Yine Yeni Yeniden 90’lar

İlker ve Sezgin’in bu haftaki 8+1 konuğu Sibel Tüzün. Türkiye pop müzik tarihine damgasını vuran sanatçı bize hem kariyerinin köşe başlarını anlattı, hem de bizimle müzik dünyası ve medyanın değişimine dair fikirlerini paylaştı. Londra-Münih-New York hattında yaptığımız bu samimi sohbet sırasında söz başka bölümlerde bol bol konuştuğumuz Eurovision, medyanın kadınlara yaklaşımı, farklı müzik türlerini deneme, streaming’in müzikal üretime etkisi gibi konulara da geldi. Sıcaklığıyla podcastimize neşe katan sevgili Sibel Tüzün’e çok teşekkürler.

Bu bölümde Sezgin ve İlker Türkiye’nin Süperstarı Ajda Pekkan’ın 2000’lerdeki kariyerini mercek altına alıyorlar. Hem müzikal tarzını hem de şarkılarının mesajını yenileyen Ajda Pekkan nasıl Türkiye’deki popüler müziğin tepesine yeniden kuruldu sorusuna Süperstar’ın albümlerini inceleyerek cevap veren ikili, aynı zamanda Ajda Pekkan ile dinleyiciler arasında bir uzayıp bir kısalan mesafeyi tartışıyor. Bölümde bahsi geçen kaynakların linkleri şöyle:

• Under the knife: Unfavorable perceptions of women who seek plastic surgery: https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0257145

• Ajda Pekkan plak şirketi haberi: https://www.muzikhabercisi.com/1410/roportaj/ajda-pekkan-uc-yil-sonra-gelen-single.html

• Sezen Aksu ve Ajda Pekkan’ın Dostluğuna Dair Bir Video: https://www.youtube.com/watch?v=5MJxvBJ0jT4&feature=youtu.be

• Esma Redzepova - Chaje Shukarije: https://www.youtube.com/watch?v=EdtbaLJUYco

İlker ve Sezgin 2019’da başladıkları yolculuklarına “Merhaba Milenyum” serisiyle devam ediyor. Yeni sezonda rota 2000’li yıllara çevriliyor. Bu bölümde Merhaba Milenyum’a nasıl karar verdiklerini ve dönemselleştirmenin arkasındaki nedenleri anlatan ikili, neden 2000 ve 2013 arasını seçtiklerini de anlatıyor. Yeni bir döneme hoş geldiniz!

Lady Gaga’yı hiç tanımayan birisine onu nasıl anlatırsın? Sezgin’in İlker’e sorduğu bu soru üçüncü sezonun final bölümünde bizleri 2008 ekonomik krizinden, New York’un drag queenlerine, Obama’nın seçilmesinden kültürel kırılımın popüler dünyada nasıl okunacağına kadar bir dizi olguya götürdü. İlker Lady Gaga’ya dair çok büyük bir sırrı açıklayarak Sezgin’i şaşırttı, sonrasında da Gaga’nın korkunç et elbesisesinden, aktivizminden ve yorumculuğundan konuştuk. Geleceğe Dönüş’te İlker Sezgin’in son şarkısı Kaldırım’ın onun için ne ifade ettiğini anlattı. İkili yaz planlarını açıkladıktan sonra tüm dinleyicileri şok edecek haberi de verdiler. Herkese iyi tatiller, gelecekte görüşürüz!

Sezgin ve İlker’in bu haftaki 8+1 konuğu sanatçı Nuri Harun Ateş. Onur Ayı Marşlarımızdan Ay, Sezen Aksu ile düeti Geçmişe Susmasını Söyle ve geçen günlerde yeniden söylediği Normal ile tanıdığımız Nuri Harun 90’lara dair sorularımızı yanıtlamakla kalmadı, oldukça ilginç bilgiler ve bizi çok heyecanlandıran haberler verdi. Tüm bunları yaparken kimi ünlülere dair madiliğini de bizden ve dinleyicilerimizden esirgemedi. Neşesiyle podcastimizi aydınlatan ve Lady Gaga konusunu İlker ve Sezgin’e bırakmadan açan Nuri Harun’a gelip sorularımızı içtenlikle yanıtladığı bu gullümlü sohbet için çok teşekkür ediyoruz.

Bu bölümde İlker ve Sezgin Türkiye ve dünyada git gide daha popüler olan drag sanatını ele alıyor. Drag’in anlamı, tarihi ve günümüzde geldiği noktayı konuşurken konu drag sanatının toplumsal cinsiyet hakkında su yüzüne çıkardığı gerçeklere geliyor. Türkiye’de drag’i konuşurken elbette uzun uzun Huysuz Virjin’den, onun cesaretinden ve uğradığı haksızlıklardan da bahsediyoruz. Bölümün sonunda bugünlerde Türkiye’de takip ettiğimiz drag sanatçılarını konuşuyoruz. Geleceğe Dönüş’ün bu haftaki konuğu Nuri Harun Ateş’in Normal’i. Bölümde bahsettiğimiz linkler şöyle:

• Huysuz Show - ESMERAY: https://www.youtube.com/watch?v=Ic2ehUW4OAo

• Huysuz Show - Aysel Gürel: https://www.youtube.com/watch?v=WaEMw83gaXE
  
  

• Zıt Fikirler - Seyhan Arman: https://www.youtube.com/watch?v=zRU__7ipD7A

• Soramazsın Canlı: Drag Queen I Matmazel Coco: https://www.youtube.com/watch?v=ZhlAl-mDATA

• Drag Race Halk Kütüphanesi: https://open.spotify.com/show/6r3lGEbIR1TX7oXKximXah?si=-ZoBdhDNRaGub8gAqO0Qsw

• İlker Hepkaner - Velvele - RuPaul’dan Sonrası Tufan (mı?): https://velvele.net/2020/07/28/589/

• Huysuz Virjin Hürriyet Röportajı: https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/escinselleri-sevmem-39151217

• Seyhan Arman Sanatatak Röportajı: http://www.sanatatak.com/view/matmazel-coco-huysuz-virjine-saygisizlik-etmem

• Velvele Vodcast 2: Ceytengri & Florence K. Delight: https://www.youtube.com/watch?v=moDiqhTuCtM

Bu bölümde İlker ve Sezgin 90’ların dizilerine bakmaya devam ediyor. Sitcom türünün en önemli örneklerinden Friends’i ve 90’larda büyüyenlerin lise draması Dawson’s Creek’i konuştuktan sonra ülkeye geri dönüş yapan ikilimiz bu sefer de Bizimkiler’i, Ruhsar’ı, Ferhunde Hanımlar’ı ve Şehnaz Tango’yu konuşuyor. İlker neden tiyatrocu olmak istedi ve Sezgin hangi ünlünün suratına kendi şarkısını söyledi sorularının cevabı da Bir Demet Tiyatro hakkındaki muhabbetin içinde gizli. Geleceğe Dönüş’ün konukları da Hakan Kalgıdım ve Kalben’in yeni işleri.  

• Televizyonlardaki apartman dairelerinin gerçek olamayacağına dair bir liste: https://bestlifeonline.com/tv-character-apartments

• Sex and the City’nin başkarakteri Carrie gibi yaşamak ne kadara patlar? https://www.girlboss.com/read/carrie-bradshaw-expenses

Bu bölümde İlker ve Sezgin 90’ların en önemli kültürel olaylarından dizilere bakıp soruyor: hangi dizi zamanın testine dayanır, hangisi dayanmaz? İkili Sıdıka’nın boğucu evine, Sıcak Saatler’in hareketli haber merkezine ve Kaldırım Çiçeği’nin kaldırımlarına uğrarken bir yandan da mizah ile televizyon arasındaki ilişkiyi, Mehmet Aslantuğ ve Arzum Onan’ın Türkiye’nin gözde çifti olmasını, adaptasyonların anlamlarını ve seks işçiliği konusunun günümüzde artık nasıl algılandığını-algılanması gerektiğini konuşuyor. Bol bol Sibel Can hayranlığından bahsettiğimiz bu bölümü kaçırmayın.

Bu bölüm müzik reklamlara ne ekler sorusuna 90’lardaki reklamlardan cevaplar arıyoruz. Reklamlarla müziğin ilişkisini temel yedi maddede incelerken bir ara Sezgin’in opera söylediği konserlere, bir ara da İlker’in titiz akrabalarına uğruyoruz. Kontörlü telefon özgürlük müydü? Temizlik hissi müzikle nasıl verilir? Şapkasız sahneye çıkmayan bir tek MFÖ mü? sorularıyla boğuşurken konu yine Lady Gaga’ya ve Spice Girls’e geliyor.

Bu bölümde yurt dışında çekilen klipler sayesinde İlker ve Sezgin birbirlerini ABD ve Almanya’da ağırlıyor. New York kliplerinin vazgeçilmez üç özelliği neydi? Su depolarının mimariyle nasıl bir ilişkisi var? Mızıkacılık mı, müzisyenlik mi? sorularına cevap ararken yükseklik korkusu, şehirlerde kalan doğal alanlar ve Barış Manço’nun üzerimizdeki etkisinden de bahsettik. Geleceğe Dönüş köşesinde Kübra Uzun’un Koli Kanonu isimli çalışması var. Bahsettiğimiz videoların linkleri de şöyle:

• Burak Kut - Yaşandı Bitti: https://www.youtube.com/watch?v=uNkU358uVow

• Tarkan - Ölürüm Sana: https://www.youtube.com/watch?v=LJ9FpMXJmwY

• Tarkan - Dön Bebeğim: https://www.youtube.com/watch?v=bh-SdQnTEYk

• Sima Sarıkaya - Herşeye Rağmen: https://www.youtube.com/watch?v=Xx-5TA1FzDQ

• Aylin Aslım - Senin Gibi: https://www.youtube.com/watch?v=OCjPkMrnMw8

• Barış Manço - Arkadaşım Eşek: https://www.youtube.com/watch?v=q71TncBWoEQ

• Begüm Adalet’in kitabı: https://www.amazon.com/Hotels-Highways-Construction-Modernization-Societies/dp/150360554X

• Sarah Schulman’ın kitabı: https://www.amazon.com/Gentrification-Mind-Witness-Lost-Imagination/dp/0520280067/ref=sr_1_3?dchild=1&keywords=sarah+schulman&qid=1616628396&s=books&sr=1-3

90’lar vokalistlikten şarkıcılığa geçerek kariyer değişikliğine giden isimlerle renklenmişti. Peki hiç düşündünüz mü, vokalistlerin şarkılardaki etkileri esasen nedir? Bu bölüme Sezgin’in bu soruyu cevaplamasıyla başlıyoruz, İlker de kimi edebiyat teorilerinin vokalistlerin başarısını anlamamıza yardımcı olup olamayacağını sorguluyarak devam ediyor. Arada konuşmasak olmaz Sezen Aksu Okulu’na kısacık uğruyor, oradan 90’lar pop müziğinin kahramanlarının peşine düşüyoruz. Geleceğe Dönüş’te de Anthony Hüseyin ve o güzel şarkıları var.

Filmlerde neden müzik kullanılır sorusuyla başladığımız bu bölümde önce Frankfurt Okulu ve Theodore Adorno’yu anıyoruz, sonra 90’lar Türk sinemasının üç önemli filminden bahsediyoruz. Sezgin perdesiz gitarın müzikal önemini Eşkıya’yı konuşurken anlatıyor, İlker de Ağır Roman’ı konuşurken Resimdeki Gözyaşları’nın farklı versiyonları arasında savruluyor. Gece Melek ve Bizim Çocuklar’daki şarkılar ve müzisyenlerden bahsederken kendimizi queer bir klasiğin içinde buluyoruz. Geleceğe Dönüş’ün bu haftaki konuğu ise Görkem Sengel.

Bu hafta Mental Klitoris podcastinden tanıdığımız gazeteci ve araştırmacı Hazal Sipahi 8+1’de sorularımızı cevapladı. Mental Klitoris’e konuk olmamızla başlayan muhabbetimiz 90’ların farklı yaş grupları tarafından farklı şehirlerde nasıl yaşandığını konuştuğumuz bu bölüme uzandı. Ciguli’ye karşı yapılan komplolar, kendi kendine çekilen klipler ve Özlem Tekin’e duyulan büyük hayranlık bu bölümde.

Bu bölümde daha çok söz yazarlığını bildiğimiz Şehrazat’ın sanat hayatına kapsamlı bir bakış getiriyoruz. Şarkılarıyla 90’lar ve sonrası Türk pop müziğini kökten şekillendiren Şehrazat aynı zamanda birçok yıldızın kariyerini de değiştiren hitlere imzasını atmış. Şarkıları üzerinden Şehrazat’ın hikayesini anlattığımız bu bölümde aynı zamanda olur da bir gün saygı albümü yapılırsa hangi şarkıyı albümde görmek isteriz sorusuna da bir cevap veriyoruz. Geleceğe Dönüş köşemizde de Q-bra ve Mx. Sür’ün Alan 2020 isimli şarkısı var. Bölümde konuştuğumuz kaynakların ve Spotify listelerimizin linkleri şöyle:

• Kalben - Ve ben yalnız https://www.youtube.com/watch?v=Rdb5bLksm0A&t=74s 

• Nil - Şehrazat Piştisi Üzerine Nil Karaibrahimgil’den Açıklama: https://www.hurriyet.com.tr/kendi-kendime-jingle-roportaji-19340542 

• Şehrazat, Acun Medya'ya açtığı davayı kazandı: https://t24.com.tr/haber/sehrazat-acun-medya-ya-actigi-davayi-kazandi-acun-ilicali-tazminat-odeyecek,923687 

• Sibel Yükler - Siyah Tuşlarda Keder, Beyazda Mutluluklar: https://velvele.net/2020/09/09/siyah-tuslarda-keder-beyazda-mutluluklar/

• Güncel Bölüm ve Şarkıları: https://spoti.fi/2Jh8qmP 
  

• Spotify Listemiz: https://spoti.fi/2UZ0WaZ 

Bu bölümde Türkiye ve Yunanistan’ın ortak başlayıp birlikte büyüyen popüler müzik tarihlerine 90’lara açtığımız pencereden bakıyoruz. Türkiye’deki rembetiko şarkıları incelerken Türkiye-Yunanistan arasındaki suni düşmanlıktan, aile hatıralarının resmi söylemden farklı şeyler hatırlatmasından ve dil öğreniminde müziğin rolünden bahsediyoruz. 35. Bölüm şerefine İlker’in İzmir anıları da mikrofona takılıyor. Bölümde bahsettiğimiz kimi linkler şöyle:

• Yedikule Prison, Cultural Diplomacy, and the Revival of Rebetika in Turkey, Dallas DeForest https://mediterraneanpalimpsest.wordpress.com/2013/02/26/yedikule-prison-cultural-diplomacy-and-the-revival-of-rebetika-in-turkey/

• Rembetika Songs and Their ‘Return’ to Anatolia, Şebnem Susam-Sarajeva: https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/13556509.2006.10799218?needAccess=true 

• Pente Hronia Dikasmenos (I Foni Tou Argile) orjinal kaydı: https://www.youtube.com/watch?v=9cnUVIAB7x8

• Güncel Bölüm ve Şarkıları: https://spoti.fi/2Jh8qmP 

• Spotify Listemiz: https://spoti.fi/2UZ0WaZ

8+1’in bu haftaki konuğu Aslı Alpar. Karikatürist, hayvan hakları savunucusu ve KaosGL editörlerinden Aslı ile yeni kitabını, 90’ları nasıl hatırladığını ve müziğin hayatındaki yerini konuştuk.

Siz de bizim gibi İstanbul Şarkılarını şehirleşme politikaları, dünyadaki farklı müzik geleneklerinin ritmleri ve Avrupa-merkezci müzik teorisini deşmeden konuşamayanlardan mısınız? Belki de en kişisel bölümümüz dediğimiz bu bölümde İstanbul’un geçirdiği değişimin bir de şarkılarda izini sürdük. Bu bölümden sonra artık İstanbul’u gerdanından mı öpersiniz yoksa terk mi edersiniz, orası size kalmış. Bölümde bahsettiğimiz kaynaklar şöyle:  

• Infants prefer the musical meter of their own culture: A cross-cultural comparison. https://psycnet.apa.org/record/2009-24671-018 

• Güncel Bölüm ve Şarkıları: https://spoti.fi/2Jh8qmP 

• Spotify Listemiz: https://spoti.fi/2UZ0WaZ 

• Emre Can Dağlıoğlu - Soykırım ve sol: Melih Cevdet Anday’ın tedirgin yüzleşmesi: http://www.agos.com.tr/tr/yazi/23948/soykirim-ve-sol-melih-cevdet-andayin-tedirgin-yuzlesmesi?fbclid=IwAR1xV7NpIENDdGhA1D9CNIz0KRqyr6xij2aHSc3XlCz-FsPujw9a_1QkZKg

• Mahmut Çınar - Bir Türkünün Peşinde: Neden Geldim Amerika’ya?: https://m.bianet.org/kurdi/biamag/176585-bir-turkunun-pesinde-neden-geldim-amerika-ya

Eurovision serimize Türkiye’nin 2000’li yıllardaki başarılarıyla devam ediyoruz. Sertab’ın birinciliğinin Türkiye seyircisini nasıl değiştirdiğinden başlıyoruz, 2012’de Türkiye’nin son Eurovision macerasına doğru uzanırken birçok performansı analiz ediyoruz. Hadise ile Kenan Doğulu’nun gördüğü medya ilgisi arasındaki fark, TRT yönetiminin katılımdaki rolü, maNga’nın ikinciliği ve Yüksek Sadakat’in LGBTİ+ mücadelesine verdiği destek bu bölümde. İlker’in uluslararası ilişkileri kültürel çalışmalarla bir araya getirdiği bu bölümü Sezgin de müzikal analizleriyle zenginleştiriyor. Bir gün Eurovision’a dönme hayalini kuran herkese gelsin. Bahsettiğimiz linkler için de sizleri şöyle alalım:

2000’lerin Eurovision’unda Türkiye

• 2000: Pınar Ayhan & The SOS - Yorgunum Anla https://youtu.be/PuAvGobyFrQ 

• 2001: Sedat Yüce - Sevgiliye Son https://www.youtube.com/watch?v=_4O3vzW6UbU 

• 2002: Buket Bengisu - Leylaklar Soldu Kalbinde https://www.youtube.com/watch?v=vKcUd35CU3U 

• 2003: Sertab Erener - Every Way That We Can https://www.youtube.com/watch?v=afdhFk2pd7g

• 2004: Athena - For Real https://www.youtube.com/watch?v=pipamUl14A4 

• 2005: Gülseren - Rimi Rimi Ley https://www.youtube.com/watch?v=hZ5JLyGSlHU 

• 2006: Sibel Tüzün - Superstar https://www.youtube.com/watch?v=BlIDxZ1YfVc 

• 2007: Kenan Doğulu - Shake It Up https://www.youtube.com/watch?v=pSs1XHuFfuQ 

• 2008: Mor ve Ötesi - Deli https://www.youtube.com/watch?v=A__hliu_9UE 

• 2009: Hadise - Düm Tek Tek https://www.youtube.com/watch?v=TzKgojZqO5Y 

• 2010: Manga - We Could Be The Same https://www.youtube.com/watch?v=HB_GnnhNz-8 

• 2011: Yüksek Sadakat - Live It Up https://www.youtube.com/watch?v=RgqKYI6myHM 

• 2012: Can Bonomo - Love Me Back https://www.youtube.com/watch?v=3Qa7_y21oOY 

Diğer: 

• O Ses - Sedat Yüce https://www.youtube.com/watch?v=iBW6M3HcGxI 

• Barış Kömürcüoğlu - Yana Yana (Eurovision 2005 Önelemeleri) https://www.youtube.com/watch?v=09KOkBRNqkI 

• Hadise - Rollin’ In The Deep https://www.youtube.com/watch?v=SxAo1jO70d0  

• Alexader Rybak - Fairytale (Norway Eurovision 2009) https://www.youtube.com/watch?v=WXwgZL4zx9o 

• Sezen Aksu - 1945 (Eurovision Önelemeleri) https://www.youtube.com/watch?v=Dz8XvwCKiqE 

• Serhat Hacıpaşalıoğlu - Say Na Na Na (San Marino Eurovision 2019) https://www.youtube.com/watch?v=d_iEis_ZRoQ 

• Serhat Hacıpaşalıoğlu - Riziko Yarışması https://www.youtube.com/watch?v=U43rwM63LvA 

Bugün yeni röportaj serimiz 8+1’in ilk bölümü ile karşınızdayız. Bu serimizde mikrofonu dönemin yıldız isimlerine, günümüzde LGBTQ+ alanında aktivizm yapanlara ve sevdiğimiz podcast’leri yapanlara uzatıyoruz. Her röportajımızda konuklarımıza 8 genel soruyu yöneltiyoruz, ek olarak bir tane de kendilerine özel hazırladığımız bir soru soruyoruz. Hedefimiz, 90’ları dönemin sanatçılarından dinlemek ve 90’ların o dönemde büyüyüp bugün LGBTİ+ mücadelesini ve podcast yayıncılığını bir adım öteye taşıyanların üzerindeki etkisini anlamak. 

İlk konuğumuz Rüya Ersavcı. 90’lara damgasını vuran sanatçılardan biri olan Rüya Ersavcı’yı İstemiyorum Baba, Turkish Delight ve Esas Oğlan gibi hitlerinden tanıyoruz. Geçen hafta onca işinin arasında bizi kırmadı, sorularımızı büyük bir içtenlikle yanıtladı. Rüya Ersavcı’nın kariyerine, 90’lardaki ruh haline, Eurovision’a ve yaptığı yeni çalışmalara dair söylediklerini merak ediyorsanız sizi bu röportaja alalım. 

Önemli Not: Geçtiğimiz hafta yaşanan İzmir depremi ve dünyadaki yoğun gündem sebebi ile herkes gibi biz de sıkıntılı günlerden geçiyoruz. Diğer taraftan daha önceden kaydedip yayın tarihlerini belirlediğimiz bölümleri ertelememe kararı aldık. Sanatın ve sanatçıların hergün daha çok görmezden gelinip, belirsizliğe terk edildiği bugünlerde yayınlarımıza dayanışma amaçlı devam edeceğiz. İlk bölümden itibaren anlattığımız hikayelerin hepsinin temelinde herkes için daha iyi, merhametli ve özgür bir dünya yaratmak hayali var. O yüzden bu karanlık günlerde birbirimize bir nebze ışık olabilirsek ne ala. Sevgiler, İlker ve Sezgin

Linkler: 

• Rüya Ersavcı - Kal Biraz https://youtu.be/M4RE2tf-H5o

  
  

• Rüya Ersavcı - Baba https://youtu.be/oEbxqKUN4X4 

  
  

• Rüya Ersavcı - Esas Oğlan https://youtu.be/9owQISOpTAw 

  
  

• Rüya Ersavcı - Peri Masalı https://youtu.be/Np98-obx648 

Eurovision’da Rüya Ersavcı: 

• 1987 - Keloğlan - Rüya Ersavcı, Arzu Ece, Fatih Erkoç ve Harun Kolçak https://www.youtube.com/watch?v=mykkvALU8is 

  
  

• 1988 - Diskotek - Grup Vizyon https://www.youtube.com/watch?v=ffVRR9Q_VWg 

  
  

• 1989 - Çaresi Yok Sensizliğin - Grup RC https://www.youtube.com/watch?v=IlW0GG2bBB4 

  
  

• 1989 - Hep Sıfır - Grup RC https://www.youtube.com/watch?v=p2X58UJq07s 

  
  

• 1990 - Hep o şarkıları söyle - Rüya Ersavcı, Can Uğurluer & Gülgün Yıldız https://youtu.be/Hg6pTCQv77Q?t=2951 

  
  

• 1991 - Turkish Delight - Rüya Ersavcı & Grup Turkish Delight https://youtu.be/rzFO3OvG9vo 

  
  
  

Bu bölüm milletçe hepimizi ilgilendiren bir soruya cevap arıyoruz: 90’larda binbir evrim geçiren Eurovision’da Türkiye’nin makus tarihi nasıl değişti? Sorunun cevabını ararken en başından itibaren Eurovision’ın yapılma nedenlerini, pop müzik şarkıcılarının ön eleme heyecanlarını ve her sene başarı için denenen farklı modelleri konuştuk. Bu sırada ortaya öyle bilgiler ortaya çıktı ki Sezgin Türk pop müzik tarihini baştan yazarken buldu kendini. Bölümde bahsettiğimiz linkler şöyle:

• Eurovision 1990 Ulusal Elemeleri: https://www.youtube.com/watch?v=Hg6pTCQv77Q 

• Kayahan - Gözlerinin Hapsindeyim (Türkiye Önelemeleri Performansı): https://www.youtube.com/watch?v=HSd9exPOWZc

• Kayahan - Gözlerinin Hapsindeyim (Eurovision Final) https://www.youtube.com/watch?v=d-4mStIyWkk 

• Sertab Erener - Sen Benimlesin: https://www.youtube.com/watch?v=lPaZTsrPgxg 

• İzel - Selam Yabancı (Seden Gürel Şapkası): https://www.youtube.com/watch?v=3RX2md69XpA  

• İzel, Reyhan Karaca, Can Uğurluer  - İki Dakika: https://www.youtube.com/watch?v=XLCKg0IlKZw

• Aylin Vatankoş - Yaz Bitti https://www.youtube.com/watch?v=td7rqo9rkI8 

• Candan Erçetin & Sinan Erkoç - Beni Seni İsterim https://www.youtube.com/watch?v=I9ZiV16nxFk 

• Burak Aydos - Esmer Yarim: https://www.youtube.com/watch?v=uvfEJQWQBrw 

• Burak Aydos - Yalnızlık Benim Eski Sevgilim https://www.youtube.com/watch?v=4E3HNcTN_BU 

• Arzu Ece - Sev! : https://www.youtube.com/watch?v=iAjz_UUTMoo 

• Şebnem Paker - Beşinci Mevsim https://www.youtube.com/watch?v=qkW2VFkNJbk 

• Şebnem Paker - Dinle https://www.youtube.com/watch?v=LAyNvKpwp1M 

• Burcu Güneş - Gece https://www.youtube.com/watch?v=MXpRLODHbkc 

• Pamela - Gökkuşağı https://www.youtube.com/watch?v=YjVl61PRTh0 

• Şebnem Paker - Çal https://www.youtube.com/watch?v=q-Ux9ijbnoA 

• Tüzmen - Unutamazsın https://www.youtube.com/watch?v=YHc69X5lq3k 

• Dana International - Diva https://www.youtube.com/watch?v=Fv83u7-mNWQ 

• Tuba Önal - Rama Reklamı: https://www.youtube.com/watch?v=UZ5J61HFjkU  

• Sibel Mirkelam - Selam Sana Toprak Ana https://www.youtube.com/watch?v=_f1sK5ibymo 

• Birsen Tezer - Hayda El Ele https://www.youtube.com/watch?v=_kUvpNPqMRA 

Yine Yeni Yeniden 90’lar bir yaşında! Doğumgünümüz şerefine ilk konumuz saman alevlerine geri dönüyoruz. Melek kanatlı dansçılar, canlanan oyuncak bebekler ve kızıl saçları konuşsak da konu değişen seksapel ve beden algısına ve 90’lar gençliğinin bir şeylere sinir olmasına geliyor. Sezgin yine kimsenin bilmediği grupları araştırıp bulurken İlker 90’larda başlayıp sönen dans ve müzik kariyerinden bahsediyor. Bahsettiğimiz klipler ve söyleşiler için sizi böyle alalım:

• Seçil - Unutursun Gönlüm: https://www.youtube.com/watch?v=5mImAsRB1t4

• Seçil - Uhde: https://www.youtube.com/watch?v=WQtifN3Vuc0

• İlker Hepkaner - Velvele - Hemen 911’i Arayın. Onlara Lady Gaga’yla İlgili Bir Şey Söylemem Lazım: https://velvele.net/2020/09/19/hemen-911i-arayin-onlara-lady-gagayla-ilgili-bir-sey-soylemem-lazim/

• Grup Vitamin - Yakışır mı?: https://www.youtube.com/watch?v=QGmvSx7XU0A 

• Yeşim - Valiz:  https://www.youtube.com/watch?v=_qMlETl6jHg  

• Delikan - Olmuyor: https://www.youtube.com/watch?v=biuk7XiIxSI  

• Göksel - Gönüllü Yazdım: https://www.youtube.com/watch?v=S093QpaADyA 

• Uzay - Az Giden Uz Gider: https://www.youtube.com/watch?v=IBCkO1tUZ9Y  

• Ozan Orhon - Saman Alevi: https://www.youtube.com/watch?v=ZezIMMqEwDY  

• Ozan Orhon - CNN Türk Röportajı (2015): https://www.cnnturk.com/fotogaleri/magazin/ozan-orhon-ebruyu-yasanmamis-saydim?page=9 

• Hüseyin Cevahir Hürriyet Röportajı (2012): https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/ikizler-yeniden-sahnede-20167323 

Bu bölümde pop müzikte artık görülmeseler de 90’ların önemli öğelerinden biri olan “ikililer” konusuna eğiliyoruz. Oya Bora’yla başladığımız serüven, Sezgin’in inanılmaz araştırmacılığı sayesinde dallanıp budaklanıyor; bölüm adeta kocaman bir Bu Bilgiyle Ne Yaparsanız Yapın segmentine dönüşüyor. Endipol, İzel Ercan ve daha niceleri bu bölümde. Kaynaklarımız için sizi şu linklere alalım: 

• Oya Bora Hürriyet Söyleşisi: https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/oya-bora-simdi-ne-yapiyor-26303773 

• Oya Bora Ajandakolik Söyleşisi: https://www.ajandakolik.com/soylesi-90larin-unutulmaz-ikilisi-oya-bora-yillar-sonra-ilk-defa-ajandakolikte/

• Oya Bora Akvaryum Albümü: https://www.youtube.com/playlist?list=PL1zkADJS1_cE9Nj5XXIh0Tcymzyad5BtG

• Andy Clayburn Belçika Konser Yazısı: https://www.grenzecho.net/art/region/eifel-ardennen/geglueckte-ostbelgienpremiere-fuer-andy-clayburn

• Endipol Biyografi: http://www.endipol.com/biografi.html

• Paul & Andy - Partners In Crime (Full Album): https://youtu.be/QrKIVjGebSQ 

• Paul’un Andy’e Veda Mesajı: https://www.instagram.com/p/BtgNm26Bly8/

• Paul Dwyer Youtube Kanalı: https://www.youtube.com/PaulDwyerMusic

• Melis Danışmend - Cemali Röportajı: https://www.redbull.com/tr-tr/simdi-neredeler-cemali

3.Sezona hoş geldiniz. Bu bölümde yazı geride bırakıp tüm dünyada ve Türkiye’de hararetle tartışılan ‘iptal kültürü’ne dalıyoruz. Sevdiğimiz bir sanatçı zamanın ruhuna aykırı şeyler söylediğinde neler yapıyoruz sorusundan yola çıktık, ilk önce 90’ların iptal edilenlerini ve edilemeyenlerini konuştuk. Sonra konu dallanıp budaklandı, darbelerden de bahsettik, çevre aktivizminden de. Bölümün sonunda Geleceğe Dönüş bölümümüzdeki konumuz ise Nuri Harun Ateş. Bahsettiğimiz konularla alakalı kimi linkler şöyle:

• Ajda Pekkan Amica röportajı haberi: https://www.milliyet.com.tr/cadde/keske-gay-olsaydim-5300239

• CNNTürk Güner Ümit haberi: https://www.cnnturk.com/yasam/yaptigi-gafla-ekran-kariyeri-sona-ermisti-guner-umitin-son-hali

2. Sezonun son bölümünde pop müziğin Türkiye’deki başlangıç noktasına dönüp Adaptasyon denen şarkılara geri dönüyoruz. Aranjman olarak da bilinen, yabancı şarkılara Türkçe söz yazmayla ortaya çıkan bu şarkı türünün tarihini ve 90’lardaki ilginç örneklerini konuşuyoruz. Bilinmedik örneklerin yanında 90’larda çok sevilmiş aranjman şarkıların gizli hikayelerini anlatıyoruz. Sezonu kapatırken geçen altı aydan neleri öğrendiğimizi ve bu yaz tatilinde yapacaklarımızı konuşup dinleyicilerimizle Eylül’de yeniden görüşmek üzere sözleşiyoruz. Bölümde bahsettiğimiz makalelerin linkleri ve kimi şarkıların klipleri burada:

•  Amr Diab - Weylomony: https://www.youtube.com/watch?v=Gnvic6GLiiA&list=OLAK5uy_m8TXet7VKIo9blaxHmshvyYXvDeUroUHA 

• Aşkın Nur Yengi - Yabani (Safarili) https://www.youtube.com/watch?v=Cv99MZBVHcY

• TV Benim Canım - DOSYA: Safari Düşkünleri http://tvbenimcanim.blogspot.com/2013/02/dosya-safari-duskunleri_1.html

• İlker Hepkaner - Lubunyaların şiirleri dile geliyor… https://velvele.net/2020/06/16/lubunyalarin-siirleri-dile-geliyor/

Konumuz Vale, Çıtır Kızlar ve Hepsi gibi girlband’ler ve boyband’ler ise, dersimiz önce Müzik Teorisi. İlker işin tarihine bakarken, Sezgin bizlere Türk ve Batı klasik müziklerindeki farklılıkları anlatıyor. Bölümün temel soru zinciri şu: yurt dışından ithal edilen formüller Türk pop müziğinde neden genelde tutmadı ve tek başarılı grup bunu nasıl başardı? Bahsettiğimiz link’ler için sizleri şöyle alalım:   

• 5Harfliler.com Yazımız: http://www.5harfliler.com/sertab-kizlar-erkekler-mac-gibi-olsun/ 

• Marmelat Hürriyet: https://www.hurriyet.com.tr/gundem/marmelat-kizlar-39257295

• Marmelat Milliyet: https://www.milliyet.com.tr/pembenar/ingiliz-baharatina-turk-marmelati-5380010 

• Bach - The Well Tempered Clavier: https://www.youtube.com/watch?v=nPHIZw7HZq4

• Faruk K ile Heb Beraberiz: https://www.oncevatan.com.tr/roportaj/faruk-k-ile-hep-beraber-iz-3-h112397.html

• Hakan Kalgıdım Velvele Röportajı: https://velvele.net/2020/04/02/hakan-kalgidim-cesur-yaratici-burada-alisin-bir-yere-gitmiyor/ 

• Emma Bunton ve Lady Gaga Mini Düet: https://www.youtube.com/watch?v=GEk1CYxohfU

Bu bölümde 90’larda bizi kendilerine hayran bırakırken her dönemeçte şaşırtan Umay Umay ve Gökhan Kırdar’ı konuşuyoruz. Kuramsal bir kategori olarak pop müzikte serseri mayın olmayı tartışırken, Fransız sosyolog Pierre Bourdieu’den biraz yardım alıyoruz. Alın Bu Bilgiyi Ne Yaparsanız Yapın ve Geleceğe Dönüş köşelerimiz, İlker’in Lady Gaga ile duet yapma planları, Sezgin’in İlker’i vegan kokoreçlerde boğma tehditleri ve Edi veya Büdü’yle evlenmek istemeyen popçular bu bölümde. Yayında bahsettiğimiz linkler için de sizleri şöyle alalım:

• Umay Umay Milliyet Gazete Arşivi: http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?araKelime=umay%20umay&isAdv=false

• Umay Umay Okur Yazar Röportajı: https://okuryazarlar.tumblr.com/post/55287477469/umay-umay-okur-yazara-konuştu-kalanımı-merak 

• Umay Umay Siyaset Meydanı Konuşması (Tetikleme Uyarısı: Hüseyin Hatemi’nin Homofobik söylemlerini içerir): https://www.youtube.com/watch?v=Q9Pjx5L5MfE 

• Umay Umay Onbironsekiz Söyleşisi: https://open.spotify.com/episode/7y4epR56icy1OnNLVLopqy?si=ZM1m8FNMSyCKsbLRBl1MwQ 

• Geri Halliwell ‘feminism is 'bra-burning lesbianism':  https://www.theguardian.com/world/2007/oct/24/gender.pop

• Geri Halliwell & Emma Watson: Feminizm: https://watsonuncensored.blogspot.com/2016/03/emma-watson-and-geri-horner-met-to-talk.html 

• Influence of Communication Partner’s Gender on Language https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0261927X14533197?papetoc=

• Gökhan Kırdar TRT2 Hayat Sanat Röportajı: https://www.youtube.com/watch?v=l41FpGH9KnQ

90’larda çok yeni bir şeymiş gibi lanse edilen Akdeniz Müziği’nin tarihine daldığımızda gördük ki Türkiye’de bu müziğin hikayesi yüzyıllar öncesine dayanıyor. Tarih kitaplarıyla işimiz bitince Ege nerede başlar, Akdeniz nerede biter’e takılmadan kendimizi 90’lardaki gitar soloları bol, hisli şarkılardan bahseder bulduk. Mi Chico Latino ne demek, Akdeniz Akşamları ne zaman uncool hale geldi ve lubunyalar neden Yaşar’ı sever, bu ve bunun gibi soruların cevaplarını merak ediyorsanız, buyrun bölüme.

• Yaşar’ın Hürriyet’teki söyleşisi:  https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/magazin/en-iyi-sarkilarimi-yaptim-ve-bitti-40462531 

• Yaşar’ın HaberTürk’tek söyleşisi: https://www.haberturk.com/magazin/ozel-roportajlar/haber/1098912-yasar-90lardaki-samimiyet-bugunkune-bes-cekerdi 

• Bawer’in Velvele için yaptığı Bade Nosa söyleşisi: https://velvele.net/2020/03/28/kendini-doguran-iyilestiren-buyuten-bir-salyangozun-hikayesi/

• Bade Nosa’nın Cumhuriyet’teki söyleşisi: http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/orada-sabuncu-burada-muzisyen-bade-nosa-1727744

Türkiye’de yazılan şiirin 90’lar pop müziğindeki serüvenini konuşmaya devam ediyoruz. Bu bölümde Sezen Aksu’nun 90’larda şairlerin işleriyle nasıl bir alışverişe girdiği ve edebiyatla pop müziğin bu ilişkiden nasıl beslendiğini irdeliyoruz. Kah İlker başka bir dünyaya ışınlanıp oradan bize şiir okuyor, kah Sezgin Lady Gaga highly sensitive person mıdır, onu tartışıyor. Bu  hafta başladığımız Geleceğe Dönüş bölümünde de Kalben’in son albümüne kısaca değiniyoruz. Eğer varsa, bu bölümü kedinizi kucağınıza alıp dinleyin. 

• Sezgin İnceel - Yaşlanıyoruz: https://www.youtube.com/watch?v=oo0I5ZLNhRA

• Sevilay Yükselir’in Kemal Burkay’ın açıklamalarına yer verdiği köşe yazısı: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/yukselir/2009/12/18/kemal_burkay_sezen_aksuyu_kimseye_dovdurtmem

• Can Dündar’ın Muhsin Kızılkaya’nın öyküsü hakkındaki yazısı: https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/can-dundar/ses-ola-kese-savasi-1133470

• Gezi Şiirleri - Tel Cambazın Tel ÜStündeki Durumunu Anlatır Şiirdir: https://www.youtube.com/watch?v=XkSu7PEpCO4

• İlker Hepkaner - Kalp Hanım Yeni Bir Kalben Müjdeliyor: https://www.birbabaindie.com/kalp-hanim-yeni-bir-kalben-mujdeliyor/

Türk şiiri ile Türk pop müziği arasındaki yakın ilişkinin izini 90’larda sürdüğümüz bu bölümde hem edebiyat tarihine, hem de müzik analizine derinlemesine daldık. Garipçiler ve toplumsal gerçekçi şairler 90’larda hangi şarkılarda dizelerini buldular, bunu araştırdık. Konu şiir olunca küçük İskender’i de anmadan edemedik. Bahsettiğimiz şarkılar spotify listemizde, bahsettiğimiz kimi şiirlerin linkleri de şöyle:

• Orhan Veli - Dedikodu: http://www.siirleri.org/siir/1671/Dedikodu.html

• Attila İlhan - Ayrılık Sevdaya Dahil: http://www.siiredebiyati.com/ayrilik-sevdaya-dahil-attila-ilhan.html

• Attila İlhan - Mahur Beste: http://siir.sitesi.web.tr/attila-ilhan/mahur-beste.html

• Attila İlhan - Böyle Bir Sevmek: http://siir.sitesi.web.tr/attila-ilhan/boyle-bir-sevmek.html

• küçük İskender’in İlhan Mansız için yazdığı şiir: https://www.hurriyet.com.tr/gundem/iste-kucuk-iskenderin-ilhana-yazdigi-siir-68

Bu bölümde hepimizin öğretmeni ama sadece GSL mezunlarının ablası Candan Erçetin’in 90’lardaki köklerine dönüyoruz ve müziğe, sanatçı duruşuna ve üne dair pek çok konuyu konuşuyoruz. 90’lardaki kötü kadınların antitezi olan Erçetin, şehirli pop müzik dinleyicilerinde nasıl bir hayranlık uyandırıyordu? Erçetin atarlı şarkıların kitabını ne zaman yazmaya başladı? Ve hafızalardan silinmeyen Hangi Aşk Adil Ki klibinin büyük sırrı neydi? Bu soruların cevapları ve daha bir sürü şey bu bölümde. Bahsettiğimiz şarkılar da elbette Spotify listemizde.   

• Klips ve Onlar - Halley 1986 Türkiye Ulusal Finali - Seden Gürel Versiyon https://youtu.be/PjT68i-Jwdw

• Klips ve Onlar - Halley 1986 Eurovision - Candan Erçetin Versiyon https://youtu.be/jgLseQ-kXag

90’larda çıkan rock kraliçelerini herkes konuşuyor, peki gölgede kalan kadın rock’çıları kim konuşacak dedik, başladık bu bölüme. Ayşe ile Elm Sokağı’nda kabus gördük, Egoist ile dünyanın dört bir yanında alınan ödülleri konuştuk, Vega yıldızının etrafında bir tur atıp dünyaya döndük. Bölümde bahsettiğimiz kimi albümler, röportajlar ve şarkılar burada:

• Geri Halliwell “For me feminism is bra-burning lesbianism”: https://www.theguardian.com/world/2007/oct/24/gender.pop 

• Ayşe “Benden Korkmayın” https://www.milliyet.com.tr/vitrin/benden-korkmayin-5264323 

• Ayşe Ekşi Sözlük: https://eksisozluk.com/entry/102292601 

• Ayşe Fiesta “Görünüşe Aldanmayın” 21.10.1998: http://gazetearsivi.milliyet.com.tr (tam link sağlanamıyor, “arama motoruna ‘ayşe görünüşe aldanmayın’ yazarak habere ulaşabilirsiniz). 

• Eser Taşkıran Biyografi: https://www.soundturk.com/11_Aranjor_Studyolar_Besteciler/Eser_Taskiran/Eser_Taskiran.htm

• Meltem Taşkıran Biyografi: http://meltemtaskiran.blogcu.com/meltem-taskiran-kimdir/4986665 

• Meltem Taşkıran - Emre Kalcı Röportaj: http://emrekalci.blogspot.com/2013/10/emre-kalc-meltem-taskran-egoist-on.html 

• Özlem Tekin - Saça Göre Sevgili: https://www.milliyet.com.tr/pazar/sacina-gore-sevgili-5288820 

  Müzik: 

• Ayşe - Gör Bak Klip: https://www.youtube.com/watch?v=Yf49FdedrpQ 

• Ayşe - Albümünün tamamı: https://www.youtube.com/watch?v=XMNtNGIzyxQ 

• Egoist: https://www.youtube.com/watch?v=ChWZGjxJtTY  

• Meltem Taşkıran - Mavi Boncuk (Albüm): https://www.youtube.com/watch?v=Iy_CMMGlAMY

• Meltem Taşkıran - Mavi Bonuk (Albüm Künye): https://www.discogs.com/Meltem-Mavi-Boncuk/release/5464288 

• Spotify Playlist: https://open.spotify.com/playlist/4qQSAfrLxpznWegevABsdY?si=ciKDVUlbTEqxhCwhD6_iZQ

Kısa bir aradan sonra Girl Power’ın bize verdiği Ironic yetkilere dayanarak Ray of Light’tan hızlı döndük sevgili dinleyiciler. 1990’larda dünyada neler oluyordu bunu incelerken Spice Girls, Madonna ve Alanis Morissette hem feminizm için hem de kuir bireyler için ne ifade ediyordu, bunu tartıştık. Bölümde bahsettiğimiz eserlerin linkleri şöyle:

Kitaplar

Keeping The Love You Find: https://amzn.to/3aX1mEq 

Alanis Morissette: A Biography: https://amzn.to/39RVPin 

Spice Girls: The Story of the World’s Greatest Girl Band https://amzn.to/2TQ9Zv5 

Spice Girls Revisited: https://amzn.to/38M3KfT 

Haberler 

Dana & Spice: https://www.irishtimes.com/news/report-of-dana-as-spice-girl-denied-1.161571

https://attitude.co.uk/article/interview-dana-international-reflects-on-winning-eurovision-song-contest-back-in-1998-1/17754/

https://www.jta.org/1999/02/12/default/dana-rejects-spice-girls-offer

Robin & Alanis: https://imgur.com/gallery/HosiP 

Belgeseller 

Spice Girls Giving You Everything: https://youtu.be/mWbuFGNYx5U 

Amy: https://amzn.to/38Rlkzg 

Paris Is Burning: https://youtu.be/o47CwiJLpes 

Strike A Pose: https://youtu.be/9OVbOlydyew Pose: https://youtu.be/_t4YuPXdLZw 

Bu bölümde gölgelerde kalanların dışına çıkıp herkesin 90’lar denince hatırladığı sanatçıların ikinci albümlerine bakıyoruz. Kimi sanatçılar ilk albümleriyle müzik piyasasına giriş yapıp ünlü olmalarına rağmen müzikal anlamda yollarını ikinci albümleriyle çizdiler. Biz de bu albümleri müzikal anlamda inceledik. O’rda duran La’l şişesini kapın, aşkların nefes kesmesini konuşacağız.

Bu bölümde konumuz izledikten sonra bize “Ben Az Önce Ne İzledim?” dedirtip, korkuyla etrafa baktıran klipler. Nalan 90’ların Lady Gaga’sı mı, siz birisine yam yam dediğinizde aslında kendinize dair neleri ortaya döküyorsunuz gibi soruların cevaplarını aradığımız bu bölümü maske takip pelerin giyerek dinlemek tamamen sizin insiyatifinizde. Bahsettiğimiz kliplerin linkleri şöyle:

• Nalan - Cansuyum https://www.youtube.com/watch?v=7b97J0UglDs

• Neşe Karaböcek - Yamyam https://www.dailymotion.com/video/xk72nf

Dinlemek istediğimiz şarkıyı Kral TV başında bekler gibi sirasini beklediğimiz klipler bölümlerine sonunda başlıyoruz. Serimizin ilk bölümü “Hikayeli Klipler,” yani bize şarkının yanında bir de hikaye anlatan klipler üzerine. Ölünce sevemeyeceğinizden korkuyorsanız, rüyalarınıza arnavut kaldırımları giriyorsa ya da bi’ daha yapmam dediğiniz günahlarınızdan vazgeçemiyorsanız, sizi bu bölüme bekliyoruz. Kliplerin ve bahsettiğimiz makalenin linkleri şöyle: 

• Ayna - Ölünce Sevemezsem Seni https://www.youtube.com/watch?v=aLSIYrGYn_I

• Demet Sağıroğlu - Arnavut Kaldırımı https://www.youtube.com/watch?v=bdso4qwyul0

• Levent Yüksel - Bi’ Daha https://www.youtube.com/watch?v=7s_WgqVPt3E 

• İlker Hepkaner - A Turkish Star is Born: The 1970s Remake That Launched the Career of Turkey’s Queen of Pop https://ajammc.com/2018/10/15/a-turkish-star-is-born/

Bu bölüm Almancı kimliğinin ve kelimesinin anlamını yeniden düşünüp, 90’larda Türkiye’de fırtınalar estirmiş Cartel, Ah Canım Ahmet ve Rafet El Roman’a bakıyoruz. Aksan çevresinde dönen güncel tartışmalara da kendimizi tutamayıp dalıveriyoruz. Bahsettiğimiz araştırmaların linkleri işte burada:

• Byrd, B. R. (2010). From Opfer to Gangsta: The Evolving Linguistic Representations of Turkish-Germans in the Media (Doctoral dissertation, University of California, Los Angeles). https://www.academia.edu/2192988/From_Opfer_to_Gangsta_the_Evolving_Linguistic_Representations_of_Turkish-Germans_in_the_Media 

• Ah Canım Ahmet Röportajı: https://www.ekonomidoktorunuz.com/hayal-ettigi-muzigin-pesinden-kosan-ah-canim-ahmet-ile-pazar-sohbeti 

• The Limits of Standard English - Paris Review: https://www.theparisreview.org/blog/2020/01/07/the-limits-of-standard-english/ 

• Does grammar matter? - Ted Talk: https://www.ted.com/talks/andreea_s_calude_does_grammar_matter?language=en

Birinci sezonun ikinci bölümünde toplumun normal tanımlarını kıran, “kötü” diye yaftalansalar da içten içe ilgiyle takip edilen kadınları konuşmuştuk. Aynı zamanda bu kadınlar farkında olarak ya da olmayarak kadın hakları veya LGBTİ+ hareketine bir güçlülük kazandırmış da olabiliyorlar. Bu hafta üç harika kadına odaklanıyoruz: Billur Kalkavan, Banu Alkan ve Ayça Şen. 90’larda birbirini deli edenler, neremi neremi diye soranlar, yanları ağrıyanlar bu bölüme. 

• Alanis Morissette Women in Music 2019 Ödül Konuşması

• Ayça Şen - Ayşe Arman Röportajı

• Ayça Şen - Radyo Karavan

• “Yanlarım Ağrıyor” Kitabı

• Podcast bölümlerinde konuştuğumuz tüm müzikler

90’lardaki dizi müziklerini konuşurken kendimizi kah Çengelköy sokaklarında, kah tahta bir köşkte ve hatta bazen bir muhtarlıkta bulduk. Süper Baba’dan Johann Sebastian Bach’a, Mahallenin Muhtarları’nın oldukça başarılı oyuncularından Aşkın Nur Yengi’ye, 1690’ların ve 1990’ların ünlüleri bir arada. Kayıt sırasında Sezgin de kendine yeni bir görev edindi. Bu bölümü kaçırmayın. 

• Söyleşi - 90’ların unutulmaz ikilisi Oya Bora, yıllar sonra Ajandakolik’te…

• Mahallenin Muhtarları Jenerik 

• J.S. Bach: Brandenburg Concerto No. 4

• Podcast bölümlerinde konuştuğumuz tüm müzikler

90’larda müzik konuşup dizilerin efsane jenerik müziklerini anmazsak olmaz dedik, ama konu ne ara Yonca Evcimik’in kariyerine ve Sanem Çelik’in magazin basınıyla imtihanına geldi, orası biraz karışık. Bunda kesin Kara Melek’in bir oyunu var. Müziğin hafızayla sıkı ilişkisi, kimi jenerik şarkılarının dizileri sırtlarında taşıması ve Çılgın Bediş’in 1995 seçim sonuçlarıyla imtihanı bu bölümde. Şarkılar çoktan listeye eklendi, akademik linkler için de sizi buraya alalım:

• Oliver Sacks - Müzikofili - Müzik ve Beyin Öyküleri

• Tim Murphey - “The Song Stuck in My Head Phenomenon: A Melodic Din in the LAD?”

• Kara Melek Duble Jenerik

• Yonca Evcimik ve Cenk Torun’un Serhat Tekin ile Röportajı

İkinci sezonun ilk bölümünde 90’larda popüler müzik yapan kadınların protest şarkılarını inceliyoruz. 90’ların kaosunda hangi kadın sanatçılar hangi sosyal konuları şarkı sözlerine taşıdı, ortaya ne gibi sonuçlar çıktı? Bu şarkıları yaparken dertleri neydi, yaptıklarında kazançları ne oldu? Kıyıda köşede kalanları da unutmayıp sorduk: 90’lar nostaljisi hangi önemli şarkıları ve konuları dışarıda bırakıyor? Bu ciddi tartışmada debelenirken konu tabi ki yine dönüp dolaşıp Lady Gaga’ya geldi de biraz rahat nefes alabildik. Bahsettiğimiz şarkılar Spotify listemizde, linkler de işte burada:

• Özlem Tekin röportajı

• Mümtaz Hakan Sakar: Özlem Tekin örneğinde rock müzikte kadın: toplumsal cinsiyet, etnisite, hegemonya

Malum aslında sezon arasındayız. Ama podcast tanrıları önümüze çok güzel bir fırsat çıkardı, biz de sizlere ufak bir yılbaşı hediyesi hazırladık. İlk sezonun ‘İmaj’ bölümünde bolca bahsettiğimiz Ajlan ve Mine’nin Mine’si sevgili Mine Çağlıyan sağolsun bizi kırmadı, Sezgin’in sorduğu soruları telefonda cevapladı. Mine 90’ların kenarda köşede kalmış ayrıntılarını ve sevenlerini oldukça şaşırtacak bilgileri bizlerle paylaştı. Programın farklı bölümlerinde değindiğimiz birçok konu hakkında sanatçıların perspektifini sundu. Bahsettiğimiz şarkıları Spotify listemizde bulabilirsiniz. Mine’nin yeni albümünün Spotify linki de şöyle:

• Mine Çağlıyan - Gecenin Sesleri: https://open.spotify.com/album/7coMil8SJF9CwEDntsh1J6?si=WyomQrA5RWyb9F6UdOIlJA

Sezon finalinde hem geçen 7 bölümdeki eksiğimizi gediğimizi kapatıyor, hem de bugün 90’ları bize neyin hatırlattığını ve neyin özlettiğini konuşuyoruz. Bu bölümde ikinci sezona dair ufak ipuçlarını da bulabilirsiniz. Fransızca Öğretmeni Deniz’e müzik kutusu hediye edip romans yaşarken kapının çalmasıyla kapıya koşan sonra da yüzü düşen Fiko’nunki gibi bir durum yok neyse ki. 9 Ocak 2020’de yeniden görüşmek üzere.

Dinleyicilerimiz istedi, biz de yaptık. Bu bölümde Türk Pop Müziği’nin “kötü kadını” Nazan Öncel’in 90’lardaki renkli kariyerini işliyoruz. Programa 90’larda yayınlanan favori beş Öncel şarkımızla başlıyoruz. Nazan Öncel’in “auteur” bir sanatçı oluşuyla, farklı tarzlar arasında yaptığı kolay ve samimi geçişlerle devam ediyoruz. “Demirden Leblebi”nin önemini bir daha kavramaya çalışıyoruz. Bahsettiğimiz röportajların linkleri şöyle:

• Yavuz Hakan Tok - Nazan Öncel Röportajı http://www.yavuzhakantok.com/p/muzik-dunyasndadun-bugun-ne-yaptgn-yarn.html

• 27 Temmuz 1996 - Cumhuriyet Gazetesi https://www.cumhuriyetarsivi.com/katalog/192/sayfa/1996/7/27/14.xhtml

• Esin Övet - Rezalet http://arsiv.sabah.com.tr/1999/05/21/m02.html

Bölüm 6 - İmaj

Yine Yeni Yeniden 90’lar bu hafta imaj konusuna eğiliyor. 90’lar Türk pop müziğinin müzik dışı olguları arasında en çok konuşulan konularından biriydi imaj. Peki imajın piyasaya yeni çıkan sanatçıların üzerinde etkisi neydi? Seden Gürel’in şapkasının altındaki saçları hangi renkti? Bendeniz imaj çalışmasına ne kadar inandı? Platin sarısı saçlarından Mine mi suçluydu? 90’ların tozunu attıran siyahlar içindeki o kadın kimdi? Spotify listemize bakmayı unutmayın.

Bölüm 5 - Dünyaya Açılan Pop Müziğimiz

Yine Yeni Yeniden 90’lar bu bölümde dünyaya açılan 90’lar popçularının izini sürüyor. 90’lardaki tek kutuplu dünya ve ülkeye kotasız giriş yapan Amerikan kültür ürünleri, Türkiye’nin kültür manzarasını derinden etkiledi. Bunu fark eden sanatçılar da birer ikişer İngilizce (ve bazen İspanyolca) şarkıyla dünyaya açıldı. Deniz Arcak İngilizce şarkısında hangi deyimleri kullandı? Serdar Ortaç’ın Latin Amerika macerasının yankıları 2000’lerde nasıl duyuldu? Tarkan demek Türkiye demek midir? Tüm bu soruları yanıtlarken kendimizi aynı zamanda Şebnem Paker’in ‘Dinle’sinde, başka Eurovision yarışmacılarının zillerinde ve büyük düşünür Edward Said’in Şarkiyatçılık teorilerinde buluverdik. Türk müziği var mıdır, yok mudur, varsa neye benzer, bunu da konuştuk. Bahsettiğimiz kimi eserler için sizi linklere alalım.

• Sezen Aksu - It’s over now: https://youtu.be/LEg_o76wK-Q

• Deniz Arcak - All The King’s Horses: https://www.youtube.com/watch?v=nzjV3-wdjtw

• Serdar Ortaç - Loco Para Amar: https://www.youtube.com/watch?v=fK8FYumsDSw 

• Aylin Livaneli - Oriental Girl: https://www.youtube.com/watch?v=JOdkwtXPprU

• Horpese Χόρεψε - Greece 1997 - Eurovision https://www.youtube.com/watch?v=jL5L8wcpjCo 

• Şebnem Paker - Dinle https://www.youtube.com/watch?v=m5J6-bCMz3Y 

• Sezen Aksu - Sezen’le Başbaşa: https://www.discogs.com/Sezen-Aksu-Sezenle-Basbasa-Klasikleri/release/9961678 

• Bendeniz - Ya Sen Ya Hiç: https://www.youtube.com/watch?v=5gDZ5hWCZ7Y 

• Özlem Tekin - Yol: https://www.youtube.com/watch?v=Xob109_AdHw 

• Emel - Hovarda: https://www.youtube.com/watch?v=O1wyl6sbZyI

• Edward Said - Şarkiyatçılık: https://www.metiskitap.com/catalog/book/4358

Dördüncü bölümde kafa karıştıran anlara Türkiye’nin megastarı Tarkan özelinde devam ediyoruz. Ufak bir uyarı: Konumuz, Tarkan’ın cinsel yönelimi değil. Tarkan 90’larda Türk Pop Müziği’nin tepesine çıkarken toplumsal cinsiyet sınırlamalarını zorladı, bunu yaparken de hem akademisyenlerin hem de rakiplerinin diline düştü. Bu bölümde Tarkan hakkında yapılan araştırmaları, yorumları ve megastarın uğradığı zorbalıkları konuştuk. Bunları konuşurken konu Mustafa Sandal’ın Top şarkısına, Kenan Doğulu’nun Tarkan hakkındaki açıklamalarına geldi doğal olarak. Sonra da Fatih Ürek’in 90lar medyasındaki algısını, Orhan Atasoy’un ‘Gemiler’ klibini ve Ferdi Tayfur’un ‘Fadime’nin Düğünü’ klibindeki transfobiyi konuştuk. Tüm bunların birbiriyle ne alakası var diye meraklandıysanız, buyurun 4. bölüme. Bahsettiğimiz kliplere ve doktora tezine aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz. Spotify listemizi de yeniledik, göz atmayı unutmayın.

• Aysun Yüksel’in Doktora Tezi: “Toplumu Yansıtan Bir Öğe Olarak Yıldız Olgusu: Türkiye Gerçeği ve İki Örnek” Untitledacikerisim.bahcesehir.edu.tr › xmlui › bitstream › handle

• Kenan Doğulu’nun Açıklamaları: https://www.ucankus.com/detay/2058/kenan-dogulu-neden-tarkan-yeni-bir-zeki-muren-olacak-dedi

• Orhan Atasoy - Gemiler https://www.youtube.com/watch?v=mYEcrbj-UF4

• Ferdi Tayfur - Fadime’nin Düğünü https://www.youtube.com/watch?v=V4B9EjVRYj4

Bölüm 3- 90’ların Kafa Karıştıran Anları (1)

Üçüncü bölümde konumuz kafa karıştıran anlar. Popüler kültürde kimi zaman bazı şarkılar, klipler veya performanslar LGBTQİ+ sanatçılar tarafından icra edilmeseler de, oldukça kuir, LGBT dostu ve hatta onların hissiyatını çok güzel açıklayan anlar olabiliyorlar. Yani şarkıyı söyleyen, şarkıdaki aşkı yaşayanlar ve hedef kitle heteroseksüel olabilir ama şarkının anlaşılışı bir anda heteroseküelleri merkezden atabiliyor. Herkesin normal kabul ettiği anlayışları bir anda allak bullak edebiliyor. Medya teorisyeni Alexander Doty bu tip anlara “queer moments” diyor. Biz de bu anları “kafa karıştıran” anlar olarak Türkçe’ye çeviriyoruz. 90’lar öyle garip bir dönem ki, muğlak anları anlat anlat bitiremedik, o yüzden bölümü ikiye böldük. İlk bölümde Emel Müftüoğlu ve Bendeniz klipleriyle kafamızı karıştırıyor, biz de olan bitene bir anlam vermeye çalışıyoruz. Bahsettiğimiz şarkıları dinlemek için Spotify listemizi, klipleri izlemek için websitemizi yeniden ziyaret etmeyi unutmayın.

• Emel Müftüoğlu - Korkuyorum https://www.youtube.com/watch?v=12uyEJRZiJc

• Emel Müftüoğlu - Hovarda https://www.youtube.com/watch?v=O1wyl6sbZyI

• Bendeniz - Güvendiğim Dağlara Kar Yağdı https://www.youtube.com/watch?v=xYKP_XTQ7vU

Bölüm 2 - “Kötü Kadınlar”

İkinci bölümde hem tek atımlık tabanca olmadığımızı kanıtlıyoruz, hem de 90’lar Türk Pop Müziği’nin “kötü kadınlarını” konuşuyoruz. Bölümün başlığını tırnak içinde kullandık, zira biz bu kadınların kötü olduklarına inanmıyoruz. Aksine, 90’ların eril ortamında kendilerine yer edinmiş, bu yeri edinirken de kadınlıklarını saklamamayı, azaltmamayı, kısmamayı tercih etmiş kadınların önemini ortaya çıkarmak istiyoruz. Aysel Gürel, Özlem Tekin ve Ayşegül Aldinç hayranları başta olmak üzere, 90’ların güçlü kadınlarını iyisiyle kötüsüyle hatırlamak isteyen herkesi bekleriz. Bahsettiğimiz şarkıları dinlemek için Spotify listemizi, klipleri izlemek için websitemizi yeniden ziyaret etmeyi unutmayın. 

• Özlem Tekin - Aşk Her Şeyi Affeder Mi? https://youtu.be/FornyF7dUA8

• Özlem Tekin - Ayşe Arman Röportajı (2010): http://www.hurriyet.com.tr/deri-ceketli-kiz-da-benim-evdeki-domestik-kadin-da-16292183

• Özlem Tekin - Ahmet Tulgar Röportajı (2001): http://www.milliyet.com.tr/pazar/sacina-gore-sevgili-5288820

• Ayşegül Aldinç - Anladım Ben Seni https://www.youtube.com/watch?v=vXrwGCzZxNQ

• Ayşegül Aldinç hakkında 2017’de çıkan yazı: https://www.posta.com.tr/aysegul-aldinc-ten-sutyensiz-poz-yillara-meydan-okuyor-haber-fotograf-1354767

Bu podcast’te herkesin çok severek hatırladığı 90’lar Türk pop müziğine kültürel çalışmalar ve müzik alanından bakıyoruz. 90’ların iyisine kötüsüne nur yağarken, bu on yılın bütününe geniş bir yelpazeden bakmak yerine gölgelerde kimler, hangi görüşler kalıyor, biraz bunların peşine düşüyoruz. Feminist ve kuir akademisyenler bu döneme baktığında neleri görüyor, neleri hatırlıyor, neleri eleştiriyor, her hafta bunları konuşuyoruz. İşte bu noktada ilk bakmak istediğimiz konu 'saman alevleri'.