorten-maken-comeback-maar-er-is-nog-veel-werk-aan-de-winkel/ 

00:00 Intro

00:29 Jubilea, hoe, waarom, wanneer?

04:05 Waar gaan we het allemaal over hebben vandaag?

04:43 De mens, waar komen we toch vandaan?

11:17 Bedreigde diersoorten, kunnen we die wel redden?

14:58 Euclid-missie: de eerste datastromen

22:14 Deel 3: hubblespanning en hoe we weten hoe groot het universum is

49:30 Waar een vraag toe kan leiden

49:58 Blue Ghost-update, aardeopkomst

Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder: 

• Walvisplas https://scientias.nl/de-plas-van-walvissen-gaat-de-hele-wereld-over-maak-kennis-met-de-grote-walvistransportband/
• Pi Day
• Einstein geboortedag (14 maart 1879)
• Hubblespanning

00:00 Intro, de maanmaandmaart & happy pi-day!

01:24 Waar gaan we het over hebben?

01:59 Albert Einstein geboortedag

03:07 Pi-day! 14 maart

05:29 Eclips-seizoen + hoe groot is de aarde zelf?

10:26 Oh ja, zo kun je ook CO2 meten met een maansverduistering

13:00 Walvisplas, het is meer dan dat!

19:05 De Hubblespanning!

22:08 Vorige week lieten we zien hoe we weten hoe ver dingen van ons vandaan zijn

24:10 Was het licht echt rood?

28:28 Neonlampen en herkennen van elementen

31:42 Je weet welke kleur zou moeten ontbreken bij bepaalde sterren

36:53 Wat is een megaparsec?

40:26 Er zijn twee manieren om de Hubbleconstante en de tweede manier is...

41:53 De afstandsladder in het universum

44:56 Waar ligt de fout? Daar hebben we het de volgende keer over!

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder: 

• De staat van de wetenschap in de Verenigde Staten
• Wolharige muizen
• Afstand meten in de ruimte
• Luisteraarsvraag
• Blue Ghost-missie: geland!

De shownotes staan onder de hoofdstukken:

00:00 Intro

01:18 Waar gaan we het over hebben?

01:34 Het eclips-seizoen is begonnen

03:11 De Verenigde Staten en aanval op de wetenschappen

03:44 PubMed

11:02 Uitgestorven dieren tot leven wekken

15:24 Luisteraarsvraag over afstanden in de kosmos en de maanmaandmaart

20:44 Wat is de Hubblespanning?

25:48 Hoe weten we dan hoe ver de zon van de aarde af staat?

38:52 Kaarsen zijn sterren?

43:08 Kijkersvraag over datingadvies

46:22 Blue Ghost-update: geland!

Er waren veel namen en linkjes in deze podcast, namelijk:

• Wollige muizen: https://scientias.nl/onderzoekers-creeren-wolharige-muizen-en-brengen-zo-de-wederopstanding-van-de-mammoet-een-stap-dichterbij/ 
• Download wiki https://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Offline_versie_van_Wikipedia 
• PubMed down https://www.nature.com/articles/d41586-025-00674-3

Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder: 

• 40.000 jaar oude geavanceerde boten
• Majorana1
• Blue Ghost

Er waren veel namen en linkjes in deze podcast, namelijk:

• Paul Dirac https://nl.wikipedia.org/wiki/Paul_Dirac
• Ettore Majorana https://nl.wikipedia.org/wiki/Ettore_Majorana 
• Leo Kouwenhoven https://nl.wikipedia.org/wiki/Leo_Kouwenhoven 
• Topologische grapjes: https://www.reddit.com/r/woahdude/comments/mgxs1y/topology_demonstrations/ 
• Foto's Blue Ghost Firefly https://www.flickr.com/photos/fireflyspace/albums/72177720313239766/

00:00 Intro

01:10 De socials

02:42 40.000 jaar oude resten van boten

06:48 Microsoft en de Majorana 1-chip, intro

07:40 Hoe zit het met de chips van de grote quantumchipbedrijven?

08:37 Wat zijn majoranadeeltjes eigenlijk?

10:08 Wie was Ettore Majorana?

11:15 Leo Kouwenhoven, zoektocht naar majoranadeeltjes

11:55 Wat is een kwantumcomputer en wat zijn q-bits (quantumbits)?

15:45 Is het nu echt gelukt om zo'n chip te maken? Google Willow bijvoorbeeld?

18:45 Reactie van andere wetenschappers op de Microsoft-chip

21:45 Hoe werkt een kwantumcomputer? Spooky action...

26:00 Even de diepte van encryptie in, skippen kan ook naar het volgende hoofdstukje

30:20 Hoe werkt topologie?

35:59 Blue Ghost-missie

Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder: 

• Wat waren die neervallende vuurballen van afgelopen week en hoe werken die Starlinklanceringen?
• Vissen zijn slimmer dan je denkt
• Het gen dat ons goed laat praten, of althans dat zegt het persbericht.
• Een kijkersvraag over neutrino’s 

00:00 Intro

00:51 Recensie VPRO-nieuwsbrief

02:00 Vissen zijn slimmer dan je denkt

05:55 Taal en genetisch aangepaste muizen piepen slimmer

13:16 Wetenschap achter het nieuws: vuurballen uit de lucht

26:21 Luisteraarsvraag: hoe ontstaat de energie-inhoud van een neutrino?

39:44 Zustermissie Blue Ghost in een baan rond de Maan

42:40 Hoe meten we nou de afstanden naar verschillende hemellichamen?

Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder: 

• Wetenschappelijk dating advies. (geintje)
• Hoogenergetische onzichtbare deeltjes uit de ruimte in de grootste telescoop op aarde (nieuws)
• De wetenschap en bewustzijn van een kijkersvraag. (kijkersvraag)
• https://scientias.nl/ruimtetelescoop-ontdekt-extreem-zeldzame-einsteinring-in-bekend-sterrenstelsel/ Euclid missie, niet euclidische meetkunde, bewijs van Einstein in 1919. (nieuws)

Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook 

0:00 Intro over o.a. Valentijnsdag

1:41 500 jaar oude dagboeken over de Kleine IJstijd

6:44 Wetenschappelijk datingadvies. (geintje)

13:16 De Einsteinring en de Euclid-missie

23:55 Hoog energetische onzichtbare deeltjes uit de ruimte in de grootste telescoop op aarde

38:03 Luisteraarsvraag: bewustzijn, buitenaards leven, quantumvelden en meer

1:03:00 Blue Ghost-missie-update

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder: 

• De ManFlu als luisteraarsvraag van een man.
• Romeinse gebieden en geluksgevoel
• Alcoholverslaving werkt anders dan je denkt.
• Je oorspieren vertellen of je goed luistert.
• Een nieuw soort koelkast

Hoofdstukken:

0:00 Intro

2:30 Romeinse gebieden en geluksgevoel

8:00 Je oorspieren vertellen of je goed luistert

14:41 Alcoholverslaving werkt anders dan je denkt

17:48 Een nieuw soort koelkast

35:36 De ManFlu-luisteraarsvraag

45:18 Blue Ghost-missieupdate

Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder: 

• Gezonde gewoontes aanleren is lastiger dan je denkt 
• Dit is waarom er altijd zoutringen ontstaan in je kookpan
• Alles wat je moet weten over de Pandora-missie
• Deepseek bedreigt de wereldeconomie.

Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over de start van de nieuwe Scientias Podcast en uiteraard over interessante wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, waaronder: 

• Vertrouwen in wetenschap blijft hoog
• Honden die gevaarlijk zijn of juist je gezonder maken.
• Chimpansees die lekker samen plassen. 
• De Blue Ghost Mission 1 naar de maan update
• Een luisteraarsvraag over Waterstof
• En waarom stikstof altijd gedoe is.
• Nachtelijke hemel bekijken? Stellarium hadden we het over (zowel voor web, pc als mobiel)

Volg ons op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over de start van de nieuwe Scientias Podcast en uiteraard over interessante wetenschapsnieuwtjes en achtergronden van de week, onder andere over: 

• Een prehistorische 3D-landkaart
• Plantaardige kaas!
• De Blue Ghost Mission 1 naar de maan
• De wetenschap achter het nieuws, in dit geval de bosbranden in Californië en een stukje politieke kleuring
• Waarom het maar niet wil lukken met waterstof

Volg ons ook op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en Facebook

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De nieuwe Scientias-podcast met Diederik Jekel en Krijn Soeteman, binnenkort hier te beluisteren!

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.